نیلوفر قدیری | دبیر گروه بینالملل:
سال2016 درحالی به پایان رسید که نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، ممکن بودن هر امر غیرممکن و پیشبینیناپذیر در عرصه جدید سیاست را برای همه ثابت کرده بود. نقشآفرینی شبکههای اجتماعی، بیاعتمادی مردم به گفتمان غالب در رسانه و سیاست، کمرنگ شدن مرزهای حزبی و ملی در عرصه سیاست و تأثیر قدرتمند عوامگرایی سیاسی و اقتصادی، همگی در انتخابات ریاستجمهور آمریکا خود را نشان داد. سال2017 درحالی به پایان میرسد که یک سال از حضور رئیسجمهور غیرمنتظره آمریکا در قدرت گذشته و دیگر هر غیرمنتظرهای به امری عادی تبدیل شدهاست.
کشتارهای پرشمار به دست تفنگداران «سفیدپوست» آمریکایی که یک نمونهاش در تگزاس روی داد و حملات خونین داعش از افغانستان تا شهرهای اروپا، ازجمله همین پدیدههای عادی شده در سال2017 بود. این عادی شدنها تا آنجا پیش رفت که جنگ لفظی و تهدید مستقیم رهبران آمریکا و کرهشمالی به حمله هستهای، بازارهای اقتصادی جهان و حتی منطقه را تحتتأثیر قرار نداد. این جنگ لفظی بیسابقه البته در حد حرف باقی نماند و کرهشمالی در سالی که گذشت بهطور متوسط هرماه 2موشک به نقاط دور و نزدیک پرتاب کرد و برای نخستین بار خاک آمریکا را هم در تیررس قرار داد. اما جریان زندگی و روندهای بازار (معاملات بورس و نفت) بیخلل ادامه یافت.
آوارگی و قحطی و رنج بشر هم از دیگر پدیدههای عادی شده سال2017 بود. انتشار تصاویر قوم رنجدیده روهینگیا در میانمار و میلیونها یمنی جنگزده و گرسنه، دیگر تکاندهنده نیست. پناهجویانی که به امید زندگی بهتر، با قایقهای شکسته به دل مدیترانه میزنند و غرق میشوند، به اعداد و ارقامی در گزارشهای پلیس اروپا یا سازمان ملل تبدیل شدهاند و فقط در همین حد، توجه جلب میکنند.
«بحران» از نوع سیاسی اجتماعی یا محیطزیستیاش، به توصیفی عادی و فراگیر تبدیل شده و شاید به همین دلیل است که شاهد بیتفاوتی به وقایع غیرمنتظره هستیم. بهنظر میرسد امید به نهادهای بینالمللی برای حل بحرانها یا میانجیگری در مناقشات از همیشه کمرنگتر شده و چانهزنی قدرتهای بزرگ هم دیگر محل اتکا نیست. شعار «اولخودم» که توسط رهبر کشوری تکرار میشود که تا همین یک سال پیش سردمدار جهانیشدن بود، در حال یافتن مشتریانی تازه در کشورهای غربی است. برخی حتی پیشبینی کردهاند پرچم جهانی شدن از آمریکا به چین منتقل خواهد شد.
غیرمنتظرههای جهان ممکن است در سال2018 هم ادامه یابد. تفاوت در این است که دیگر کسی از این رویدادها متعجب نخواهد شد.