دیدگاه‌های اشتباه درباره تلسکوپ‌های آماتور

تعداد منجمان آماتور بسیار زیاد است و هر روز هم بیشتر می‌شود؛ منجمانی که پس از سال‌ها رصد و مطالعه به تجربیات بی‌نظیری دست می‌یابند، اما این روند سرآغازی دارد که شاید برای بسیاری از منجمان آماتور تازه‌کار گمراه‌کننده باشد. بیشترین گمراهی درباره‌ تلسکوپ در خصوص اجزای آن و انتخاب مناسب آن پیش می‌آید. اینجا چند دیدگاه رایج و اشتباهی را که درباره‌ تلسکوپ‌ها بسیار به گوش می‌خورند بررسی می‌کنیم.

آینه‌های پیرکس بهتر از آینه‌های شیشه‌‌ای
آینه‌ اولیه‌ تلسکوپ‌های بازتابی یا از جنس پیرکس‌اند یا شیشه‌ معمولی اندود شده‌اند و هر دو جنس هم در عمل، کاربردی و عالی‌اند، اما بسیاری معتقدند که آینه‌های پیرکس بهترند چون برخلاف شیشه‌ معمولی، پیرکس کمتر منبسط می‌شود. این دقیقاً به این معناست که پیرکس در دماهای گوناگون تمایل کمتری به انحراف و تاب برداشتن دارد. هنگامی‌که تلسکوپ از گرمای خانه به هوای سرد شبانگاهی انتقال می‌یابد، می‌توان گفت انحنای بسیار ظریف سطح آینه‌ پیرکس اصلاً تغییر شکل نمی‌دهد.

آلودگی نوری بیشتر تلسکوپ‌ها نسبت به انواع کوچک‌تر
وقتی از آلودگی نوری خبری نباشد، همه‌ تلسکوپ‌ها بهترین تصویر خود را ارائه می‌دهند. این ادعا اصلاً صحت ندارد و بسیار ساده می‌توان فهمید که از کجا نشأت گرفته است. منطق پشت این ادعا این است که تلسکوپ‌های بزرگ‌تر، نسبت به کوچک‌ترها، نور بیشتری جمع‌آوری می‌کنند؛ بنابراین باید نور ناخواسته‌ بیشتری هم گرد آورد. البته این گفته درست است، اما آنچه در حقیقت اهمیت دارد کنتراست تصویر است.

تلسکوپ‌های نیوتنی به آینه‌های ثانویه‌ بزرگ‌تر نیاز دارند؟
تولیدکنندگان تلسکوپ معمولاً بر سر اندازه‌ آینه‌ ثانویه‌ای که به‌کار می‌برند با هم در رقابتند. اما برای تلسکوپ شخصی، اندازه‌ آینه‌ ثانویه اصلاً به‌ نسبت کانونی آینه اولیه بستگی ندارد؛ معمولاً آینه‌ها مقدار یکسانی از نور را در لبه‌ میدان دید دریافت و پخش می‌کنند که یکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که باید برای انتخاب صحیح آینه‌ ثانویه در نظر بگیرید. رصدگران سیارات، بیشتر ترجیح می‌دهند کوچک‌ترین اندازه‌ آینه‌ ثانویه را داشته باشند تا تأثیر انکسار یا شکست بر تصویر را به حداقل برسانند. این دیدگاه‌ها از معروف‌ترین دیدگاه‌های اشتباه درباره‌ تلسکوپ‌ها هستند. با این‌حال دیدگاه های متعدد دیگری هم وجود دارند که به همین اندازه اشتباهند یا کاملاً درست نیستند. شاید بهتر باشد با رصد بیشتر، مقایسه‌ شرایط و ابزارهای گوناگون و البته در میان گذاشتن تجربیات و نتایج با یکدیگر، اشتباه‌بودن دیدگاه‌ها را  نشان دهیم.