
جام جهانی غیرملی
در نخستین دوره فرمت جدید چه چیزهایی در انتظار باشگاههاست؟

تنها 3روز دیگر تا آغاز جامجهانی باشگاهها فاصله داریم؛ مسابقاتی که از سال2000بهصورت چند تیمی برگزار و جایگزین جام بین قارهای شد که پیش از آن تنها بین قهرمان اروپا و آمریکای جنوبی انجام میشد. از این دوره، شاید دیگر نتوان گفت بیستوپنجمین دوره مسابقات جامجهانی باشگاهها را در پیش داریم، مسابقات امسال شبیه جامجهانی است. برای اولینبار 32تیم در این رقابتها حضور دارند. مهمترین غایب، بارسلوناست که بهدلیل نتایج بینالمللی خود در 5سال قبل، جواز حضور در مسابقات را بهدست نیاورد. جایزهها و پاداشهای کلان، اهمیت تورنمنت را حتی از لیگ قهرمانان هم بیشتر کرده است. قهرمان چیزی حدود 125میلیون یورو بهدست خواهد آورد.
Group E
اینتر که تا یکماه مانده به پایان فصل، بخت کسب سهگانه داشت، در نهایت به هیچ جامی نرسید و در فینال لیگ قهرمانان اروپا با نتیجه 5بر صفر بازنده شد. در این گروه 4تیم از 4کنفدراسیون مختلف حضور دارند؛ ریورپلاته آرژانتین، اوراواردز ژاپن و مونتری مکزیک.
اینتزاگی بعد از یک دوره موفق 4ساله اینتر را ترک کرد. چیوو، بازیکن سابق رومانیایی با قراردادی 3ساله به جای او آمده. فعلا هنریکه از مارسی و بتار سوچیچ، هافبک دفاعی 21ساله دینامو (21میلیون یورو) برای تقویت تیم به ترکیب اضافه شدهاند. آرناتوویچ رفته و احتمالا جابهجاییهای دیگری هم در راه است.
اینتر 15سال پیش سابقه قهرمانی دارد؛ آنها تیپی مازمبه از جمهوری دمکراتیک کنگو را در فینال با نتیجه 3بر صفر شکست دادند.
مونتری در دوره قبلی این رقابتها، پس از شکست ۲ بر یک مقابل لیورپول، قهرمان نهایی، در نیمهنهایی، با شکست الهلال در ضربات پنالتی در دیدار ردهبندی سال ۲۰۱۹، مدال برنز را از آن خود کرد. سرخیو راموس عضو این تیم است، در کنار بازیکنان سرشناس دیگری چون لوکاس اوکامپوس، الیور تورس، خسوس کورونا و سرخیو کانالس. مربی آنها پیشینه قوی خودش را دارد. دومنک تورنت قبل از اینکه خودش مربی شود، در بارسلونا، بایرنمونیخ و منچسترسیتی دستیار پپ گواردیولا بود. اوماه گذشته بهعنوان سرمربی منصوب شد، درحالیکه پیش از این در نیویورک سیتی، فلامینگو، گالاتاسرای و اتلتیکو سن لوییس نیز سرمربیگری کرده بود.
اوراوا ردز به لطف قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۲۲ به این مسابقات راه یافت. با این حال، اوضاع در رقابتهای قارهای برای آنها خوب پیش نرفته است و تنها در فصل 24-2023در این رقابتها حضور داشتند که منجر به حذف از مرحله گروهی شد.
ریورپلاته هم تیم جذابی است. مدیرعامل باشگاه، انزو فرانچسکولی، کاپیتان بسیار محبوب اسبق تیم ملی اروگوئه است که الگوی زیدان بود. هدایت تیم را مارچلو گایاردو در دست دارد که یکی از استعدادهای مربیگری در آرژانتین و ستاره سابق فوتبال این کشور محسوب میشود. البته او تجربه خوبی در آسیا نداشت. آنها 38بار قهرمان آرژانتین شدهاند و یک جام بین قارهای (1986) هم دارند. فرانکو ماستانتوئونو یکی از استعدادهای جوان این تیم است که گفته میشود پس از پایان این مسابقات یا در ژانویه با 45میلیون یورو به رئالمادرید میپیوندد.
Group F
این نخستین حضور دورتموند در عرصه جهانی از زمان حضور در جام بین قارهای ۱۹۹۷ خواهد بود، جامی که آنها به لطف پیروزی 2بر صفر مقابل کروزیرو بهدست آوردند. نایبقهرمان فصل قبل لیگ قهرمانان، فصل خوبی را سپری نکرد اما در میانه راه با آمدن نیکو کواچ، وضعیت زنبورها بهتر شد.
