پیادهرو، متری21میلیون تومان!
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل تهران در تلویزیون همشهری از پدیده موزاییکفروشی پرده برداشت
پریسا نوری| روزنامهنگار
در روزهای اخیر ویدئویی با محتوای اجاره پیادهروهای پایتخت برای دستفروشی در پلتفرمها و سایتهای آگهی داخلی دست بهدست میشود. در این آگهیها موزاییکهای معابر پرتردد در نقاط مختلف تهران با قیمتهای نجومی اجاره و رهن داده میشود. اما ماجرای این موزاییک فروشی چیست؟ مجتبی اقوامیپناه، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل تهران با حضور در تلویزیون همشهری درباره این ماجرا و اقدامات انجام شده برای ساماندهی دستفروشان توضیح میدهد. مصطفی عراقی، رئیس گروه مطالعات ساماندهی صنایع و مشاغل مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران هم بهصورت تلفنی نکاتی را درباره استفاده از ظرفیت دستفروشی در سایر کشورها مطرح میکند.
اجاره متری موزاییک
برخی از مغازهدارها که تعدادشان کم است، در پلتفرمهای داخلی آگهی تبلیغاتی میزنند و پیادهراه مقابل مغازه خودشان را با قیمتهای بالا به دستفروشها اجاره میدهند. مثلا در یک آگهی، 3متر فضا به قیمت متری 21میلیون تومان پیشنهاد شده بود. درحالیکه مجوزی برای این کار نداشت. برای این موارد ما گزارش مبسوطی به دادستانی تهران ارسال کردهایم. حتی پلتفرمهای در حال تبلیغ آگهی هم معرفی شدهاند و بهدنبال این هستیم که برخورد قانونی داشته باشیم تا حقی از کسی ضایع نشود.
فعالیت 20هزار دستفروش در تهران
۲۰ هزار دستفروش در تهران فعالیت میکنند. برخی از این افراد واقعاً نیازمند هستند ولی چون باعث سد معبر و اختلال در تردد مردم میشوند، باید آنها را ساماندهی کنیم. به همین دلیل با شهرداران مناطق 22گانه هماهنگی شده تا در محورهای اولویتدار، طرح ساماندهی انجام شود. در حال حاضر هم 58محور شناسایی شده است. البته ۱۳ محور انجام شده، ۲۸ محور در حال پیگیری بوده و ۱۷ محور هم تا پایان سال ساماندهی میشود. گرچه این گام اول است و در فاز بعدی با آموزشهای مهارتمحوری که به این افراد میدهیم آنها را به سمت یک شغل پایدار هدایت میکنیم. نمونه محورهای ساماندهی شده هم شهرزاد در منطقه ۱۵ و شکوفه در
منطقه ۱۴، امامزاده حسن در منطقه 17و بوستان لاله است.
راهاندازی بازارهای فاخر
به جز 64روزبازار که در نقاط مختلف تهران دایر است، در حال طراحی بازارهای فاخر در4منطقه هستیم. این بازارها حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ غرفه دارند و امیدواریم بتوانیم آنها را تا پایان سال افتتاح کنیم. سال گذشته بازارچه سرمد در محدوده چهارراه ولیعصر دایر شد و بساطگستران آن محدوده را به این بازارچه منتقل کردیم. برای ساماندهی دستفروشان محور انقلاب و هدایت آنها به بازارهای فاخر هم برنامه داریم.
اتباع نباید دستفروشی کنند
۳۰ درصد از دستفروشان تهران جزو اتباع هستند. این افراد حتی اگر تبعه مجاز هم باشند، اجازه دستفروشی ندارند چون اداره کل اتباع، مجوز فعالیت در رستههای مشخصی میدهد و دستفروشی جزو آن رستهها نیست. از اینرو ابتدا ما باید مانع فعالیت اتباع دستفروش شویم و در گام بعدی مافیای دستفروشی را از بین ببریم. البته در بحث ممانعت از دستفروشی اتباع و لیدرها، دستگاه قضا و نیروی انتظامی بسیار همکاری کردند.
پاسخ به مطالبه مردمی
ساماندهی دستفروشان پاسخ به مطالبه مردم است. در بسیاری از نقاط تهران، حضور دستفروشان منجر به نارضایتی شده و مردم خواستار ساماندهی هستند. ما ۵۸ محور را مشخص کردهایم و در حال انجام ساماندهی در محل، انتقال به مکانهای جایگزین یا اعمال قانون هستیم.
جمعآوری هزار خودروی اسقاطی مزاحم
یک اقدام مثبت دیگر در موضوع ساماندهی در حوزه خودروهای اسقاطی، مخدوش یا فاقد پلاک (مانند وانتهای میوهفروش) در شهر بوده که هم سد معبر ایجاد میکردند و هم به نمای شهر آسیب میزدند. خوشبختانه با محوریت پلیس راهور و همکاری شهرداری تهران و مناطق، یک هزار دستگاه از این خودروها با دستور قضایی جمعآوری و به پارکینگ منتقل شدند.
بهرهبرداری از ظرفیت دستفروشی
مصطفی عراقی، رئیس گروه مطالعات ساماندهی صنایع و مشاغل مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران:دستفروشی در هیچ کشوری بهعنوان یک مسئله یا معضل اضطراری و آسیب خطرناک تلقی نمیشود، بلکه در بسیاری از جوامع تلاش شده که از ظرفیت و نقاط مثبت آن بیشترین فایده را به اقتصاد کلان و ملی برسانند. مثلاً در چین و مالزی که رونق گردشگری دارند، دستفروشان را در معابر و بازارچههایی ساماندهی کردند تا از این فعالیت اقتصادی سودمند برای اقتصاد کلان کشورشان استفاده کنند. ما هم میتوانیم برنامهریزی داشته باشیم و در شهر تهران ساماندهی انجام دهیم، حتی در مباحث اقتصادی ورود کنیم. طبق مطالعات انجام شده، 5سناریو میتوان تهیه کرد که شامل روزبازارهای پیوسته، پارکبازارها، پارکینگبازارها، شببازارها و بازارهای سیار فروش اغذیه است.
سنگاپور، الگوی موفق
سنگاپور تنها کشوری است که دپارتمان ویژهای برای مجوزدهی به دستفروشان دارد. این دپارتمان بر مجوزدار بودن آنها نظارت میکند، برای آنها آموزشهایی مانند بهداشت فردی و اصول تغذیه برگزار میکند و زیرساختهای مناسبی مانند آب، برق و سیستم جمعآوری زباله فراهم کرده است. جالب اینکه با سودآوری این شغل، حدود ۱۳ هزار نفر تحصیلکرده در سنگاپور به آن روی آوردهاند و با تهیه غذاهای بینالمللی، به جذب توریست و ارتقای اقتصاد کشور کمک میکنند.
دعوت از دستفروشان برای فعالیت در بازارها
در حال حاضر ۶۴ روز بازار فعال در تهران داریم. از طرفی در مترو ۳۸۰۰ دستفروش کارمیکردند. برای ساماندهی آنها در فاز اول با هماهنگی مدیران مترو اجازه دستفروشی به اتباع را ندادیم، در گام دوم به تکتک دستفروشان پیامک دادیم که در هر کدام از روزبازارها که خواستند میتوانند مستقر شوند. اجاره بازارها هم مصوبه شورای شهر تهران و روزانه متری 13هزار تومان است.