رؤیای خلع سلاح حماس

حسین ارجلو | روزنامه‌نگار

گزارش‌های تازه رسانه‌های عبری، تصویری متفاوت از آنچه تل‌آویو و حامیان غربی‌اش تبلیغ می‌کنند، ارائه می‌دهد؛ تصویری که نشان می‌دهد حماس، با وجود ویرانی‌های گسترده و فشارهای نظامی، همچنان بازیگر اصلی نوار غزه است. هاآرتص و یدیعوت آحارونوت اذعان می‌کنند که آتش‌بس نه به فروپاشی حاکمیت حماس انجامیده و نه افق روشنی برای جایگزینی آن ایجاد کرده است. در میان آوار و بحران انسانی، نه هرج‌ومرج فراگیر دیده می‌شود و نه نشانه‌ای از خلع سلاح یا واگذاری قدرت. حماس، بدون نمایش‌های تبلیغاتی، حضور امنیتی خود را تثبیت کرده و همزمان اسرائیل با محدودیت‌های عملیاتی و بن‌بست سیاسی مواجه است. این گزارش‌ها نشان می‌دهد واقعیت میدانی غزه، با روایت رسمی مقامات صهیونیستی فاصله‌ای معنادار دارد و معادله پساجنگ، پیچیده‌تر از آن است که در بیانیه‌ها ترسیم می‌شود.

وضعیت کلی غزه پس از آتش‌بس
  روزنامه عبری هاآرتص تأکید می‌کند که حماس همچنان کنترل نوار غزه را در دست دارد.
  آتش‌بس، تغییری اساسی در واقعیت زندگی روزمره ساکنان غزه ایجاد نکرده است.
  اظهارات دونالد ترامپ درباره شورای صلح، تأثیر ملموسی بر زندگی مردم نداشته است.
  واقعیت میدانی نشان می‌دهد اجرای هر طرح خارجی، کند و زمان‌بر خواهد بود.

نگاه مردم غزه به طرح‌های بین‌المللی
  به نوشته هاآرتص، ساکنان غزه باور ندارند طرح‌های پیشنهادی به‌زودی اجرا شود.
  مردم معتقدند حتی درصورت اجرا، این طرح‌ها ماه‌ها با تأخیر همراه خواهد بود.
  تجربه جنگ و محاصره، اعتماد عمومی به وعده‌های خارجی را کاهش داده است.

میزان کنترل حماس بر نوار غزه
 حماس در مناطق غیراشغالی اسرائیل، نظم نسبی ایجاد کرده است.
  در میان آوار و تخریب گسترده، هرج‌ومرج فراگیر دیده نمی‌شود.
  زندگی عادی به غزه بازنگشته، اما فروپاشی کامل نیز رخ نداده است.

شیوه حضور حماس در فضای عمومی
  حماس از رفتارهای نمایشی و نمادین پرهیز می‌کند.
  پرچم‌ها برافراشته نمی‌شوند و شعارهای گسترده دیده نمی‌شود.
  نیروهای حماس در تقاطع‌ها و ایست‌های بازرسی حضور دارند.
  این حضور، امنیتی و حساب‌شده توصیف شده است.

حفظ نظم در میان ویرانی
 حماس تلاش می‌کند حداقل نظم را در میان ویرانی حفظ کند.
  سازوکارهای مالیاتی و تجارت داخلی همچنان در اختیار حماس است.

وضعیت مدیریت محلی در غزه
  فعالیت‌ها با حداقل امکانات انجام می‌شود.
  از بولدوزرها و تجهیزات محدود برای بازگشایی مسیرها استفاده می‌شود.
  تعمیر جاده‌ها به‌صورت نقطه‌ای انجام می‌شود.
  بازسازی گسترده در دستور کار است.

تمرکز بر آواربرداری و اجساد مفقودان
  بخش زیادی از فعالیت‌های مهندسی صرف یافتن اجساد زیر آوار می‌شود.
  جست‌وجوی مفقودان، اولویت انسانی اصلی پس از آتش‌بس است.
  این روند نشان‌دهنده عمق فاجعه انسانی در غزه است.

مقابله با سودجویی
  حماس پس از آتش‌بس با سودجویان جنگ برخورد کرده است.
  برخی مجرمان تلاش کرده‌اند غزه را ترک کنند.
  پدیده غارت‌های گسترده کاهش یافته است.
  سرقت‌های خرد که در ابتدای جنگ رایج بود، تقریبا از بین رفته است.

حماس، قدرت اصلی در غزه
  یدیعوت آحارونوت تأکید می‌کند حماس همچنان قدرت اصلی در غزه است.
  مرحله دوم توافق، اسرائیل را ناچار به امتیازدهی می‌کند.
  این امتیازات شامل بازسازی واقعی غزه است.

امتیازات مورد انتظار از اسرائیل
   اجازه ورود بتن، سیمان و آهن به غزه داده خواهد شد.
   گذرگاه رفح باید از هر دو طرف باز شود.
   عقب‌نشینی بیشتر ارتش اسرائیل از نوار غزه پیش‌بینی شده است.

مطالبات مطرح‌شده از حماس
  از حماس خواسته می‌شود قدرت را واگذار کند.
  درخواست خلع سلاح کامل مطرح شده است.
  این درخواست شامل هزاران قبضه سلاح سبک و سنگین است.
  موشک‌ها، خمپاره‌ها و بمب‌ها نیز در این فهرست قرار دارند.

تونل‌ها و زیرساخت‌های نظامی
  صدها کیلومتر تونل زیرزمینی هنوز کشف نشده‌اند.
  برخی تونل‌ها حتی در مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل قرار دارند.
  اسرائیل به نابودی کامل این شبکه‌ها اذعان ندارد.

وضعیت میدانی نیروهای اسرائیلی
  ارتش اسرائیل روزانه نیروهای حماس را شناسایی می‌کند.
  مجوز هدف‌گیری این نیروها داده نمی‌شود.
  تیراندازی فقط درصورت خطر فوری مجاز است.

ارزیابی رفتار حماس
  سکوت حماس پس از ترور رائد سعد، نگران‌کننده توصیف شده است.
  این سکوت نشانه خویشتن‌داری راهبردی تلقی می‌شود.
  حماس منتظر شکاف عملیاتی در ارتش اسرائیل است.

نشانه‌های عدم‌خلع سلاح
  هیچ اقدام نمادینی برای تحویل سلاح مشاهده نشده است.
  حتی نمایش رسانه‌ای خلع سلاح انجام نشده است.
  جست‌وجوی جسد ران گویلی به تعویق افتاده است.

تثبیت حاکمیت میدانی
  حماس تعداد ایست‌های بازرسی را افزایش داده است.
  این ایست‌ها از جبالیا تا بخش‌هایی از رفح گسترش یافته‌اند.
  گشت‌های روزانه برای نمایش حاکمیت برگزار می‌شود.
  فعالیت‌های غیرنظامی شهرداری‌ها ادامه دارد.

لب کلام رسانه‌های عبری
  حماس حذف نشده است.
 ساختار حکمرانی حماس فرو نریخته است.
  هیچ نشانه‌ای از خلع سلاح یا واگذاری قدرت دیده نمی‌شود.
  غزه همچنان تحت واقعیت میدانی حماس اداره می‌شود.