در پناه گرم تهران
آغاز پویش «پناه گرم» برای ساماندهی افراد بیخانمان و معتادان متجاهر در فصل زمستان با حضور معاون اجتماعی شهردار
مهدی اسماعیل پور | روزنامهنگار
شبهای سرد تهران از راه رسیده است. در این سوز و سرما، کارتنخوابها و افراد بیسرپناه بیش از دیگران در معرض خطر هستند و نیاز به حمایت دارند. از اینرو مدیریت شهری ششم امسال هم در زمستان1404 به افراد بیخانمان و بیسرپناه خدمات رایگان و شبانهروزی ارائه می دهد تا در این هوای سرد سرپناهی امن داشته باشند و زیر یک سقف گرم شب را به صبح برسانند.
بوستان ولایت، مبدأ شروع پویش
هرچند ارائه خدمات شبانهروزی به افراد بیسرپناه جسته و گریخته از ابتدای فصل زمستان و برودت هوا شروع شده، اما آیین پویش پناه گرم و اعزام کامل گشتهای جذب و ساماندهی افراد بیخانمان و معتادان متجاهر، با حضور محمدامین توکلیزاده، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران و عبدالمجید رحمانی، مدیر عامل سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران در شرایطی رسما از محدوده بوستان بزرگ ولایت کلید خورد که سرمای تهران به اوج خود رسیده است. ساعت حوالی19 است؛ تعدادی ون و خودروی گشت و اتوبوسی که یک بنرپارچهای هم روی آنها نصب شده، در داخل محوطه منتظر هستند تا با آغاز رسمی پویش پناه گرم، برای گشتزنی یا استقرار در محدودهها و نقاط تعیینشده اعزام شوند. پس از برگزاری یک مراسم کوتاه، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران در بیسیم شروع رسمی این طرح را به تمام واحدها در مناطق مختلف شهر اعلام میکند.
استقرار اتوبوسها در میدانها و نقاط مهم شهر
با اعلام توکلیزاده، خودروها به محلهای ماموریت اعزام میشوند. طبق برنامه، 15دستگاه اتوبوس در نقاط پرتردد و میدانهای اصلی شهر ازجمله میدان آزادی، میدان راهآهن، شوش، میدان تجریش، خیابان انقلاب، چهارراه ولیعصر(عج) و... مستقر شدهاند. در کنار آنها، 44خودروی گشت متعلق به سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران و 22خودروی گشت هم شبانهروزی از طرف شهرداریهای مناطق در شهر و بهویژه پاتوقهای شناساییشده کارتنخوابها و افراد بیسرپناه گشتزنی میکنند تا برای کمک و امدادرسانی، این افراد را به یکی از اتوبوسها یا سرپناههای تعیینشده منتقل کنند. معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران، در آیین آغاز پویش میگوید: با مشارکت شهرداران مناطق، بیش از ۸۰خودرو و گشت ویژه برای جمعآوری و ساماندهی افراد بیخانمان و معتادان متجاهر در سطح شهر اعزام شدهاند.
گشتزنی در شهر برای امدادرسانی
پس ازآغاز عملیات با یکی از ونهای گشت همراه میشویم. محل گشتزنی ون منطقه 20و محدوده شهرری است. در معابری چون بزرگراه آزادگان و خیابان فدائیان اسلام و بلوار بسیج گشت میزند تا درصورت مشاهده افراد بیسرپناه و کارتنخواب آنها را به یکی از اتوبوسها یا گرمخانهها برساند. بعد از ساعتی چرخیدن در کوچه و خیابانها، مددکاران در کنج معبری کمعرض متوجه پیرمرد کارتنخوابی میشوند که دست و صورتش از سوز سرما سرخ شده. پیرمرد از فرط سرما نای حرف زدن ندارد، فقط همین که ون خدمات اجتماعی را میبیند، دست تکان میدهد. مددکار از او میپرسد میخواهد به گرمخانه برود؟ که با اشاره سر پاسخ مثبت میدهد.
