چرا موقع ورزش حس میکنیم زمان کش میآید
وقتی پای عقربهها سنگین است
یک جنبه جذاب از روان انسان این است: درک خود از زمان را میتوان با ورزش بدنی تغییر داد. بهطور خاص، افراد تمایل دارند زمانی که ورزش میکنند، در مقایسه با زمانی که در حالت استراحت یا پس از اتمام تمرین خود هستند، زمان را آهستهتر درک کنند. در مطالعهای که رویکرد پیشگامانهای دارد از آزمونی استاندارد برای اندازهگیری درک زمان در طول تمرین حداکثری استفاده شد، طرحی که عملکرد واقعی ورزش را از نزدیک منعکس میکند.
آیا هنگام ورزش زمان کندتر میگذرد؟
این مفهوم که زمان از منظر روانشناختی میتواند با زمان تقویمی متفاوت باشد به صورتی مشهور در نظریههای آلبرت اینشتین اثبات شد. تحقیقات قبلی نشان داده بود که ورزش بدنی حس ما از زمان را مخدوش میکند و اینطور به نظر میرسد که زمان کندتر حرکت میکند. مشاهده شده است که این پدیده بهطور بالقوه بر ورزشکارانی تأثیر میگذارد که باید در برابر زمان یا رقبا سرعت بگیرند. با این حال، مطالعات قبلی محدود میشد به ورزش با شدت ثابت، بدون توجه به تلاشهای همراه با شدت متغیر که در ورزشهای رقابتی دیده میشد. همین شکاف در تحقیقات منجر به نتایج فعلی شد با این هدف که چگونه درک زمان در طول ورزش که بازتاب محیطی رقابتی است، تحتتأثیر قرار میگیرد.
آزمایش با ورزش
محققان مدتهاست به این موضوع علاقهمند شدهاند که مردم چگونه گذر زمان را درک میکنند و آیا این موضوع تحتتأثیر رویدادهای خاص قرار میگیرد یا خیر. در مورد ورزش بهنظر میرسد زمان در شرایط خاصی بیش از حد تصور کشدار میشود و با این حال، در موارد دیگر، زمان بسیار سریع حرکت میکند. اندرو مارک ادواردز، رئیس دانشکده روانشناسی و استاد علوم زندگی دانشگاه کانتربری کرایست چرچ که نویسنده کتاب The Psychopath هم هست، درباره مطالعهای که انجام داده بود گفت: این مطالعه شامل 33شرکتکننده با ترکیبی از افراد متوسط و بسیار فعال بود که دوچرخهسوار حرفهای نبودند، اما سلامت خوبی داشتند و میتوانستند در آزمایشهای بدنی شرکت کنند. آنها در یک سری آزمایشهای دوچرخهسواری روی یک ارگومتر دوچرخهسواری شرکت کردند که برای شبیهسازی مسابقهای 4کیلومتری طراحی شده بود. در طول این کارآزماییها درک شرکتکنندگان از زمان در چند نقطه ارزیابی شد: قبل از ورزش، حین و بعد از آن و با فواصل زمانی مشخص در طول تمرین.
کند شدن درک زمان
شرکتکنندگان برای جلوگیری از سوگیری در آزمونهای بعدی، آزمون درک زمان را با تخمین فواصل زمانی 30ثانیهای و 60ثانیهای بدون هیچ بازخوردی انجام دادند. آزمایشهای دوچرخهسواری شامل شرایط مختلفی بود: آزمایشهای انفرادی و آزمایشهای رقابتی در برابر حریف فعال. محققان دریافتند که شرکتکنندگان زمان را در طول فعالیت بدنی خود در مقایسه با دورههای قبل یا بعد از ورزش کندتر درک میکردند. نتایج نشان داد که کند شدن درک زمان تحتتأثیر شرایط مختلفی که در آزمون تعریف شده بود قرار نگرفت. این موضوع نشان میدهد که حضور رقبا یا محیط رقابتی نحوه درک ما را از زمان در طول تمرین تغییر نمیدهد و معلوم میکند که در درجه اول خود ورزش است که بر درک زمان تأثیر میگذارد.
خسته یا شاداب؛ فرقی نمیکند
یکی دیگر از جنبههای قابل توجه یافتههای این مطالعه فقدان همبستگی بین میزان تلاش درکشده و درک زمان بود. این مورد از این نظر جالب است که نشان میدهد سختی تمرین از نظر ذهنی درک زمان را تغییر نمیدهد. این در تناقض با برخی فرضیههای قبلی است که بیان میکردند فعالیت فیزیکی بیشتر ممکن است تحریف درک زمان را افزایش دهد. به گفته محققان، ورزش به خودی خود بر درک زمان تأثیر میگذارد، اما در این آزمایش بین مراحل مختلف تمرین ازجمله زمانی که احساس شادابی یا خستگی بیشتر میکنیم، تفاوتی وجود ندارد.
در خصوص ورزش بهنظر میرسد زمان دروضعیت خاصی بیش از حد تصور کشدار میشود و با این حال، در موارد دیگر زمان بسیار سریع حرکت میکند