وضعیت بد مالی دانشگاهها
رئیس دانشگاه تهران در دیدار با رئیس مجلس گفته که در 30سال اخیر وضعیت دانشگاهها هر روز بدتر شده است و سال آینده هم وضع بدتر میشود. منظور محمدحسین امید، وضعیت مالی دانشگاههاست. دانشگاههای دولتی ایران فعالیت اقتصادی کافی برای تامین درآمدهای خود ندارند و تقریبا تمام هزینهها را از بودجه دولتی دریافت میکنند. در دانشگاههای پیشرفته جهان حدود 40- 30درصد درآمدها از بودجه دولتی گرفته میشود؛ نزدیک به 15تا 20درصد از کمکهای خصوصی و خیریهها بهدست میآید و نزدیک به نیمی از هزینهها با فروش دانش، تحقیقات صنعتی، شهریه و قراردادهای پژوهشی بهدست میآید. دانشگاههای ایران هم تلاش میکنند به این ترکیب دست پیدا کنند اما نه بازار دانش وجود دارد و نه قوانین موجود اجازه فعالیت اقتصادی را به دانشگاهها میدهد. دانشگاه تهران به نمایندگی از 15دانشگاه برتر کشور اعلام کرده است که دولتها یا نمیتوانند یا نمیخواهند هزینههای زیرساخت و بازسازی دانشگاهها را تامین کنند و بهدلیل مشکلات کلان کشور، دولت فعلی و دولت بعدی هم نمیتوانند نیازها را تامین کنند. طرحی که این دانشگاهها پیشنهاد میکنند «خودگردانی» است تا مانند نهادهای غیردولتی اختیارات مالی داشته باشند. موضوعی که رئیس دانشگاه تهران مطرح کرده است میتواند بخشی از نیازهای مالی مراکز آموزش عالی را رفع کند اما برخی طرحهای مشابه که در تعدادی از زیرمجموعههای غیرتجاری دولت اجرا شد، به نتایج مثبت نرسید.