مادر مصدق پایه‌گذار نخستین بیمارستان زنان
موضوع: بیمارستان نجمیه
ویژگی: نخستین مرکز درمانی خصوصی وقفی تهران
***
نجم‌السلطنه(مادر دکتر مصدق) پایه‌گذار نخستین مرکز درمانی خصوصی وقفی تهران بود. نجم‌السلطنه در سال1306 بیمارستان فوق‌تخصصی نجمیه را با ارثی که از همسر سومش به او رسیده بود برای بیماران و نیازمندان ساخت. بیمارستان نجمیه نخستین بیمارستان مدرن آن زمان نام گرفت. علیرضا زمانی، تهران‌پژوه در این باره می‌گوید: نجم‌السلطنه در سال۱۲۳۳ شمسی در خانواده‌ای وابسته به سلسله قاجاریه در میان ثروت و امتیازات فراوان متولد شد خانواده‌ای که انقلاب مشروطه وضعیت آن را متزلزل کرد. نجم‌السلطنه در طول زندگی پرتلاطم خود 3بار ازدواج کرد. بار اول در ۱۶سالگی با وکیل‌الملک کرمانی ازدواج کرد که حاصل آن 2دختر به نام‌های عشرت‌الدوله و شوکت‌الدوله بود. مدتی بعد از فوت همسر اول، او با وزیردفتر آشتیانی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج محمد مصدق‌السلطنه یا همان دکتر محمد مصدق و دختری به نام آمنه دفترالملوک بود. این زندگی مشترک نیز با فوت وزیردفتر آشتیانی پایان یافت و نجم‌السلطنه سرپرستی فرزندانش را بر عهده گرفت، اما بعد از گذشت مدتی با میرزا فضل‌الله‌خان وکیل‌الملک تبریزی که به نام میرزا فضل‌الله‌خان دیبا نیز شناخته می‌شد، ازدواج کرد و پسری به نام ابوالحسن دیبا به دنیا آورد. او در سال۱۳۰۵ تصمیم گرفت برای درمان فقرا مریضخانه‌ای بسازد و بیمارستان نجمیه را در قسمت غربی زمین‌های میرزا فضل‌الله‌خان دیبا بنا نهاد و خودش در قسمت شرقی آن تا پایان عمر منزل کرد. او این باغ را با نام «مریضخانه نجمیه» برای تمامی بیماران مملکت وقف و طبق همین سند، املاکی را در داخل و خارج شهر برای مصارف این مرکز و بیمارانش ضمیمه و همچنین نیمی از تخت‌های بیمارستان را وقف بیماران مستمند کرد. نجم‌السلطنه برخلاف تفکرات آن دوران حق نظارت را به دختران خود و تولیت آن را به پسرانش دکتر محمد مصدق و سپس ابوالحسن دیبا سپرده بود. در بحبوحه نهضت ملی نفت و زمان نخست‌وزیری دکتر مصدق، یکی از هواداران او به نام محمدحسن شمشیری ضلع جدیدی به بیمارستان اضافه کرد. این مرکز در سال1360 برای ارائه خدمات درمانی به مجروحان و مصدومان جنگ تحمیلی به سپاه واگذار شد. امروز بیمارستان نجمیه کاربردی آموزشی-درمانی دارد و تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله است.
