6راه شناخت اصلح

فرشاد شیرزادی-روزنامه‌نگار

3 روز دیگر ما ایرانی‌ها در معرض یک تصمیم مهم  برای کشورمان قرار می‌گیریم؛ تصمیمی که سرنوشت زندگی شخصی و اجتماعی خودمان، فرزندان و ایرانمان را برای حداقل 4سال آینده رقم می‌زند. این تصمیم تعیین می‌کند که اقتصاد کشور ما به کدام سمت برود، بهداشت و سلامتمان به کجا ختم شود، آموزش و فرهنگمان در کدام نقطه بایستد، سیاست خارجی و داخلی‌مان چگونه هدایت شود و آینده محیط‌زیستمان چه باشد. حالا ما باید بین 2گزینه موجود چگونه تصمیم بگیریم و انتخاب کنیم؟ چه کنیم که سمت درست‌تر بایستیم و چند‌ماه دیگر از کرده خود پشیمان نشویم؟ محمدامین رسولی، کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و مردم‌شناسی چند راه‌حل را برای درست انتخاب کردن در شرایط سخت و پیچیده پیش رو ارائه داده است.

برنامه‌های هر نامزد ریاست‌جمهوری را از ستادهای انتخاباتی آنها بخواهید و با دقت بخوانید. ببینید که نظر نامزدها در حوزه مدیریت اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، ورزشی و...چگونه است و می‌خواهند وزارتخانه‌های مختلف را با چه روش و برنامه‌هایی مدیریت کنند؟ آیا اصلا برنامه‌ای دارند؟
کارشناسان دانشگاهی و نخبه موافق و مخالف هر نامزد را رصد کنید و ببینید که نظر آنها درباره برنامه و دیدگاه‌های نامزدهای ریاست‌جمهوری چیست؟ نظرات و نقدهای آنها را خوب گوش کنید. اغلب این کارشناسان، نظرات عمیق‌تر و مستدل‌تری را ارائه می‌دهند که به انتخاب درست شما کمک می‌کنند.
به حلقه اول و دومی که در ستادهای انتخاباتی دور نامزدها جمع شده‌اند و برنامه ها و سخنرانی‌های آنها را مدیریت می‌کنند، دقت کنید. معمولا 2حلقه نزدیک نامزدها را مدیران دولتی در ادوار مختلف تشکیل می‌دهند که کارنامه مشخصی دارند و یا کارشناسانی هستند که نظراتشان را درباره مسائل مختلف و بحران‌هایی که در کشور رخ داده، بیان کرده‌اند که با یک جست‌وجوی ساده می‌توانید بفهمید که آنها درصورت پیروزی در انتخابات، چه ایده‌هایی برای مدیریت کشور پیاده می‌کنند.
مناظره‌های انتخاباتی را با دقت ببینید. در برنامه‌های زنده میزان هوش هیجانی هر نامزد، تسلط او بر سؤالات و چالش‌های مطرح‌شده، صداقت و راستگویی، شعاری حرف زدن یا برنامه داشتن، نگاه او به طبقات مختلف اجتماعی، به علم، اقتصاد، سیاست و کشش و توانایی جسمی و کلامی او در مباحث طولانی مشخص می‌شود و می‌تواند عیار خوبی برای انتخاب درست شما باشد.
در روزهای باقیمانده 2لیست مجزا آماده کنید و نقاط قوت و ضعف هر کاندیدا را در جدولی جداگانه بنویسید و به هر کدام از یک تا 10نمره بدهید. در روز انتخابات یک‌بار دیگر لیست خود را چک و نمرات را جمع کنید. ببینید کدام‌یک از کاندیداها بیشترین امتیاز را گرفته‌اند و نقاط قوتشان بیشتر از ضعفشان است. بعد اولویت خود را درنظر بگیرید و در نهایت خودتان تصمیم‌گیرنده باشید.
این روزها شبکه‌های اجتماعی جولانگاه طرفداران نامزدهای انتخاباتی است. هر دو طرف، هوادارانی دارند که برایشان دست به تبلیغات گسترده‌ای زده‌اند. ادبیات، سطح منطق ارائه‌شده در مباحث، نحوه پاسخگویی به منتقدان مخالف و ارائه نظر کارشناسی به جای توهین و فحاشی می‌تواند معیار خوبی  برای شناخت نامزدهای انتخاباتی باشد. پس عینک نزدیک‌بین‌ رصدتان را بزنید و تلاش کنید بیشتر بخوانید و بشنوید.

زیان رأی ندادن به کل جامعه بازمی‌گردد

امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس: «مهارت تصمیم‌گیری فردی در زندگی اجتماعی روی مهارت بر تصمیم‌گیری در انتخابات تأثیر می‌گذارد با این تفاوت که تصمیم‌گیری‌ها در زندگی شخصی فردی است و زیان و ضررش به فرد بازمی‌گردد اما زیان و ضرر تصمیم نگرفتن در انتخابات به کل جامعه ارتباط می‌یابد بنابراین این تصمیم‌گیری در سطح جامعه از لحاظ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی بر آسایش و امنیت روحی و رفاه و تأمین اجتماعی و ده‌ها مورد دیگر مؤثر است و به فرد محدود نیست.یکی از اصول تصمیم‌گیری عقلانی هم مساعد بودن آب و هوای اجتماعی است. وقتی شرایط مساعد نباشد، فرد هم نمی‌تواند دست به انتخاب بزند و اگر شخص نتواند دست به انتخاب اصلح بزند، آن جامعه آنارشیست است.
الزام اصلی در مهارت تصمیم‌گیری این است که این مهارت پرورش یابد. مهارت تصمیم‌گیری از خانواده و سپس مدرسه و دانشگاه شروع می‌شود. جوان را باید متکی به‌خود بار آورد تا بتواند مهارت تصمیم‌گیری درست را داشته باشد.
 از سویی سازمان ونهادی به تنهایی نمی‌تواند در زمینه رشد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مؤثر باشد، مگر افرادی که آن را اداره می‌کنند مهارت در تصمیم‌گیری داشته باشند. ما در رابطه مردم با مردم و در مهارت تصمیم‌گیری توسعه چندانی نداریم. ما در مرحله تمرینیم و این، سر بزنگاه‌ها خودش را نشان می‌دهد.