برزیلیها هم در این گروه هستند. منظور، فلومیننزه نیست، بلکه ماملودی سانداونز است که بهخاطر رنگ پیراهنشان به این لقب شهرت یافتهاند. آنها 17بار قهرمان آفریقای جنوبی شدهاند؛ ازجمله قهرمانی در 8دوره اخیر. آنها در فینال لیگ قهرمانان آفریقا در دو بازی رفت و برگشت 3بر 2مغلوب پیرامیدز مصر شدند؛ تیمی که اولینبار قهرمانی این رقابتها را بهدست آورد.
فلومیننزه در آخرین فینال جام باشگاههای جهان در سال ۲۰۲۳ حضور داشت و با نتیجه 4بر صفر مغلوب منچسترسیتی شد. آن حضور در این مسابقات پس از آن اتفاق افتاد که فلومیننزه برای اولینبار در تاریخ خود، قهرمان کوپا لیبرتادورس شد. تیاگو سیلوا، کاپیتان سابق چلسی عضو این تیم است.
تیم اولسان هیوندای کرهجنوبی 2بار قهرمان لیگ قهرمانان آسیا شده که آخرین عنوان قهرمانی آنها در سال ۲۰۲۰ بود، با پیروزی بر پرسپولیس در فینال. آنها این فصل افتضاح بودند و پس از تنها یک برد و 6باخت از 7بازی خود در مرحله اول حذف شدند. البته آنها 3سال پیاپی قهرمان کی-لیگ شدهاند.
Group G
سیتی فصلی بد را پشتسر گذاشته اما با خریدهای اخیرش (ریندرز، چرکی و آیت نوری) و خریدهای پرشمار زمستان اخیر مدعی اصلی این جام است. دیبروینه هم به پایان راه با این باشگاه رسیده و میخواهد به ناپولی برود. کسب مقام سوم در لیگ برتر و حضور در فینال جام حذفی برای اکثر تیمها قابل احترام است، اما برای منچسترسیتی اینطور نیست.
شاگردان پپ باید در 2 بازی اول خود از سد الوداد و العین عبور کنند که کار سادهای است، اما یوونتوس حریفی سخت محسوب میشود. آنها 6ماه پیش در تورین در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا با نتیجه 2بر صفر مغلوب بانوی پیر شدند، در همان مقطعی که سیتی راه به راه شکست میخورد و در 12 بازی متوالی 9 باخت داشت.
عملکرد یوونتوس در لیگ داخلی هم ترکیبی از اتفاقات مختلف بود. هیچ تیمی در لیگ برتر ایتالیا کمتر از این تیم شکست نخورد (4باخت) اما آنها با 16تساوی صدرنشین جدول بودند. در سریآ با یک رتبه پایینتر نسبت به فصل 24-2023، در جایگاه چهارم قرار گرفتند و ایگور تودور درماه مارس بهعنوان سرمربی موقت جایگزین تیاگو موتا شد.
الوداد مراکش 3سال پیش قهرمان آفریقا شد و با 22قهرمانی پرافتخارترین باشگاه مراکش است، اما در این فصل در لیگ سوم شد.
العین امارات که با قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا 24-2023، برای دومین بار پادشاه آسیا شد، به این مرحله راه یافت. العین در سال 2018به فینال جام باشگاههای جهان رسید و 4بر یک به رئالمادرید باخت.
صدرنشینی در این گروه حیاتی است، چون تیم دوم به رئالمادرید خواهد خورد. رئال مثل لیگ قهرمانان مسیر سختی در پیش دارد.
Group H
بازیهای این گروه در روز پنجم آغاز میشود؛ رئال- الهلال و سالزبورگ- پاچوکا. ژابی آلونسو و اینتزاگی مربیان جدید رئال و الهلال هستند.
رئال که با 5جام، پرافتخارترین تیم این تورنمنت است، در سالهای اخیر با هر 3حریف خود بازی کرده. آنها در فینال جام باشگاههای جهان ۲۰۲۲، الهلال را ۵ بر ۳ شکست دادند، دسامبر گذشته در جام بین قارهای، پاچوکا را ۳ بر صفر بردند و ماه بعد از آن در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا، سالزبورگ را ۵ بر ۱ در هم کوبیدند.
الهلال که در 5دوره گذشته 3بار در این رقابتها حضور داشته، میتروویچ، ژائو کانسلو، کولیبالی، روبن، یاسین بونو، مالکوم، رنان لودی و سرگئی میلینکوویچ-ساویچ را در اختیار دارد با رهبری سالم الدوساری ملیپوش.
