بلوار کشاورز

سیدسروش طباطبایی‌پور

بلوار کشاورز تهران، هم فال است هم تماشا! اگر اهل طبیعت‌گردی باشی، بوستان لاله، پاتوقی برای نفس‌کشیدن است، اگر اهل هنر و ادب باشی، می‌توانی سری به موزه هنرهای معاصر بزنی و اگر خدای ناکرده، مریض‌احوال باشی، صاف تو را می‌برند به بیمارستان امام‌خمینی در غربی‌ترین بخش این محله.قرار دادن برخی نمادهای بهاری در این روزها، بلوار کشاورز را نسبت به دیگر محله‌های تهران، چند قدم به بهار نزدیک‌تر کرده است؛ گلدان‌هایی به اندازه قد آدم‌ها که دور یک درخت را احاطه کرده و گروهی هنرمند، روی گلدان‌ها را زنده و هنرمندانه به‌گونه‌ای طراحی کرده‌اند تا ما تصور کنیم گلدان‌ها، شیشه‌ای‌اند و در آنها ماهی‌ها آزادانه به دور تنه درخت‌ها، می‌چرخند و شادی می‌کنند.
در این شماره، قرار است کمی در پیاده‌راه این بلوار زیبا قدم بزنیم و دیروز و امروزش را از نظر بگذرانیم.

تاریخش
تا سال 1336، زمین‌های این محله بیابان بود و ارزان و چون نهری از رود کرج از میانش می‌گذشت، آنجا را به نهر کرج می‌شناختند. در همان سال، شهرداری تهران کار طراحی آن را به مهندس سرفراز غزنی، یکی از مفاخر معماری ایران سپرد و 2 سال ساخت این بلوار زیبا طول کشید؛ بلواری به طول حدود 2هزار متر که با هزینه‌ای در حدود 6میلیون تومان ساخته شد. بعد از ساخت بلوار، محله، رونق و
خرید و فروش زمین‌های ارزان بلوار، سرعت گرفت. در همان سال‌ها و به‌خاطر سفر ملکه انگلستان به ایران، نامش را هم بلوار الیزابت گذاشتند.

ساختمان‌هایش
ساختمان وزارت کشاورزی پس از انقلاب از ساختمان‌های مهم منطقه بود، آن‌قدر که اسم این بلوار به بلوار کشاورز تغییر کرد. ساختمان بیمارستان امام خمینی (ره)، سینما قدس و ساختمان نمایشگاه و فروشگاه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ابتدای خیابان حجاب از مهم‌ترین ساختمان‌های این محله هستند. پیاده‌راه وسط بلوار هم آنجا را به پاتوقی برای رفت‌وآمدهای دوستانه تبدیل کرده است.

نهر کرج
در آن روزگار، محدوده بلوار کشاورز هنوز در حاشیه پایتخت قرار داشت و بعد از عملیات عمرانی بلوار کشاورز در دهه 30شمسی که نهر کرج هم از میانش عبور ‌می‌کرد، این منطقه به تفرجگاهی باصفا برای پایتخت‌نشینان تبدیل شده بود و پای تهرانی‌ها را به‌‌خصوص در آخر هفته‌ها به این محدوده بیشتر باز می‌کرد. آب این نهر، بخش قابل توجهی از آب شهر تهران قدیم را تامین می‌کرد و بعد از سیراب‌کردن این بلواربه طرف اراضی بهجت‌آباد و سپس به ‌سوی دارالخلافه پیش می‌رفت.

درخت‌هایش
وقتی این محله و بلوار طراحی شد، شهردار وقت از اداره جنگلداری، درخت‌های چنار و زبان‌گنجشک یا ون گرفت و با فاصله 5متر،‌ آنها را در کنار هم کاشتند. البته دلیل انتخاب درختان زبان‌گنجشک آن بود که وقتی درخت‌ها رشد کردند، از دو طرف نهربه هم برسند و در هم تنیده شوند تا شبیه تونلی سبز شود که البته به‌خاطر هرس درختان، هیچ‌گاه اینگونه نشده است.

اکنونش
این محله که از میدان ولیعصر (عج) در شرقش آغاز و به خیابان دکتر قریب و بیمارستان امام خمینی (ره) در غربش ختم می‌شود، خیابان‌هایی مثل فلسطین، حجاب، کارگر و جمالزاده را در دل خود دارد و در دو طرف آن تا دلتان بخواهد، رستوران و بانک و هتل و بیمارستان هست.