اسرافکم شد
آمار مصرف آب، برق و سوخت کاهش قابلتوجهی داشته است
احمد میرخدایی | روزنامهنگار
تأکید اخیر رهبر انقلاب بر ضرورت پرهیز از اسراف در منابع حیاتی کشور ازجمله آب، نان، گاز و بنزین، تنها یک سخنرانی نبود، بلکه بهنظر میرسد نقشه راهی برای متولیان و مردم بوده است. اطلاعات منتشرشده از سوی متولیان حوزه انرژی بهویژه در وزارتخانههای نفت و نیرو در روزهای گذشته، حکایت از تغییرات ملموس در الگوی مصرف دارد؛ تغییراتی که حاصل ترکیب تدابیر فنی و همراهی اجتماعی است و میتواند کلید عبور از چالشهای بزرگ انرژی باشد. گزارشهای کاهش مصرف در 4حوزه کلان انرژی، نشانگر الگوی سهگانه شامل راهبرد حکمرانی، اقدام فنی- نظارتی و همراهی اجتماعی در حوزه انرژی است که نتیجه اثربخشی آن در آمارهای حوزه انرژی منعکس شده است. اگرچه بخشی از این کاهش مصرف انرژی میتواند متأثر از عوامل اقتصادی باشد، اما جهتگیری هماهنگ دستگاهها و اطلاعرسانی متمرکز پیرو فراخوان رهبری، بیتردید نقش تسهیلگر و شتابدهنده داشته است. تداوم این روند و نهادینهسازی الگوی مصرف بهینه، میتواند تابآوری ملی در برابر تنشهای آتی را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
بنزین: کاهش ۹میلیونلیتری
مصرف بنزین پس از چند سال افزایش، اخیرا نزولی شده است. براساس اعلام وزیر نفت اجرای طرح ساماندهی کارتهای جایگاهها بلافاصله اثر خود را نشان داده است. مصرف روزانه بنزین از حدود ۱۲۹میلیون لیتر در آذر، به ۱۲۰میلیون لیتر کاهش یافته که بهمعنای صرفهجویی واقعی روزانه ۹میلیون لیتری است. این کاهش، نتیجه تغییر الگوی سوختگیری و کاهش استفاده از کارتهای جایگاهداران است. وزیر نفت با احتیاط یادآور شد که برای قضاوت نهایی، باید آثار بلندمدت این طرح را مشاهده کرد، اما نتایج اولیه امیدوارکننده است.
برق: رشد منفی تقاضا
تابستان امسال شاهد قطع گسترده برق منازل بودیم. اما اوضاع اخیرا بهتر شده و بهگفته مدیرعامل توانیر برای نخستینبار در کشور، رشد تقاضای برق ۳درصد معادل 2300 مگاوات کاهش یافته است. این دستاورد حاصل اجرای ۱۴مگاپروژه و ۳۶بسته مدیریت مصرف است که مستقیم از تأکید رهبری بر صرفهجویی الهام گرفته بود. نتیجه این اقدامات، کنترل اوج مصرف در تابستان ۱۴۰۴ با حداقل خاموشی و جلوگیری از نیاز فوری به ساخت دهها نیروگاه جدید بود. این موفقیت نشان میدهد مدیریت هوشمند تقاضا، گاهی مؤثرتر از افزایش بیرویه عرضهاست.
آب: کاهش ۱۲درصدی مصرف در تهران
تابستان امسال، تهران و بسیاری از شهرها با بحران آب مواجه بودند و پیشبینیهای هشداردهندهای درباره وضعیت آبی این شهرها مطرح میشد. اما اخیرا مدیرعامل آبفای کشور اعلام کرد: همراهی شهروندان تهرانی منجر به کاهش ۱۲درصدی مصرف آب نسبت بهمدت مشابه سال گذشته شده است. این مهم با انجام اقدامات ساده در زندگی روزمره و بدون نیاز به ابزارهای خاص محقق شده است. این آمار گویای آن است که آگاهیبخشی و همراهی اجتماعی، میتواند یکی از کارآمدترین راهکارها برای مدیریت بحران منابع آبی باشد.
گاز: نقش تعیینکننده کاهش مصارف
با شروع فصل سرما، مهمترین نگرانی قطع گاز صنایع به علت مصرف بالای بخش خانگی است. در همین زمینه، مدیر بهینهسازی مصرف انرژی پتروشیمی تأکید کرد، با وجود اینکه صنعت پتروشیمی حدود ۱۰ درصد گاز کشور را مصرف میکند، اما بیش از ۷۰درصد مصرف در بخش خانگی و تجاری متمرکز است. کاهش هر واحد مصرف در خانهها، بهویژه در زمستان، اثری بیش از کل مصرف این صنعت بزرگ دارد. نمونه عینی این همراهی، مشارکت ۱۴۰هزار خانوار در استان مازندران بود که تنها در 2ماه منجر به صرفهجویی ۴۱میلیون مترمکعبی گاز شد.