تحلیل بازار ارز

ایمان زنگنه‌ ‌؛ کارشناس ارز

نکته مهمی که در شرایط فعلی، بازار ارز را متأثر کرده است عوامل غیراقتصادی است. در حال حاضر نمی‌توان برای تحلیل بازار ارز صرفا به عوامل اقتصادی تکیه کرد.
بخشی از علل افزایش قیمت ارز در چند هفته اخیر مربوط به تسویه‌حساب‌های ارزی شرکت‌های داخلی با شرکای خارجی همزمان با پایان سال میلادی بود. ضمن اینکه باید در نظر گرفت که در شرایط فعلی، کشور چین یکی از شرکای اصلی تجارت خارجی ایران است و سال نو چینی فاصله زیادی با سال نو میلادی ندارد و تسویه‌حساب‌های ارزی شرکت‌های ایرانی با شرکای چینی هم بر بازار اثر گذاشته است.
با این همه امسال بازار، شرایط متفاوتی دارد، چراکه حجم ریسک‌ها به‌دلیل تحولات سیاسی افزایش یافته و این موضوع در تعیین انتظارات بازار اثر‌گذار بوده است. در واقع بسیاری از مردم انتظار دارند ریسک‌های سیاسی در تعیین نرخ‌ها اثر‌گذار باشد. به‌طور مثال، انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا ازجمله عواملی است که به انتظارات بازار شکل و جهت داده.
وزن این ریسک‌های سیاسی به ‌قدری بوده که حتی روی بازار توافقی ارز که به‌تازگی فعالیتش را آغاز کرده‌ نیز اثر گذاشته است. درواقع بازار توافقی ارز در شرایط طبیعی می‌توانست طرف عرضه را تقویت کند و منجر به تعادل در بازار ارز شود، اما آغاز به ‌کار بازار توافقی ارز با افزایش ریسک‌های سیاسی، متقارن شد و این موضوع بر کارکرد بازار توافقی ارز اثر‌گذار بود.
به بیان بهتر، راه‌اندازی بازار توافقی ارز در شرایط طبیعی می‌توانست اثرات به‌مراتب عمیق‌تری بر بازار داشته باشد، اما مصادف شدن آن با افزایش ریسک‌های سیاسی تا حدودی این نقش را خنثی کرد.
ضمن اینکه، طبق گفته رئیس‌کل بانک مرکزی، ارائه نرخ از خارج از ایران توسط کانال‌ها و سایت‌هایی که مشخص نیست عاملیت آنها در کجاست نیز می‌تواند به بازار جهت بدهد.
همه این صحبت‌ها به‌ معنای این نیست که وزن عوامل اقتصادی را بر بازار ارز کتمان کنیم، اما باید متوجه باشیم که در شرایط فعلی وزن عوامل غیراقتصادی در بازار بیشتر از عوامل اقتصادی است.
راهکاری که هم‌اکنون باید دنبال شود کاهش ریسک‌های سیاسی است. اتخاذ چنین روالی اثر موضوعات سیاسی را بر بازار ارز کاهش می‌دهد و باز شدن پنجره دیپلماسی منجر به کاهش ریسک‌های سیاسی و التهاب‌های بازار ارز می‌شود.