5 تصمیم مهم برای سفره مردم

سیده‌زهرا عبداللهی| روزنامه‌نگار

جلسه غیرعلنی نظارتی مجلس شورای اسلامی، صبح سه‌شنبه با حضور جمعی از وزرا و مسئولان اقتصادی دولت‌چهاردهم برگزار شد؛ نشستی که محور آن نه «اختلاف»، بلکه معیشت مردم بود. این نشست با حضور ۷عضو کلیدی تیم اقتصادی دولت برگزار شد؛ حضوری که پیام روشنی داشت؛ «اقتصاد و سفره مردم، موضوع اول کشور است».

کدام چهره‌های دولتی به مجلس آمدند؟
در این نشست غیرعلنی، مجلس میزبان چهره‌های اصلی تصمیم‌ساز اقتصادی بود.
ترکیب دولتی‌ها
  محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی
  سیدحمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه
  سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی
  احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
  غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهادکشاورزی
  سیدمحمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت
  امین‌حسین رحیمی، وزیر دادگستری
مجلسی‌ها
  روسای کمیسیون‌های تخصصی اقتصادی و معیشتی مجلس
  جمعی از نمایندگان مجلس

محورهای نشست چه بود؟
بررسی‌ها در این جلسه، حول ۵موضوع اساسی و به‌هم‌پیوسته متمرکز بود. هر محور، با گزارش دولت، پرسش نمایندگان و نقدهای صریح، اما همدلانه دنبال شد. فضای جلسه نیز صریح، جدی، اما همدلانه بود.
  اجرای طرح جدید کالابرگ
  تأمین نهاده‌ها و کالاهای اساسی
  کنترل و مدیریت بازار ارز
  نظارت بر بازار و قیمت کالاها
  حمایت عملی از تولیدکنندگان

 نه تعارف، نه تقابل!
نمایندگان مجلس در این نشست، مطالبات مردم را بی‌پرده مطرح کردند. در مقابل، اعضای دولت نیز با ارائه آمار، گزارش و برنامه‌های در دست اجرا، تلاش کردند مسیر تصمیم‌گیری‌ها را شفاف کنند. فضای جلسه، نه تقابلی، بلکه نظارتی - همکارانه توصیف شد.
  گلایه از تداوم فشار معیشتی
  انتقاد از ناکارآمدی برخی سیاست‌ها
  نگرانی از اثر نوسان‌های ارزی بر قیمت‌ها

پیام مشترک مجلس و دولت
در بخش قابل‌توجهی از نشست، نمایندگان و رئیس مجلس بر این نکته تأکید کردند که «حل مشکلات، با همدلی ممکن است». این رویکرد، خط تمایز جلسه اخیر با بسیاری از نشست‌های مشابه بود.
  مجلس خود را در کنار دولت می‌داند.
  نظارت، به‌معنای مچ‌گیری نیست.
  هدف مشترک، کاهش فشار بر مردم است.

تصمیم فوری برای شرایط فوری
یکی از مهم‌ترین خروجی‌های جلسه روز سه‌شنبه، اعلام رسمی تشکیل کمیته پنج‌نفره اقتصادی ازسوی دولت بود. این کمیته، مبنای تدوین یک بسته تصمیم‌گیری گسترده شد؛ کمیته‌ای با مأموریت مشخص:
  بهبود فوری شرایط معیشتی
  هماهنگی سیاست‌های اقتصادی
  اصلاح روش‌های ناکارآمد گذشته
  بسته اقتصادی با تمرکز بر معیشت
براساس گزارش ارائه‌شده در جلسه، به پیشنهاد کمیته پنج‌نفره، دولت یک مصوبه ۱۷بندی را نهایی و اجرای آن را آغاز کرده‌است.
محورهای اصلی این مصوبه‌ عبارتند از:
  اجرای کالابرگ به شیوه جدید
  کنترل هدفمند بازار ارز
  ایجاد شفافیت در تراستی‌ها
  اصلاح فرایند واردات کالاهای اساسی
  اصلاح جدی ترازنامه بانک‌ها
  تقویت تولید و سرمایه‌گذاری
  اصلاح بودجه با هدف کنترل تورم
نکته مهم: این مصوبه، قرار است نقشه راه کوتاه‌مدت دولت در حوزه معیشت باشد.

