• پنج شنبه 20 دی 1403
  • الْخَمِيس 9 رجب 1446
  • 2025 Jan 09
سه شنبه 18 دی 1403
کد مطلب : 245479
لینک کوتاه : newspaper.hamshahrionline.ir/2RyKv
+
-

جنبش خزینه!

موضوع: رویداد تاریخی نصب دوش در حمام
ویژگی:  نخستین حمام دوش‌دار

تا سال۱۲۳۲، مقارن با سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار، تهران ۱۵۳حمام داشت و همه به شکل خزینه بودند، اما با ورود پسر یکی از سرداران ناپلئون حمام‌ها هم متحول می‌شوند. «پولاک» در کتاب سفرنامه خود نوشته، هر محله به تناسب جمعیت، حمام‌هایی داشت. محله ارگ که کاخ سلطنتی در آن مستقر بود، ۱۴حمام داشت که از این تعداد ۵ باب آن عمومی بود و بقیه در مجاورت عمارت‌ها و خانه‌ها قرار گرفته بود و بیشتر جنبه‌ خصوصی داشت.
ماجرای ایجاد نخستین حمام دوش‌دار در تهران از این قرار است که سرداری از سپاه ناپلئون پس از سقوط وی به ایران می‌آید و سرنوشت به نوعی برای او رقم می‌خورد که تا آخر عمر روزگار خود را در تهران بگذراند. داریوش شهبازی، تهران‌پژوه، درباره این سردار و اقدام ماندگارش در تهران می‌گوید: «دولت وقت در زمان ناصرالدین شاه به پاس خدمات آن سردار، فرزندش کلنل نیکلا سمینو را به ایران دعوت می‌کند و اموری را به او می‌سپارد. او بعد از مدتی زندگی در تهران به دختری دل می‌بندد و برای همیشه در این خاک ماندگار می‌شود. سمینو در نیمه دوم پادشاهی ناصرالدین‌شاه در خیابان لختی (دروازه دولت و سعدی فعلی) حمامی ساخت و برای نخستین بار در این حمام دوش کار گذاشت. او با انجام این کار به نوعی بنیانگذار استفاده از دوش در حمام شد. حمام سمینو تا دوران پهلوی دوم فعال بود.» البته وصل کردن دوش و استفاده از آن در حمام سروصدای بسیاری به راه انداخت و جمعیت زیادی مخالف این کار بودند. آنها اعتقاد داشتند این سبک جدید حمام برای انجام اعمال مذهبی مانند غسل مناسب نیست. به همین‌خاطر برای جلوگیری از استفاده از دوش در حمام جنبشی با عنوان «جنبش خزینه» شکل گرفت.
 به‌عبارت دقیق‌تر، اوایل دوره پهلوی اول به‌علت شیوع بیماری از طریق خزینه، استفاده از آن رسماً ممنوع شد. با انتشار این خبر، برخی هم رسماً به این حکم اعتراض کردند. به همین‌خاطر برخی مردم تا مدت‌ها به‌صورت پنهانی از خزینه استفاده می‌کردند و سال‌ها طول کشید تا مردم کم‌کم متوجه محاسن دوش حمام شدند. در سال‌های بعد، خانه‌ها برای داشتن آب شرب، لوله‌کشی شدند و کم‌کم در آن دوره در خانه‌ها حمام ساخته شد و «دوش» به خانه تهرانی‌ها راه باز کرد.

 

این خبر را به اشتراک بگذارید