تماشای زندگی با چشم دل
گزارشی از باغچه حواس؛ تنها آکادمی ویژه نابینایان و کمبینایان شدید تهران
فاطمه عسگرینیا- روزنامه نگار
باغچه حواس یا بهتر است بگوییم «بهشتی» نامی آشنا برای همه نابینایان و کمبیناهایی است که در سراسر استان تهران زندگی میکنند. باغچه حواس در کوچهپسکوچههای افسریه، در همسایگی بوستانک آرش و در میانه خیابان صوری واقع شده است. زنگ قدیمی و جیرجیرکی باغچه را که فشردیم، بابای باغچه با آن لبخند پدرانه و سبیلهای سفید پرپشت به استقبالمان آمد. وارد حیاطی سرسبز و زیبا میشویم. بچهها مشغول بازی هستند. رضا و امیرحسین همراه با مادر رضا مشغول گلبالبازی در حیاط باغچه هستند. صدای توپ گلبال در میان خندههای شاد بچهها و تلاش آنها برای تصاحب توپ درهمآمیخته شده است. بچههای بزرگتر آرامتر هستند و در داخل مجموعه به انتظار شروع کلاسها نشستهاند؛ یکی در اتاق موسیقی، یکی در اتاق هنرهای تجسمی، چند نفری در اتاق دستورزی و اتاقهای مشاوره و نور.
کیفیت زندگی پسرم تغییر کرد
رضا 10ساله است و بهجرأت میتوانیم بگوییم یکی از بچههای سرزنده و شاداب باغچه حواس است. قدیمیهای باغچه میگویند روبان افتتاحیه باغچه را هم خودش بریده است. او هر روز همراه مادرش به باغچه سر میزند و از راه نرسیده، اول سری به اتاق بازی میزند و بعد راهی اتاق موسیقی و نواختن تمبکهای خوشصدا میشود. خودش میگوید از هر انگشتش یک هنر میبارد. خیلی هم بیراه نمیگوید؛ هم کتابخوان بسیار حرفهای است هم نوازندهای خوب. در تعاملات اجتماعی و ارتباط عمومی هم حسابی موفق و سروزبانش زبانزد عام و خاص است. مادرش میگوید قبلا اینگونه نبود و از وقتی پایش به باغچه حواس باز شد و از آموزشهای این مرکز بهرهمند شده استقلال آقارضا در زندگی فردی هم بیشتر شده است.
امیرحسین هم مانند رضا حسابی برای خودش هنرمند است. او هم هر روز همراه مادرش به این مرکز سر میزند. هم در کلاسهای جهتیابی و خودیاری شرکت میکند هم در کلاسهای آموزشی موسیقی و بریل حاضر میشود. باغچه حواس به او هم کمک کرده است که کیفیت زندگیاش را ارتقا دهد. حالا در سایه آموزشهایی که دیده هم دوستان اجتماعی بیشتری دارد و هم از فن بیان بهتری نسبت به گذشته برخوردار است. مادرش که هر لحظه همراه اوست، بزرگترین آرزویش درخشش امیرحسین در عرصه موسیقی است و میگوید دوست دارم علاقهمندی و عشقی که به موسیقی دارد، زندگی او را زیباتر کند.
یک باغچه برای هر نژاد
در باغچه حواس فقط روی نابینایان ایرانی باز نیست؛ اینجا نابینایان از هر نژاد و سرزمینی که باشند میتوانند بیایند و دنبال نور چشمهایشان بگردند. محمد ابراهیمی مصداق این سخن است. او از مهاجران افغانستانی است و 20سال دارد. او حدود 2سالی میشود که از اعضای پروپاقرص خانه حواس است و در همین 2سال مشغول یادگیری خط بریل شده است: «قبلا خیلی خجالتی و گوشهگیر بودم اما از وقتی کنار دوستانم در باغچه حواس قرار گرفتم، روی دیگر زندگی را به خود دیدم و بسیار خوشحالم. یکی از بهترین مزایای این باغچه، رایگانبودن خدماتش است که باعث میشود من بتوانم از راه دور خودم را به اینجا برسانم.»
محدودیت سن و سال نداریم
برای مخاطبان باغچه حواس محدودیت سنوسال وجود ندارد. مثلا عرفان 33ساله است و لیسانس تربیت بدنی دارد و مربی شطرنج است. در خانه حواس کنار خدماتی که میگیرد، ساعتی را به بچههای مثل خودش شطرنج یاد میدهد و معتقد است بچههای نابینا و کمبینا استعداد خوبی در این رشته ورزشی دارند. او هر هفته 2روز از قرچک خود را به باغچه حواس در افسریه میرساند و آرزو میکند همه افراد نابینا بتوانند با این مجموعه آشنا و از خدماتش بهرهمند شوند.
اینجا زندگی میکنیم
منصوره صفرعلی، مدیراجرایی این باغچه شاد و سرزنده است. او 7سالی میشود که در این باغچه برای بچههای نابینا و کمبینا مادری میکند و خودش معتقد است ما اینجا همگی دور هم زندگی میکنیم و همه جزو یک خانواده هستیم بهطوریکه اگر یک روز یکی از بچهها نیاید، حتما پیگیر میشوم: «هرگز باورم نمیشد روزی که از پشت میز اداری واحد آسیبهای اجتماعی شهرداری راهی این باغچه شوم بتوانم با شرایط کاری اینجا کنار بیایم. اما حالا بعد از 7سال نمیتوانم از این بچهها دل بکنم. اینجا همه آدمهایش با چشم دل، ما را میبینند و با صفای باطنشان با ما ارتباط میگیرند و ما هم تلاش میکنیم همه امکانات را برایشان مهیا کنیم.»