کالابرگ جدید؛ از شعار تا عدد
یکی از مهم‌ترین بخش‌های جلسه مشترک دولت و مجلس، ارائه جزئیات اجرای کالابرگ به شیوه جدید بود. براساس گزارش رسمی:
  ۲.۵ میلیارد دلار برای 3ماه پایانی سال به اجرای طرح کالابرگ اختصاص یافته است.
  این اعتبار، مستقیما برای حمایت معیشتی از مردم درنظر گرفته شده‌است.

تضمین وزیر کار به مجلس
در جریان بررسی کالابرگ، میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌صورت صریح به نمایندگان مجلس تضمین داد:
  زیرساخت‌های فنی آماده است.
  شبکه توزیع مهیاست.
  اجرای طرح بدون وقفه انجام می‌شود.
نکته مهم: این تضمین، یکی از مطالبات جدی نمایندگان بود.

آینده کالابرگ در بودجه۱۴۰۵
براساس گزارش ارائه‌شده در مجلس:
  اجرای کالابرگ در سال ۱۴۰۵ نیز پیش‌بینی شده‌است.
  تأمین منابع آن در لایحه بودجه لحاظ خواهد شد.
  مجلس بر استمرار و اثربخشی آن تأکید دارد.
نکته مهم: کالابرگ، دیگر یک طرح مقطعی تلقی نمی‌شود.

ارز ترجیحی؛ عدد بزرگ، اثر کم
یکی از چالش‌برانگیزترین بخش‌های جلسه روز سه‌شنبه، بررسی عملکرد ارز ترجیحی بود. براساس گزارش بانک مرکزی و کمیسیون اقتصادی مجلس:
  بیش از ۱۰میلیارد دلار در ۹ماه امسال برای واردات کالاهای اساسی تخصیص یافته است. اما نتیجه چه بوده؟

 گرانی مهار نشد، فساد محتمل شد
در گزارش‌های ارائه‌شده تأکید شد
  ارز ترجیحی به هدف اصابت نکرده‌است.
  نتوانسته مانع گرانی کالاهای اساسی شود.
  زمینه ناکارآمدی و فساد ایجاد کرده است.
نکته مهم: نمایندگان، این وضعیت را غیرقابل‌قبول دانستند.
پرداخت یارانه در انتهای زنجیره
جمع‌بندی مشترک مجلس و دولت:
  یارانه باید به مردم برسد.
  یارانه نباید در میانه زنجیره توزیع شود.
  یارانه نباید در حلقه‌های غیرشفاف توزیع شود.
نکته مهم: پرداخت مستقیم به مردم به‌عنوان راهکار اصلاحی مورد تأکید قرار گرفت.

پرهیز از تصمیم‌های هیجانی
در بخش دیگری از جلسه با محوریت بازار ارز چند نکته ویژه مطرح شد
  ارائه گزارش وضعیت بازار ارز ازسوی بانک مرکزی
  تأکید بر مدیریت تدریجی و هوشمند 
  کنترل بازار بدون شوک، خط قرمز دولت اعلام شد.
نکته مهم: نمایندگان نیز خواستار ثبات و پیش‌بینی‌پذیری شدند.

حمایت از تولید، شرط مهار تورم
در نشست روز سه‌شنبه دولت و مجلس در بحث حمایت از تولید، چند موضوع مهم مطرح شد 
  اصلاح ترازنامه بانک‌ها ضروری دانسته شد.
  هدایت منابع به سمت تولید مطالبه شد.
  رشد سرمایه‌گذاری، پیش‌شرط مهار تورم عنوان شد.
نکته مهم: این محور، یکی از نقاط اشتراک جدی مجلس و دولت بود.