سالزبورگ اتریش فصل بدی را پشتسر گذاشته. این تیم که ۱۷بار قهرمان بوندسلیگای اتریش شده، فصل را با پپ لیندرز، دستیار سابق سرمربی لیورپول، آغاز کرد و درماه دسامبر توماس لتش جایگزین او شد و در نهایت به مقام سوم رسید. در 2 دهه گذشته به ندرت پیش آمده که آنها نایب قهرمان شوند، چه برسد به مقامهای پایینتر. عملکرد آنها در لیگ قهرمانان اروپا نیز ناامیدکننده بود، با 7باخت از 8بازی که باعث شد سالزبورگ در جدول ۳۶تیمی لیگ در رتبه سیوچهارم قرار بگیرد.
پاچوکا با قهرمانی در جام قهرمانان کونکاکاف سال گذشته، جواز حضور در جام باشگاههای جهان ۲۰۲۵ را کسب کرد. سالومون روندون، مهاجم سابق اورتون، نیوکاسل و وست برومویچ آلبیون، در فینال مقابل کلمبوس کرو، تیم MLS، 2گل به ثمر رساند. با این حال، فصل 25-2024برای این باشگاه فصل خوبی نبود. پاچوکا در لیگ 18تیمی تورنئو آپرتورا در لیگ مکزیک، در رتبه شانزدهم قرار گرفت و سپس در تورنئو کلاسورا به رتبه هشتم رسید. تورنئو کلاسورا مجوز حضور در مرحله حذفی را برای آنها فراهم کرد، اما آنها نتوانستند از مرحله یکچهارم نهایی بالاتر بروند.
این مسابقات شامل 8گروه 4تیمی است که 2تیم برتر هر گروه به مرحله یکهشتم نهایی راه پیدا میکنند. از آنجا، تا فینال، مسابقات مستقیم بهصورت حذفی برگزار میشود. 11بار پیاپی است که جام به اروپاییها رسیده است و آخرین بار سیتی آن را برده.
گواردیولا هر 8بازی خود در فرمت قبلی را برد، تیمهایش 25گل زدند و تنها 2گل دریافت کردند.
بارسلونا و کریستیانو رونالدو از مهمترین غایبها هستند. رونالدو پیشنهادهایی از نمایندگان آرژانتینی، برزیلی، اروپایی و حتی الهلال داشت تا در این رقابتها بازی کند، اما خودش نپذیرفت و ترجیح داد به قول خودش بلندمدت فکر کند و در النصر بماند. لیونل مسی با اینترمایامی هست. سیمونه اینتزاگی هم به جای اینترمیلان، با الهلال وارد مسابقات خواهد شد. نیمکت اینتر به کریستین چیوو رسیده.
جام خاص این دوره از بازیها توسط برند لوکس تیفانیاندکو طراحی شده و ویژگیهای خاصی دارد. این جام با روکش طلای ۲۴عیار ساخته شده و جزئیات دقیقی ازجمله نقشه جهان، نام تمامی ۲۱۱عضو فیفا، نمادهایی از فرهنگهای فوتبالی مختلف و کتیبههایی به ۱۳زبان مختلف و همچنین خط بریل روی آن حک شده است. طراحی این جام از صفحههای طلایی وویجر الهام گرفته و بهگونهای ساخته شده که میتواند از یک سپر به یک ساختار چند وجهی تغییر شکل دهد؛ نمادی از اتحاد جهانی فوتبال. نکته جالب این جام به کلید آن مربوط میشود؛ نخستین جام تاریخ که کلید دارد!
توپی که قرار است در جامجهانی باشگاهها استفاده شود، از نظر ساختار فنی همچنان مشابه توپ جامجهانی 2022و جامملتهای 2024است و با طرحی مرکب از رنگهای آبی، سفید و قرمز و ستارههای پراکنده طراحی شده است. آدیداس توپهای این دوره از رقابتها را تامین میکند.
هیچ مربیای به اندازه گواردیولا (4بار) این جام را نبرده است. او در 3باشگاه مختلف (بارسلونا در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱، بایرن مونیخ در سال ۲۰۱۳ و منچسترسیتی در سال ۲۰۲۳) موفق به کسب این عنوان شده است.
منچسترسیتی آخرین باری که این مسابقات برگزار شد در سال 2023با پیروزی قاطع 4بر صفر مقابل فلومیننزه به قهرمانی رسید.