مرد گریه می‌کند

رمانتیک‌ترین صحنه یوروی امسال را کریستیانو رونالدو خلق کرد؛ وقتی در آخرین ثانیه نخستین نیمه وقت‌های اضافه بازی با اسلوونی، پنالتی را مقابل اوبلاک هدر داد و همانجا زارزار گریه کرد. خودش داخل زمین و مادرش روی سکوها ضجه می‌زدند. مرد گنده(!) به‌قدری روی کارش حساسیت دارد که نمی‌تواند خودش را نگه دارد. او وقتی به تیمش ضرر زده باشد، نمی‌خندد یا بی‌تفاوت نمی‌ماند. از این صحنه‌ها در سال‌های اخیر به‌خصوص از وقتی از رئال‌مادرید جدا شده، زیاد از رونالدو دیده‌ایم و پس از مرگ فرزند به دنیا نیامده‌اش بیشتر هم شد. رونالدو در فینال یورو2016وقتی فهمید به‌دلیل مصدومیت نمی‌تواند به بازی مقابل فرانسه میزبان ادامه دهد، گریه‌اش گرفت. آن صحنه باعث شد همبازیانش از جان و دل مایه بگذارند تا نخستین جام ملی را برایش به ارمغان بیاورند.   رونالدو دوشنبه‌شب بعد از زدن پنالتی‌اش در ضربات پنالتی آخر بازی رو به هواداران عذرخواهی کرد. آخر این بازی دیگو کاستا، دروازه‌بان پرتغال؛ نخستین دروازه‌بانی که 3پنالتی در یک بازی یورو مهار می‌کند، پس از آنکه فهمید جایزه بهترین بازیکن زمین را دریافت کرده، گریه‌اش گرفت. شب احساسی و رمانتیکی بود.

حمله به بی‌بی‌سی
روزنامه‌های انگلیسی عادت دارند با اسم افراد تیتر یک کلمه‌ای یا یک جمله‌ای بسازند. هر روز روی جلدشان چندین مورد از این دست تیترها را می‌شود دید که اکثرا طنز است؛ گاهی عمیق و در بیشتر موارد سطحی. بنگاه خبری بی‌بی‌سی پس از آنکه کریستیانو رونالدو در جریان بازی پنالتی را از دست داد، تیتر زد «میستیانو پنالدو» که بخش اول از فعل Miss به‌معنای از دست دادن و بخش دوم اشاره‌ای به لقب هیترهای (متنفران) رونالدو داشت. این هیترها به‌خاطر پنالتی‌های زیادی که رونالدو گل می‌کند به او لقب پنالدو داده بودند. این شیطنت و طنز ساده واکنش‌های منفی زیادی در پی داشت. ازجمله جان تری، کاپیتان اسبق چلسی و تیم ملی انگلیس که از بی‌بی‌سی به «زباله واقعی» تعبیر کرد. اسطوره چلسی در فینال لیگ قهرمانان اروپا در سال2008یک پنالتی را از دست داده بود. حتی برخی هواداران لیونل مسی هم به این رسانه حمله و اعتراض کردند.
ستاره‌های دیگری هم از رونالدو حمایت کردند، ازجمله رایان گارسیا، پدیده بوکس که نوشت: «مردهای واقعی گریه می‌کنند.» روبرتو مارتینس، سرمربی اسپانیایی تیم ملی پرتغال گفت: « کریس نیازی به اثبات خودش ندارد. او کاپیتان ماست و نشان داد که در زندگی و فوتبال لحظات سختی وجود دارد اما ما نمی‌توانیم تسلیم شویم. او نشان داد که وقتی اوضاع خوب پیش نمی‌رود چه کار کنیم.»