سرپناهی در شبهای سرد تهران
حدود ساعت21 ون به گرمخانه خیابان مختاری غربی در منطقه20 میرسد. فضای گرمخانه گرم و تمیز است. دهها مددجو که لباسهای فرم بر تن دارند، روی مبل نشسته یا روی تخت درازکشیدهاند و تلویزیون تماشا میکنند، برخی هم درحال استراحت هستند. خیلی زود مددجویی که همراه با خودروی گشت به گرمخانه آمده بود، پذیرش میشود. علاوه برخوابگاه وغذا، امکانات دیگری از قبیل حمام ، پزشک و مشاور هم در دسترس مددجویان است. در همین مدت کوتاهی که در گرمخانه هستیم حدود 10نفر با پای خودشان میآیند تا شب سرد تهران را در این سرپناه گرم صبح کنند.
از زندان و کمپ به گرمخانه
با چند نفر از مددجویان همکلام میشویم. مردی میانسال که روی دست و گردنش چند خالکوبی دیده میشود، خودش را احمد معرفی میکند و میگوید:«من تازه آزاد شدهام و یکی دو شب بود که بیرون میماندم. یکی از بچهها نشانی اینجا را داد و گفت شبها میتوانی در گرمخانه بمانی. الان دو سه شب است که اینجا هستم و به ما خوب میرسند.» یکی دیگر که جوانتر است و حسن نام دارد، میگوید:«4ماه است که اینجا هستم. بعد از اینکه از کمپ مرخص شدم به اینجا آمدم و خدا را شکر شرایطمان خوب است.»
در شبهای سرد گذشته، هیچ حادثه قابل توجهی رخ نداد
محمدامین توکلیزاده، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران:امسال با تدارک بهتر و همکاری وسیعتر نهادهایی مانند سازمانهای تابعه نیروی انتظامی، بهزیستی، علوم پزشکی، کمیته امداد، فرمانداری، استانداری، سپاه و بسیج تلاش میکنیم تا زمستانی ایمن و بدون حادثه برای شهروندان فراهم شود. همکاران ما در سازمان خدمات اجتماعی، معاونت خدمات شهری، مناطق و سایر مجموعههای شهرداری با همت و همکاری نهادهای بیرونی، بهویژه در مدیریت حوزههای آسیبپذیر شهری، در پاییز آمادهباش کامل بودند و پوشش مناسبی از مناطق مختلف انجام شد. خوشبختانه در شبهای سرد گذشته، هیچ حادثه قابل توجهی رخ نداد و امید است با تلاشهای جمعی، این ایام نیز بدون مشکل سپری شود. قرارگاه اجتماعی بیش از 4سال پیش آغاز بهکار کرده و ثمرات آن شامل بهبود مدیریت آسیبهای اجتماعی در شهر است. گرچه آسیب اجتماعی همواره وجود دارد و هیچگاه به صفر نمیرسد، اما امروز وضعیت تحت مدیریت کامل قرار دارد.
خدماترسانی شبانهروزی رایگان به مددجویان
عبدالمجید رحمانی، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران: دستورالعمل پویش از ۱۵آبان به مناطق ۲۲گانه شهرداری تهران ارسال شد و از ۲۰آبان ستادهای منطقهای و ستاد سازمان خدمات مشارکت اجتماعی فعال شدند. این برنامه چندین ماه قبل برنامهریزی و آمادهسازی شده بود. در این پویش ۵ مددسرای ثابت با ظرفیت ۱۵۰۰نفر و ۴۴واحد گشت سیار آماده خدمترسانی شبانهروزی و رایگان به بیخانمانها و معتادان متجاهر هستند و خدمات تا پایان اسفند ادامه دارد. اتوبوسها و سراهای سیار از شب در محل حاضر میشوند و تا صبح به افرادی که بیخانمان یا بیسرپناه هستند و تمایل ندارند از سراهای ثابت استفاده کنند، خدمات ارائه میدهند.
۱۵ مددسرای ثابت به مددجویان خدماترسانی میکنند
30 :22 شب زمان استقرار و آغاز خدماترسانی اتوبوسهای سیار است
15 اتوبوسو مددسرای سیار از شب تا صبح به مددجویان خدمات میدهند
300 نفر ظرفیت اولیه اتوبوسهای سیار برای پذیرش افراد بیخانمان است
1500 نفر ظرفیت اولیه گرمخانهها برای پذیرش است
80 خودروی سیار برای امدادرسانی به افراد بیپناه در شهر گشت میزنند