حماسه کولر

فاطمه عباسی

تابستان به جز گرما، با خودش بوی کولر آبی و پوشال خیس می‌آورد. وسیله‌ای که 9‌ماه از سال در حال استراحت است و همین 3‌ماه تابستان- اگر پدرها بگذارند- قرار است خانه را خنک کند و از گرما نجات‌مان دهد. هر سال همین موقع ، کولرهای آبی که بخش عظیمی از پشت بام‌ها را اشغال کرده‌اند، ظهر یک روز جمعه سرویس می‌شوند، پوشال‌هایشان عوض می‌شود، موتور و شناورشان چک می‌شود و آب که کف کولر را پُر می‌کند، آن 3کلید نجات‌دهنده زده می‌شود تا یکی از نوستالژی‌ترین بوها، همراه خنکای باد کولر به مشام مان بخورد و برگردیم به20-10سال پیش. حتی پنکه هم با وجود قدمت بیشتر نمی‌تواند اینطور روح تابستان را با خودش به همراه بیاورد. کولرها نازشان بیشتر از وسایل برقی دیگر مثل یخچال و فریزر در خانه است. این را پدرها خوب می‌دانند، برای همین بعد از چند ساعت کار کردن مداوم، آن را خاموش می‌‌کنند تا استراحت کند و بعد با اعتراض اعضای دیگر خانواده به گرما، دوباره مشغول کار مي‌شود. درست است که این روزها چیلرها و کولرهای گازی دارند جایگزین کولرهای آبی رنگ قدیمی می‌شوند و آنها را از دور خارج می‌کنند، اما هنوز هم این 3‌ماه آفتابی برای ما دهه پنجاه و شصتی‌ها با سرویس کولر و بوی پوشال آغاز می‌شود، در یک ظهر جمعه تابستانی.
     
راه انداختن کولر آبی تخصص زیادی نمی‌خواهد و به همین دلیل هم، پدرها خودشان می‌روند روی پشت‌بام و تا کمر در یک قوطی مکعب‌شکل آبی‌رنگ فرو می‌روند و کولر را سرویس می‌کنند. با این حال خیلی‌ها این روزها کار راه انداختن کولر را به سرویس‌کار کولر می‌سپارند و خودشان را به زحمت نمی‌اندازند. اگر جزو کسانی هستید که خودتان آستین بالا زده و قصد سرویس کولر را دارید، این نکات را حتما رعایت کنید:
    قبل از هر اقدامی اول دفترچه راهنمای کولر را مطالعه کنید.
    فن کولر را بررسی کنید. فن کولر باید به‌طور آزادانه بچرخد و هیچ‌گونه گردوغبار یا مانعی بر سر راه آن نباشد.
     موتور کولر را روغن‌کاری کنید. روغن‌کاری منظم موتور‌کولر به عملکرد روان آن کمک می‌کند و از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری می‌کند.
    کانال‌های کولر را از نظر انسداد بررسی کنید. اگر گردوغبار یا آشغال در کانال‌ها وجود داشته باشد، جریان هوا کاهش می‌یابد و باد کولر خنک نخواهد بود.
    مسئله برق بسیار مهم است و باید مسیر انشعاب آن و سیم کشی را کنترل کرد تا درصورت بروز هرگونه خرابی، مشکلی ایجاد نشود. همچنین نصب فیوز مناسب، سر راه سیم فاز برق امری ضروری است.
    از ریختن آب با شیلنگ یا پارچ روی پوشال‌ها جدا خودداری کنید؛ چرا که این کار احتمال خطر برق‌گرفتگی و یا سوختن الکتروموتور را افزایش می‌دهد. همچنین موقع سرویس کولر برای استفاده مجدد، حتما کولر خاموش باشد.
   کولر را در فاصله حداقل ۲۰ سانتی‌متری از کف نصب کنید و از قراردادن روی پایه‌های لرزان و یا پرتگاه خودداری کنید. همچنین هنگام سرویس کولرهای گازی و آبی باید به این موضوع توجه شود که امکان سقوط افراد حین سرویس کولر از لبه پشت‌بام، بالکن و... وجود نداشته باشد.
    برای کم کردن مصرف برق توسط کولر، کافی است یک سایه بان روی کولر نصب کنید تا هم عمر کولرتان بیشتر شود و هم تأثیر حرارت مستقیم خورشید کاهش پیدا کند.
    اگر کار سرویس کولر را به یک سرویسکار سپردید، باید باز هم حواستان به عملکرد کولرتان باشد و اگر دیدید آب از زیر کولر چکه می‌کند، بی‌خیال از آن نگذرید و نگذارید آخر تابستان سقف بیاید پایین.
      
اگر کولر گازی در منزل دارید، یادتان باشد که حتی این کولرهای گازی هم سرویس می‌خواهند و اینجوری نیست که کنترل را بردارید، یک دکمه را فشار بدهید و بنشینید روی مبل تا باد بخورد به‌صورتتان. گاهی نیاز است یک تعمیرکار خبر کنید -چون اصولا نه پدرها و نه حتی پسرها از سرویس کردن کولر گازی سر در‌نمی‌آورند- و یک قطعه را تعویض کنید تا کولر بعد از چند وقت کار کردن نسوزد و کلی خرج روی دستتان نگذارد. از ما می‌شنوید، چه کولر آبی دارید و چه گازی همین امروز و فردا که هوا هنوز خیلی گرم نشده، دست به‌کار شوید و سرویس کولرها را نگذارید برای یک ظهر جمعه گرم.