گزارش
دومینوی سقوط بورس‌های جهان
نشانه‌های تشدید رکود در اقتصاد آمریکا سبب شده که بورس‌های جهان، یکی پس از دیگری فرو بریزند
بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار
داده‌های ضعیف از اقتصاد آمریکا و نگرانی نسبت به بروز رکود اقتصادی در این کشور، بازارهای سهام را با چالش مواجه کرده است؛ به‌طوری که روز جمعه، همه بورس‌های جهان به‌صورت دسته جمعی با نزول‌های سنگین و بورس توکیو هم با سنگین‌ترین سقوط مواجه شده اند در مجموع روز جمعه 9.2 تریلیون‌دلار از ارزش بورس‌ها کاسته شد. کاهش ارزش ین و نشانه‌های رکود در چین نیز به این موضوع کمک کرده است. به گزارش همشهری، اقتصاد جهان در وضعیت آشفته‌ای قرار گرفته است. در چنین شرایطی انتشار تازه‌ترین آمار از اقتصاد آمریکا، کاهش ارزش ین و ظهور نشانه‌های رکود در اقتصاد چین، واکنش سنگین بورس‌های جهانی را در پی داشته و روز جمعه گذشته، منجر به سقوط دسته جمعی بورس‌ها در سراسر جهان شده است. در این میان، بورس توکیوی ژاپن با ثبت بد‌ترین نزول، رکورد‌دار بیشترین سقوط در جهان شده است.
سقوط شاخص‌های بورس در آمریکا
در آمریکا همه شاخص‌ها با نزول‌های سنگین مواجه شده اند؛ به‌طوری که شاخص داو جونز 1.5درصد و شاخص اس‌اند پی500 نیز 1.8درصد افت کرده و بورس نزدک آمریکا هم که دومین بورس بزرگ دنیا بعد از نیویورک است با افت سنگین 2.4درصدی مواجه شده است. وضعیت سهام شرکت‌ها در وال استریت به‌گونه‌ای بوده که قیمت سهام اغلب شرکت‌ها نزول کرده و فقط سهام شرکت‌های فعال در بخش خدمات شهری و صنایع دفاعی از نزول در امان مانده اند. بورس‌های آلمان، فرانسه، انگلیس، اسپانیا، هنگ کنگ، اسپانیا و تقریبا اغلب بورس‌های اروپایی و آسیایی همگی با نزول‌های سنگین مواجه شده اند. شاخص بورس‌های نوظهور نیز دست‌کم یک درصد افت کرده اند. این شاخص عملکرد بازارهای سهام 15کشور منطقه اقیانوس آرام ازجمله استرالیا، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، کره، مالزی، نیوزیلند، پاکستان، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، تایوان و تایلند را اندازه‌گیری می‌کند.
ظهور نشانه‌های رکود در آمریکا
ماجرا از آنجا آغاز شد که در روز جمعه تازه‌ترین اطلاعات اقتصادی آمریکا منتشر شد و طبق این اطلاعات، نرخ استخدام در آمریکا، با ۳٫۴ درصد از کل اشتغال، پایین‌ترین میزان از ماه مارس ۲۰۲۰ و نیم واحد کمتر از سطح قبل از همه‌گیری کرونا بوده است. این میزان آمار اشتغال در آمریکا، ضعیف‌ترین گزارش از سال 2020میلادی و بالاترین نرخ بیکاری در 3 سال گذشته است. به همین دلیل فدرال رزرو از کارشناسان، مقامات و مدیران شرکت‌ها خواسته است تا وضعیت اشتغال و رشد اقتصادی را بررسی کنند تا اگر وخامت بازار کار به حدی است که منجر به رکود شود، به روند کاهش نرخ بهره سرعت بدهد. این داده‌های اقتصادی، نخستین نشانه‌های بروز رکود در اقتصاد آمریکاست و به زعم برخی از کارشناسان، علت آن افزایش طولانی مدت نرخ بهره در آمریکاست. در واقع فدرال رزرو به‌دلیل افزایش شدید تورم بعد از همه‌گیری کرونا تا سطح 9.1درصد مجبور شد تا برای کنترل تورم، نرخ بهره را افزایش دهد.
بحران بدهی در ژاپن
در کنار رکود اقتصادی آمریکا یک بحران جدی‌تر نیز اقتصاد جهان را نشانه گرفته و آن بحران بدهی در ژاپن است. طبق اطلاعات موجود، در حال حاضر میزان بدهی ژاپن نسبت به تولید ناخالص داخلی به 255درصد رسیده که بالاترین نرخ بدهی در جهان است؛ این موضوع منجر به کاهش ارزش ین در ژاپن شده و کسانی که ارز خود را در طول سال‌های گذشته به ین تبدیل و یا اوراق بدهی دولت ژاپن را خریداری کرده‌اند به‌دلیل سقوط مداوم ارزش ین با زیان زیادی مواجه شده‌اند و با خطرات بیشتری برای کاهش ارزش دارایی هایشان مواجه‌اند. این موضوع همچنین احتمال اینکه بحران بدهی در جهان ، این بار از جنس بدهی ژاپن در دنیا به وقوع بپیوندد را افزایش داده است. این موضوع نیز ازجمله دلایلی است که منجر به نزول بورس ژاپن در ماه‌های گذشته شده و با انتشار اطلاعات اقتصادی آمریکا در روز جمعه وضعیت بدتر و منجر به بیشترین میزان سقوط شده است.
کاهش ارزش ین و رکود در چین
در کنار انتشار اطلاعات اقتصادی آمریکا که محرک اصلی نزول بورس‌های جهان بود 2 موضوع دیگر نیز روند نزولی بورس‌های جهان را تشدید کرده است. آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد، با وجود تلاش‌های فراوان دولت چین، بحران مسکن در این کشور هر روز ابعاد تازه‌تری به خود می‌گیرد و این موضوع زنگ خطری برای اقتصاد چین برای بروز رکود اقتصادی است. ضمن اینکه داده‌های موجود از اقتصاد چین نشان می‌دهد سایر مشاغل سنتی هم در وضعیت مناسبی نسبت به قبل نیستند. کاهش رشد اقتصادی در چین می‌تواند فشار مضاعفی بر اقتصاد جهان وارد کند و نرخ کالاهای پایه در جهان را کاهش دهد، این موضوع بر بازار سرمایه ژاپن به شدت اثرگذار بوده است. آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد، شاخص نیکی ژاپن در یک ماه گذشته بیش از 12.2درصد افت کرده است که یکی از بالاترین نزول‌ها در سطح جهان است.
در همینه زمینه :
یادداشت
