چطور نوجوانها را کتابخوان کنیم
به بهانه انتشار فهرست برگزیدگان کتاب لاکپشت پرنده
سیدسروش طباطباییپور- روزنامهنگار
بسیاری از خانوادههای ایرانی چون به ادبیات و فرهنگ و هنر تعلقخاطر دارند، دلشان میخواهد دلبندانشان نیز مثل خودشان، فرهیخته و دانشی شوند. حتی راهکار چهارحرفی آن را هم میدانند: کاف، ت، الف و ب! اما این گروه از والدین، هر چه میکوشند و میجوشند و خودشان را به در و دیوار میزنند، باز هم نمیتوانند کله مبارک فرزندانشان را از گوشی تلفن همراه و فضای مجازی، به طرف صفحات سفید و کرمیرنگ کتاب، منحرف کنند. اما زهی خیال باطل! این گروه دلسوز، کوزهگری را میشناسند، اما فوت آخر آن را، نه. در اینجا و در همین لحظه، قرار است از کیمیای کتابخوانکردن بچهها پردهبرداری کنیم: کیمیای «کتاب خوب!». باید اعتراف کرد که هیچ سدی، توان مقاومت در برابر نفوذ اقیانوس مواج کتاب خوب را به درون قلب بچهها ندارد. لطفا امتحان کنید و مثلا کتاب «نه مثل هر روز» به قلم فرهاد حسنزاده، «جنگلهای هیرکانی»، نوشته اردوان زرندیان و یا مجموعه سهجلدی «تماشای پرندگان»، کاری از پرویز بختیاری را به فرزندتان دهید. خواهید دید که دلبندتان، اول این کتابهای خوب را ورانداز میکند، آنگاه تورقی میزند و یکهو بهخودش میآید و میبیند کل کتاب را خوانده. اما مسئله این است؛ فهرست کتابهای خوب را از کجا برای فرزندانمان پیدا کنیم؟
لاکپشتها به پرواز درآمدند
لاکپشت پرنده، فهرستی است از کتابهای برتر گروه سنی کودک و نوجوان. این کتابها را گروهی از کارشناسان و نویسندگان حوزه کودک و نوجوان، با دقت و وسواس فراوان میخوانند و بهترینهای هر فصل را در قالب فهرستی به همین نام منتشر میکنند. همین چند روز پیش، در نشستی در شهر کتاب مرکزی، برگزیدگان نشانهای یازدهم و دوازدهم این فهرست منتشر شد. خلاصه اگر دنبال تهیه کتاب خوب برای فرزندانتان هستید، یکی از راهها، مراجعه به این فهرست شایسته است.
شناخت نویسندگان و مترجمان
یکی دیگر از راههای رسیدن به کتاب خوب، توجه به نام نویسنده یا مترجم آن است؛ مثلا رضی هیرمندی یا محبوبه نخفخانی، ماهها در دریای کتاب، پارو میزنند و تا به ماهی خوردنی و جذابی نرسند، آن را برای صید ترجمه از آب بیرون نمیکشند.
جوایز جهانی
رصد جوایز داخلی و خارجی در حوزه کتاب کودک و نوجوان هم راهکار دیگری برای ورود به دنیای کتابهای خوب است؛ «جایزه کتاب سال»، «جایزه کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش»، جایزه «هانس کریستین اندرسن» و «آسترید لیندگرن» از نمونههای ایرانی یا خارجی این جایزههاست.