گزارش
ویرانی سریالی
آسیب سریال‌سازی در اماکن تاریخی به خانه امینی‌های قزوین رسید
راحله عبدالحسینی | روزنامه‌نگار
انتخاب خانه‌ها و بناهای تاریخی به‌عنوان لوکیشن فیلم‌ها و سریال‌ها درحالی‌که شکوه معماری ایرانی را یادآوری می‌کند و جذابیت بیشتری به آثار سینمایی و تولیدات شبکه خانگی می‌بخشد، گاهی با بروز خسارت‌هایی همراه است.
مانند آسیب گروه فیلمبرداری سریال «بامداد خمار» به مسجد جامع قزوین که فروردین 1404مطرح شد و در روزهای اخیر صحبت از آسیب عوامل سریال به حسینیه امینی‌های قزوین است.
خانه امینی‌ها
انتشار تصاویر آسیب گروه فیلمبرداری سریال«بامداد خمار» به حسینیه امینی‌های قزوین نشان می‌دهد که رنگ‌آمیزی غیرمجاز دیوارها، شکستن یکی از ستون‌های گچکاری‌شده و نصب ترمه به جای پرده‌های حسینیه امینی‌ها در جریان حضور عوامل سریال صورت گرفته‌است. حسینیه یا خانه امینی‌ها از خانه‌های تاریخی و اعیانی قزوین است که توسط محمدرضا امینی از تجار قزوین دوره قاجار ساخته و سال 1327ثبت ملی شد. معماری باشکوه این بنای تاریخی سبب شده تا امروز لوکیشن سریال‌های مختلفی باشد.
از مجموعه‌های تلویزیونی«سمندون»، «بانوی عمارت» و«شب دهم» و فیلم سینمایی«کفش‌های میرزانوروز» گرفته تا سریال«جیران» و این روزها هم «بامداد خمار». جلال امینی، متولی حسینیه امینی‌های قزوین به همشهری می‌گوید: «تولیت قبلی حسینیه برای فیلمبرداری این سریال قرارداد 150روزه بسته بود و خسارت‌هایی به حسینیه وارد شد. اکنون تمام این خسارت‌ها صورتجلسه شده و باید از سوی گروه فیلمبرداری جبران شود.» امینی ادامه می‌دهد: «پرده‌های قدیمی حسینیه باز و ترمه نصب شده. پرده‌ها آسیبی ندیده و دوباره آویزان می‌شود. ستون حوضخانه هم آسیب ندیده، اما بخشی از گچبری آن ریخته که قابل مرمت است.» امینی تأکید می‌کند که با شروع دوباره فعالیت عوامل سریال بامداد خمار یا هر گروه دیگری حتما ناظر میراث فرهنگی در حسینیه امینی‌ها حضور خواهد داشت.
سریال‌های ویرانگر
بدعت اجاره بناهای تاریخی برای ساخت فیلم، برگزاری نمایشگاه و اجرای کنسرت از اواخر دهه 80 گذاشته شد. در سال‌های اخیر، فیلمبرداری در مکان‌های تاریخی مانند باغ عفیف‌آباد و مسجد نصیرالملک شیراز در سریال«سووشون»، عمارت مسعودیه برای سریال «خاتون»، خانه طباطبایی‌های کاشان برای سریال‌های «جیران»، «معمای شاه» و«تبریز در مه» در کاخ گلستان، «مدار صفر درجه» در تخت جمشید و عمارت مستوفی‌الممالک در «از یادها رفته» نیز واکنش‌برانگیز بوده است. با اینکه از دهه 90 سازمان میراث فرهنگی فیلمبرداری به‌منظور تولید فیلم سینمایی و سریال را در اماکن تاریخی ممنوع کرده، اما از دولت دوازدهم با تغییراتی در دستورالعمل، بناها و محوطه‌های تاریخی به گروه‌های فیلمساز اجاره داده می‌شود. البته حضور ناظران میراث در عدم‌بروز آسیب‌ها کمک‌کننده است.
استقرار ناظر میراث فرهنگی
بخشی از آسیب به بنای تاریخی حسینیه امینی‌ها مربوط به 2سال پیش و سریال«جیران» است. اینطور که پیداست حضور گروه‌های سریال‌سازی در خانه‌های تاریخی ردی از تخریب به‌جا می‌گذارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قزوین در مورد نظارت میراث بر فعالیت سریال‌سازان در خانه‌ها و بناهای تاریخی قزوین به همشهری می‌گوید: «هرچند آسیبی که سریال‌سازان تا‌کنون در اماکن میراثی قزوین به‌جا گذاشته‌اند، جزئی بوده، اما مرمت آن انجام می‌شود. از آن مهم‌تر اینکه از این پس ناظر میراث فرهنگی به‌صورت شبانه‌روزی در محل فیلمبرداری در اماکن تاریخی مستقر خواهد بود تا از کوچک‌ترین آسیب جلوگیری شود.»
ناظر مستقیم برای حضور در لوکیشن‌های جدید سریال «بامداد خمار» شامل حسینیه امینی‌ها، خانه حکیم افضل، خانه عالی‌قاپو، مسجد جامع و احتمالا مدرسه حیدریه تعیین شده است. حجت‌الاسلام سیدمهدی حسینی تأکید می‌کند: «در مورد تاریخ و هویت‌مان با کسی تعارف نداریم.»
در همینه زمینه :