پنالدو
رونالدو هر 24پنالتی آخرش را گل کرده بود اما مقابل اوبلاک نتوانست گل ملی شماره131خود را بزند و به رکورد گلزنی در 6یورو برسد. بعد از حدود 3سال (887روز) بود که رونالدو پنالتی از دست می‌داد. او پس از بازی تأیید کرد این آخرین دوره‌ای است که در یورو بازی می‌کند: «این فوتبال است، کسانی که شکست می‌خورند کسانی هستند که تلاش می‌کنند. واضح است که وقتی نتوانیم گل بزنیم مایوس‌کننده است اما فوتبال همین هست. من امسال 2بار وقتی بازی به ضربات پنالتی کشیده شکست خوردم اما امروز برنده شدم. فکر می‌کنم فوتبال گاهی اوقات باید عادلانه باشد و امروز عادلانه بود زیرا فکر می‌کنم پرتغال مستحق برد بود.»
کریستیانو رونالدو (39سال و 147روز) مسن‌ترین بازیکنی شد که در ضربات پنالتی در یورو ضربه ‌خود را گل می‌کند. او هنوز نتوانسته عنوان مسن‌ترین گلزن ادوار یورو را از لوکا مودریچ پس بگیرد.

تقابل با امباپه
در مرحله بعدی فرانسه و پرتغال روبه‌روی هم قرار می‌گیرند؛ جدال امباپه با اسطوره دوران کودکی‌اش و تکرار فینال2016.تقابل‌های کریستیانو و امباپه: ۴بازی، ۳برد رونالدو، یک مساوی و بدون پیروزی برای امباپه، ۵گل زده رونالدو و بدون گل‌زده برای امباپه.
رونالدو در همه رقابت‌های این فصل: ۷۲گل و پاس گل، امباپه: ۷۱گل و پاس گل. یادی کنیم از فینال یورو۲۰۱۶، جایی که امباپه در تیم‌های پایه فرانسه عضویت داشت و پس از شکست فرانسه در فینال همه هم‌تیمی‌هایش به خواب رفتند اما او بیدار ماند تا جشن قهرمانی اسطوره‌اش را با پرتغال تماشا کند. عکس این رویداد دیروز بازنشر شد.

تسلیم ممنوع!
فوق‌ستاره پرتغالی درمورد صحنه گریه‌اش گفت: «من هرگز از رویارویی با چیزی نترسیده‌ام، گاهی اوقات کار درست را انجام می‌دهم، گاهی اوقات درست نمی‌فهمم اما هرگز کلمه تسلیم را کنار اسم من نخواهید شنید.» رونالدو درباره پنالتی‌ای که از دست داد، هم توضیح داد: « می‌خواستم پنالتی را گل کنم و به تیم کمک کنم به مرحله بعد برویم اما نشد. در طول سال، یک‌بار در زدن یک ضربه پنالتی کوتاهی نکردم و زمانی که بیشتر از همه نیاز به گل کردن آن داشتم، آن را از دست دادم. اگر به بازی خوب نگاه کنید، می‌بینید که اسلوونی تمام بازی را در دفاع سپری کرد و وقتی اینطور باشد کار سخت می‌شود. در این بازی غم و اندوه زیادی وجود داشت اما پایان آن شاد بود.»

نیمکت‌نشینی رونالدو
یک‌سری کلیشه در حوزه‌های مختلف هست و فوتبال هم از آن مستثنی نیست. مثلا می‌گویند اگر رونالدو بیرون باشد، پرتغال تیم بهتری است. در بازی دوستانه با کرواسی دیدیم که این‌طوری نیست و همینطور در دقایقی که کریستیانو در نیمه‌دوم بازی با گرجستان از بازی بیرون رفت. او در 39سالگی همچنان تأثیرگذار است. رکورد بیشترین ضربه در این تورنمنت با 37ضربه در دست اوست. اما این درست است که رونالدو دیگر مثل سابق نمی‌تواند یک متر بالاتر از مدافع حریف بپرد یا کورس سریع بگذارد. واقعیت این است که پرتغال روبرتو مارتینس تیم متنوعی نیست. آنها پلن ب ندارند. در بازی اول با سیستم 3-4-3بازی کردند که به‌معنای واقعی کلمه بد بودند. پس از بازگشت به سیستم 4دفاعه، تنها استراتژی آنها نفوذ از کناره‌ها و ارسال روی دروازه است؛ آن هم مقابل حریفانی که 11نفره داخل محوطه جریمه خودی حضور دارند. رونالدو که بیرون باشد، این روش تغییر نمی‌کند و کانسلو و نونو مندس که مدافعان کناری تیم هستند، بیشتر استراحت نخواهند کرد.
در این بازی اسلوونی تنها 28درصد مالکیت توپ داشت اما با همین مقدار توانست 10موقعیت داشته باشد و 2ضربه به چارچوب بزند؛ مقابل 20موقعیت و 6ضربه به چارچوب تیم حریف. پرتغال در بازی با گرجستان هم بیش از 75درصد مالکیت توپ داشت اما 2بر صفر باخت. یک جای کار می‌لنگد و این لنگی ربطی به رونالدو ندارد.

