![کهنتر از تپههای قیطریه](/img/newspaper_pages/1403/09-azar/27/zamime/02-05.jpg)
کهنتر از تپههای قیطریه
![کهنتر از تپههای قیطریه](/img/newspaper_pages/1403/09-azar/27/zamime/02-05.jpg)
نام: تنگلخانه
موقعیت: روستای برگ جهان
یکی از ییلاقات نزدیک تهران روستای کوهستانی برگ جهان در حوالی لواسانات است که یکی از تفرجگاههای بهاری و تابستانی برای گردشگران و طبیعتگردها به شمار میرود. این روستا یک تپه تاریخی دارد که برخی منابع مکتوب تاریخی به لحاظ قدمت و اصالت آن را با تپه باستانی 3هزار و 200ساله قیطریه مقایسه میکنند. تپه یا بهعبارتی ارتفاعات «تنگلخانه» در دوره باستان هم پرستشگاهی برای ایرانیان بوده و روایتهای مختلفی برای وجه تسمیه آن وجود دارد. داریوش شهبازی، تهرانپژوه درباره تاریخچه ارتفاعات تنگلخانه میگوید:«هنوز عملیات باستانشناسی در ارتفاعات تنگلخانه انجام نشده اما نشانههای موجود در این تپه تاریخی از پرستشگاه بودن آن در دوره پیش از اسلام حکایت دارد. آنطور که محلیها روایت میکنند، ارتفاعات تنگلخانه قلعهای کوچک داشته که مردم صدها سال قبل و در مواقع خطر به آن پناه میبردند.» تنگل در گویش محلی بهمعنای کوچک و باریک بهکار میرود و بهنظر میرسد از آنجا که بر فراز ارتفاعات تنگلخانه، قلعهای باریک و کوچک باقی مانده بوده این نام را برای آن برگزیدهاند. شهبازی معتقد است برای
پیبردن به هویت باستانی ارتفاعات تنگلخانه باید دلیل نامگذاری آن را جستوجو کنیم. او در اینباره میگوید: «نام ارتفاعات روستای برگ جهان از 2قسمت تنگل و خانه تشکیل شده. خانه جزو پسوندهایی است که در ریشهشناسی اسامی، نام مکانی را تداعی میکند؛ مثل کتابخانه، رصدخانه، قهوهخانه و... بنابراین بهنظر میرسد تنگلخانه هم جایی برای تنگل بوده است. معانی بسیاری برای تنگل وجود دارد اما معلوم نیست کدام از این معانی را برای نامگذاری این مکان انتخاب کردهاند. یکی از معانی تنگل، ستیغ کوه یا همان نوک قله است اما چنانچه از زبانهای مازنی، گیلکی و تاتی در ریشهشناسی استفاده کنیم، تنگل بهمعنای جایی برای دیدهبانی است.»
ارتفاعات تنگلخانه در غرب روستای برگ جهان و در حاشیه آن هم رودخانه برگ جهان واقع شده است. این روستای خوشآبوهوا به داشتن دشتهای هویج و طبیعت بکر و چشمنواز شهره است و به همینخاطر همواره بهعنوان یکی از گزینههای اصلی کوهنوردان و طبیعتگردها انتخاب میشود. فاصله تهران تا روستای برگ جهان و ارتفاعات تنگلخانه 40 کیلومتر است و برای رسیدن به این مکان 2مسیر متفاوت وجود دارد. مسیر اول از بزرگراه شهید بابایی شروع میشود و با عبور از جاده لشکرک به لواسان و روستای افجه میرسد که در نهایت به روستای برگ جهان منتهی میشود. مسیر دوم شامل حرکت از مسیر جاجرود، سد لتیان و نیکنامده است که در نهایت به جاده آسفالت برگ جهان و ارتفاعات تنگلخانه خواهید رسید.