محو شدگان

بهروز رسایلی- روزنامه‌نگار

جام ملت‌های آمریکای‌جنوبی موسوم به کوپا‌آمریکا در حالی به مرحله نیمه‌نهایی رسیده که درخشش کلمبیا همه نظرها را به سمت خود جلب کرده است. این تیم با هدایت نستور لورنزو که پیش‌تر در 2دوره جام‌جهانی دستیار بوده، در یک‌چهارم با 5گل پاناما را شکست داد تا به جمع 4تیم برتر رقابت‌ها برسد. آنها در نیمه‌نهایی به مصاف اروگوئه خواهند رفت و در فینال با برنده آرژانتین- کانادا مصاف می‌دهند. با توجه به حذف برزیل و فرم نه‌چندان خوب آرژانتین، خیلی‌ها کلمبیا را شانس اول قهرمانی می‌دانند؛ تیمی که به شکلی عجیب به جام‌جهانی2022نرسید و البته در آن شاهکار، رد پای کارلوس کی‌روش هم دیده می‌شد! به همین بهانه تصمیم گرفتیم مروری کوتاه بر سرنوشت 4سرمربی آخر تیم ملی ایران داشته باشیم؛ رفقایی که یا پیاپی ناکام ماندند یا اساسا محو شدند.

   افشین قطبی
افشین قطبی از دوم اردیبهشت 1388تا دوم بهمن 1389هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت. او صرفا بعد از کسب یک عنوان قهرمانی در لیگ برتر با پرسپولیس مورد اعتماد مدیران فدراسیون فوتبال قرار گرفت. قطبی وعده‌های بزرگی داد که موفق به عملیاتی کردن آنها نشد. او به‌خاطر کار در کره‌جنوبی، بیشتر روی آشنایی با این رقیب سنتی مانور داد اما در نهایت با عدم‌پیروزی مقابل همین تیم در انتخابی جام‌جهانی2010و نیز یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های2011، از هر دو تورنمنت اوت شد و شغلش را از دست داد. قطبی بلافاصله هدایت شیمیزو اسپالس را در ژاپن پذیرفت که آنجا دوران پرفراز و نشیبی داشت اما پس از خروج از جی‌لیگ عملا به سمت محو شدن رفت. کار در تایلند و چین، بازگشت به ایران برای هدایت فولاد که کاملا ناموفق بود و مدتی هم حضور در سطح پایین فوتبال کانادا، بقیه کارنامه مردی است که اخیرا پذیرفته با یک رده تنزل نسبت به 15سال پیش، در تیم ملی به‌عنوان دستیار امیر قلعه‌نویی مشغول به‌کار شود!

   کارلوس کی‌روش
مطلب را با داستان او شروع کردیم و البته موضوع تازه‌تر از آن است که نیاز چندانی به بازگویی داشته باشد. سرمربی پرتغالی 2دوره هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت؛ مقطع طولانی اول از 15فروردین 1390تا 8بهمن 1397و مقطع دوم از 16شهریور 1401تا 9آذر همان سال، صرفا در جام‌جهانی2022.کی‌روش در ایران همیشه موافقان و مخالفان زیادی داشته اما بعید است حتی سینه‌چاک‌ترین حامیان مرد پرتغالی هم تأیید نکنند که او پس از خروج از تهران یک شکست‌خورده مطلق بوده است. کارلوس با تیم‌های ملی کلمبیا و مصر به جام‌جهانی نرسید و با قطر هم 4گل از ایران خورد. وضع همه این تیم‌ها اما بعد از خروج او بهتر شد. داستان زیر و رو شدن کلمبیا را هم که گفتیم، قطر هم در نیمه‌نهایی آسیا 3گل به ایران زد و برای دومین بار پیاپی قهرمان قاره کهن شد. این وسط کی‌روش یک دوره کوتاه هم به تیم ملی ایران برگشت که حاصل آن باخت به انگلیس و آمریکا بود. او ماه‌هاست که بیکار است و این اواخر شایعه شد شاید هدایت تیم ملی کویت را بر عهده بگیرد.

   مارک ویلموتس
شیاد و فرصت‌طلب بلژیکی، با استفاده از سوءمدیریت شدید حاکم بر فدراسیون، پوست فوتبال ایران را کند و اگر تا آخر عمر هم فقط بخورد و بخوابد مشکلی نخواهد داشت. مارک ویلموتس که ایران را به پرداخت غرامت چند میلیون یورویی متهم کرده از یکم خرداد 1398تا 13آذر همان سال هدایت تیم ملی را بر عهده داشت و با شکست مقابل عراق و بحرین، بدترین نتایج ممکن را رقم زد. ویلموتس پس از ترک ایران فقط یک دوره کوتاه هدایت راجا کازابلانکای مراکش را بر عهده داشت که گویا زود کلاه آنها را هم برداشت و رفت!

   دراگان اسکوچیچ
ناجی کروات از 17بهمن 1398تا 16شهریور 1401هدایت تیم ملی را بر عهده داشت و با جبران فضاحت به ارث رسیده از دوران ویلموتس، سریع‌ترین صعود تاریخ تیم ملی به جام‌های جهانی را رقم زد. با این حال چنان که می‌دانید او مورد بی‌مهری قرار گرفت و جای خودش را به کی‌روش داد. اسکوچیچ پس از ترک ایران، هدایت تیم ملی جوانان کرواسی را بر عهده گرفته، برنامه کاری‌اش به‌شدت سبک است و تقریبا با بیکاری فرقی ندارد اما در عین حال نتایجش هم قابل‌قبول نبوده است. اسکوچیچ در این مدت پیشنهادهای معتبر چندانی هم نداشته و هر چه بوده، از داخل ایران بوده که اغلب با طمع خودش به نتیجه نرسیده است.