رکورد ضربه
رونالدو در این بازی هم 3 بار پشت ضربات ایستگاهی ایستاد و آنها را هدر داد. او با این 3 ضربه به رکورد 60کاشته در یورو و جام‌جهانی رسید. رونالدو با این 60ضربه تنها یک‌بار به گل رسید، این ضربه هم به یکی از 3گلی مربوط می‌شود که در جام‌‌‌جهانی 2018به اسپانیا زد، در جامی که با ایران همگروه بودند. با این‌حال نمی‌توان او را در این مهارت افتضاح دانست. البته قبلا بهتر ضربه آزاد می‌زد اما در مجموع این ستاره پرتغالی توانسته 63بار از روی ضربات آزاد گل بزند و فقط 2گل از مسی کمتر است. رونالدو 52گل از این گل‌ها را با پیراهن باشگاهی به ثمر رسانده و 11گل را با پیراهن پرتغال.
مسی کم‌کم در ضربات کاشته پیشرفت کرد و رونالدو پسرفت. دلیلش این بود که رونالدو به‌مرور به سمت دروازه نزدیک‌تر شد و ترجیح داد گل‌هایش را از فاصله نزدیک بزند. قبلا او در وینگر چپ بازی می‌کرد و از دروازه دور بود و گل‌هایش اکثرا ایستگاهی یا شوت از راه دور بود. در پایان سال2013رونالدو 39گل از روی ضربه ایستگاهی زده بود و مسی فقط 14گل. به همین ترتیب از سال 2017 تا 2019، مسی 23گل از ضربه ایستگاهی به ثمر رساند و رونالدو 5گل. با این حال از سال 2009تا 2011، رونالدو 21گل مستقیم از ضربه آزاد به ثمر رساند و مسی 3گل. مسی اوایل اجازه نداشت در حضور بازیکنانی مثل رونالدینیو یا ژاوی ضربه آزاد بزند. رونالدو هم بعدها در برخی موارد به بازیکنانی مثل بیل، مودریچ، پیانیچ و دیبالا اجازه داد به جای او پشت ضربه بایستند. مسی در هر 16.4بازی یک ضربه ایستگاهی می‌زند درحالی‌که رونالدو در هر 19.5بازی یک ضربه ایستگاهی به ثمر رسانده است.
رونالدو سال2024از 8تلاش خود موفق به زدن 2گل از روی ضربات ایستگاهی شده و سال2023توانسته بود 3بار این کار را انجام دهد. مسی در این 2 سال تنها یک‌بار از روی این ضربات گل زده است. اما اگر نرخ گلزنی از کاشته‌ها را در 10سال درنظر بگیریم، مسی 9 و رونالدو 7درصد شوت‌های خود را به گل تبدیل کرده‌اند. پس آمار‌ آن‌قدرها هم که به‌نظر می‌رسد، فاجعه‌بار نیست.

