یک سوم زندان زنان تهران خالی شد

پریسا نوری  | روزنامه‌نگار 

توجه به خانواده و حل چالش‌های مربوط به بانوان از موضوعاتی است که مدیریت شهری در سال‌های اخیر به آن توجه ویژه‌ای داشته است. در همین راستا توسعه مراکز ویژه زنان اعم از تفریحی، فرهنگی و اجتماعی در شهر و راه‌اندازی بازارها، مراکز کوثر و مؤسسات حمایتی برای بانوان عملیاتی می‌شود. اما فراهم‌کردن بستری برای جامعه‌پذیری زنان زندانی با رأی باز، اقدامی خاص بوده که باعث ایجاد شغل و بازگشت به زندگی ۴۶۱نفر از زنان زندانی شده است. مریم اردبیلی، مشاور شهردار تهران و رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران در سیصدوشصتمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران گزارش مفصلی از «جامعه‌پذیری زنان زندانی رأی‌باز» و اقدامات انجام‌شده در این حوزه ارائه داد. 

تخفیف 50درصدی برای کارآفرینان
این زنان دارای پابند الکترونیکی نیستند و کاملاً آزاد هستند و در مواردی حسن رفتار آنها را اعلام می‌کنیم و برای آنها حکم عفو می‌گیریم. برخی از این زنان رأی‌باز نگران‌اند که با پایان دوره ششم مدیریت شهری ناچار شوند به زندان بازگردند. در همین راستا ما لایحه‌ای را آماده کرده‌ایم که برای بازتوانی و بازگشت آنها به خانواده اقدامات مشخصی صورت بگیرد. حقوقی که به زنان پرداخت می‌شود، توسط کارآفرینان است و شهرداری یک‌ریال هم پرداخت نمی‌کند. شهرداری تنها زیرساخت فراهم کرده و کارآفرینان حقوق افراد را پرداخت می‌کنند و مدل کار، خودبسنده است. شهردار تهران دستور داده که تمام کارآفرینانی که از زنان زندانی رأی‌باز حمایت کرده‌اند، مشمول ۵۰درصد تخفیف در اجاره‌بها شوند.

فعالیت ۱۲۰مرکز ویژه بانوان در شهر 
در حال حاضر ۱۲۰مرکز کوثر، بازارچه و مرکز کارآفرینی در شهر داریم و از ۴۰هزار زن سرپرست خانوار و فرزندان آنها حمایت و خدمات ۳۶۰درجه به این خانواده‌ها در قالب‌های مختلف ارائه می‌شود. قوه قضاییه در سال۱۴۰۱ به ما گفت که یک‌سوله برای آنها درنظر بگیریم و کاری ساده برای آنها پیش‌بینی شود، اما تکریم این بانوان با این روش محقق نمی‌شد. در طول این چند سال فرایندی پیش‌بینی شد و به بلوغ رسید. بانویی که به ما معرفی می‌شود، مشاوره می‌گیرد و براساس مزیت‌های شخصیتی و توانمندی‌ها و مخاطرات فرد، داستانی ویژه تعریف می‌شود و به‌نوعی تعریف سناریوی فردی برای هر نفر در این مسیر مورد توجه قرار گرفت.

بازگشت به زندگی زنان زندانی پرخطر 
برخی از زنان در مسیر کار پیشرفت کردند و کسی متوجه نمی‌شد که زنانی که در مراکز کارآفرینی فعالیت می‌کنند، زندانی هستند، چون مثل همه کار می‌کردند و حقوق می‌گرفتند. در طول این مدت تمام بانوان از فرایند مشاوره استفاده می‌کنند. زنان زندانی پرخطر به زندگی واقعی بازگشتند و توانستند با افتخار سر خود را بالا بگیرند؛ چراکه شغل دارند. از ۴۶۱نفر تنها ۳۶نفر عدم‌پذیرش در کارگاه‌ها داشتیم که علت آن سوءمصرف مواد‌مخدر بود و امکان پذیرش و فعالیت آنها در کارگاه‌ها نبود؛ اما بقیه زنان انگیزه مادری و تحول مثبت داشتند.

یک‌سوم زندان را خالی کردیم 
برخی بانوان در شهر به‌دلیل مشکلات خانواده و دیگر چالش‌ها به زندان یا حبس ابد محکوم شده‌اند و مواجهه مدیریت شهری با زندانیان رأی‌باز تنها یک‌مدل حمایتی، معیشتی و رفع مسائل خرد و کلان یک‌خانواده نبوده، بلکه ایجاد بستر تحول است. برای استمرار این روند نیاز به حمایت بیشتر داریم. مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران باید همه اقشار و رده‌های سنی و مراکز صنفی بانوان را مورد حمایت قرار دهد و زنان زندانی رأی‌باز یکی از این اقشارند. تلاش بر این بوده که امکان تجربه امرار معاش سالم برای این زنان فراهم شود. درحال‌حاضر بیش از یک‌هزارو۸۰۰زن زندانی در تهران داریم و ۴۶۱نفر هم تحت حمایت ما هستند و در 3سال تجربه همکاری با قوه قضاییه یک‌سوم زندان را خالی کردیم.

کم‌لطفی شورای پنجم 
شورای شهر سابق نسبت به زیرساخت‌های زنان سرپرست خانوار کم‌لطفی داشت. در ابتدای دوره ۶۲مرکز کوثر داشتیم که نیمی از آنها تعطیل بود، اما امروز ۱۲۰مرکز داریم. برخی زنان که مورد حمایت بودند از زنجیره حمایت خارج شدند و در زندان آنها را پیدا کردیم؛ چراکه از کار بیکار شده و به جرم روی آورده بودند.

تشکیل شرکت گردشگری و تفریحی میلاد تهران 
همزمان با سیصدوشصتمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، «لایحه شهردار تهران درخصوص شرکت گردشگری و تفریحی میلاد تهران موضوع حکم۹۱ اصلاحی مصوبه برنامه چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران بر مبنای تحقق عدالت شهری» بررسی شد و با ۱۸رأی موافق به تصویب رسید. محمدامین توکلی‌زاده، معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران با بیان اینکه از سال‌های اخیر درخصوص تهرانگردی تدابیری اتخاذ شده است، گفت: این موضوع از زنجیره گردشگری مجزاست و برای برقراری تورها آژانس تهران‌گشت پیش‌بینی شده است. در زمینه تشکیل شرکت گردشگری برج میلاد هم باید بخشی از موارد را با سیاستگذاری حل کنیم و بخشی هم با مدیریت حل می‌شود.

حمایت شهردار تهران از زنان زندانی
در بیش از ۶۵مرکز کوثر، زنان زندانی رأی‌باز مشغول‌به‌کارند. ما ثابت کردیم که این انگاره که زنان زندانی  به زندگی سالم برنمی‌گردند، اشتباه است. اگر حمایت شخص شهردار تهران و اعضای شورا وجود نداشت نمی‌توانستیم از عهده این کار برآییم. درحال‌حاضر 1800 زن  در زندان تهران حضور دارند و به‌نوعی یک سوم ظرفیت زندان زنان خالی شده است.