اخبار جعلی در فرهنگهای دیجیتال
کتاب «اخبار جعلی در فرهنگهای دیجیتال» که 3چهره دانشگاهی استرالیا در تألیف آن مشارکت داشتهاند، فرهنگ جامعی است بر پدیدارشناسی اخبار جعلی. به تعبیر دقیقتر، نویسندگان تلاش کردهاند به تمام جنبههای این پدیده بپردازند؛ از تعاریف تا توصیف شکلی و محتوایی و ترسیم نسبت آن با حقیقت و شیوه ظهوریافتگی آن. اطلاق عنوان «فرهنگ» به این کتاب چندان گزاف نیست؛ از آن رو که ذکر هر نامی، با تعریف آن همراه شده و اغلب این تعاریف، از مناظر مختلف فلسفی و علمی بیان شدهاند. از سوی دیگر، این کتاب را میتوان مصداق معتبری از دانشهای بین رشتهای دانست؛ چنان که نویسندگان هم به فلسفه، هم به علوم ارتباطات و هم به اخلاق نظری توجه داشتهاند. در واقع یکی از بخشهای جذاب این کتاب، بررسی اخبار جعلی از منظر اخلاق است: آیا اخلاقی است که دروغها را همرسانی کنیم؟ آیا خبر جعلی را میتوان گونهای از خشونت دانست؟ وظیفه اخلاقی شهروندان در رابطه با اخبار جعلی چیست؟
موضوع دیگری که نویسندگان به تفصیل آن را بررسی کردهاند، آینده مفاهیمی است که در تماس با فرهنگ دیجیتال، قهراً دستخوش دگرگونی شدهاند و خواهند شد. در آینده فرهنگی دیجیتال، شهروند کیست و غایت ارتباطات چه خواهد بود؟ تکلیف مرجعیت نهادهای سنتی چه خواهد شد؟ آیا فرایند به حاشیه رفتن رسانههای جریان اصلی ادامه خواهد یافت و به حذف کامل آنها خواهد انجامید؟ این مباحث، همراه ذکر مصادیق سیاسی و فرهنگی، پیش میرود و مطالعهای موشکافانه، جذاب، مفید و خواندنی را پدید میآورد.
کتاب «اخبار جعلی و فرهنگهای دیجیتال» نوشته راب کاور، اشلی هاو و جی. دنیل تامسون به ترجمه سیدمحمد میرافشاری، توسط انتشارات همشهری به تازگی به چاپ رسیده است.