جمع‌وجورترین ضیافت تاریخ
هیچ مسابقه‌ای در جام‌جهانی یا یورو با 6ضربه پنالتی به پایان نرسیده است
این کوتاه‌ترین ضربات پنالتی در تاریخ یورو بود و 2تیم فقط 6پنالتی زدند. 3پنالتی پرتغال توسط رونالدو، برونو و برناردو سیلوا گل شد و 3پنالتی هم اسلوونی خراب کرد. حتی در جام‌جهانی هم با این تعداد پنالتی برنده مشخص نشده بود، کمترین ضربه‌های زده شده در‌ جام‌جهانی 7پنالتی است.
    تیم ملی پرتغال برای هفتمین‌بار از مرحله حذفی صعود کرد. آنها بیش از هر تیم دیگری به مرحله یک‌چهارم نهایی یورو در نسخه جدید رسیدند؛ از سال 1996تا 2024.اسلوونی هم بدون باخت و برد از جام خداحافظی کرد.
    رونالدو در این بازی 37تلاش برای گلزنی و 20شوت داشت، ازجمله 8ضربه داخل چارچوب، بدون حتی یک گل. او در 11بازی آخر در جام‌جهانی و یورو فقط 3گل زده است.
    اسلوونی در نخستین بازی حذفی خود در یک تورنمنت بزرگ (یورو و جام‌جهانی)، 27.9درصد مالکیت توپ را به‌خود اختصاص داد که ششمین مالکیت کم در یورو2024 است. این در حالی است که در مجموع رقابت‌ها (31.2درصد) آنها کمترین میانگین مالکیت توپ را بین هر تیمی در این دوره از مسابقات داشته‌اند.
    دیگو کاستای پرتغالی نخستین دروازه‌بانی شد که در ضربات پنالتی جام ملت‌های اروپا (یورو) 3پنالتی را مهار می‌کند. او چهارمین دروازه‌بانی است که در مسابقات بزرگ (جام‌جهانی و یورو) این کار را انجام می‌دهد.
    این چهاردهمین بازی یورو2024 بود که در نیمه‌دوم گلی نداشت؛ فعلا به اندازه کل یورو2020.
    کریستیانو رونالدو به استثنای پنالتی‌های آخر مسابقه، نتوانسته 3ضربه پنالتی از 9ضربه ‌خود را در تورنمنت‌های مهم (یورو و جام‌جهانی) تبدیل به گل کند، ازجمله پنالتی‌اش مقابل بیرانوند.
    رونالدو در مسابقات قهرمانی اروپا 34ضربه ایستگاهی مستقیم برای پرتغال زده (شامل 4شوت در این بازی)، بیش از دو برابر هر بازیکن دیگری. نزدیک‌ترین بازیکن به او زیدان است که 15ضربه آزاد داشته و یکی از آنها را هم گل کرده.
    ژائو پالیینیا، هافبک پرتغالی، 9تکل در این بازی انجام داد، آخرین بازیکنی که در مسابقات قهرمانی اروپا یوفا بیشتر تکل زد، آناتولی تیموشچوک (12) برای اوکراین در بازی با فرانسه در سال2012بود.
    بنجامین ششکو، مهاجم اسلوونیایی در این بازی 32دوئل انجام داد که بیشترین دوئل یک بازیکن در یک بازی قهرمانی اروپا پس از یورای کوچا برای اسلواکی در بازی با آلمان در سال2016بود (39).
    په‌په با 41سال و 126روز، مسن‌ترین بازیکن اروپایی شد که در مسابقات حذفی در یک تورنمنت بزرگ (یورو و جام‌جهانی) حضور پیدا کرد و از دروازه‌بان انگلیس، پیتر شیلتون (40سال و 292روز) در پلی‌آف جام‌جهانی1990پیشی گرفت.

امیلیانو کاستا!
اولین چیزی که دقیقه116بازی پرتغال و اسلوونی، پس از مهار استثنایی ضربه تک‌به‌تک بنیامین ششکو توسط دیگو کاستا با پا به ذهن همه ما رسید، مقایسه آن با مهم‌ترین مهار تاریخ فوتبال توسط امیلیانو مارتینس بود. روزنامه مارکا همین 2صحنه مشابه را با هم مونتاژ کرده. پیش از آغاز تورنمنت همه اظهارنظرها، تحلیل‌ها و کلیشه‌ها حکایت از دودستگی بین بازیکنان پرتغال داشت. می‌گفتند در آرژانتین همه برای مسی بازی و حتی جان خود را فدا می‌کنند اما در پرتغال اینگونه نیست و رقابتی بین بازیکنان با کریستیانو رونالدو وجود دارد. پس از آنکه رونالدو دقیقه105بازی با اسلوونی پنالتی خراب کرد، همه بازیکنان به دلداری‌اش آمدند، حتی برونو فرناندس. دیگو کاستا برای آنکه شب رونالدو تلخ نشود، غیراز آن سیو استثنایی در جریان بازی، 3پنالتی اسلوونی را مهار کرد. بله، حالا همه برای او بازی می‌کنند و او برای همه.