صدای قطار ملی مترو می‌آید

سیدمحمد فخار-روزنامه‌نگار

 به‌زودی نخستین قطار ملی مترو در یکی از خطوط شبکه متروی تهران حرکت آزمایشی خود را آغاز می‌کند و پس از طی 50هزار کیلومتر تردد، به‌صورت دائمی در خطوط مختلف قابلیت استفاده خواهد داشت. در چنین شرایطی با مساعدت مالی دولت، ۵رام قطار ملی از سال آینده به متروی تهران وارد خواهند شد. از نیمه دوم امسال، با اخذ مجوز رسمی از مراجع بین‌المللی معتبر، شرایط برای تولید انبوه قطار ملی مترو که عمق داخلی‌سازی‌ آن ۸۵درصد است، فراهم می‌شود که در فرایند طراحی و ساخت نخستین نمونه قطار ملی مترو، ۲۵شرکت دانش‌بنیان همکاری داشتند.

تولید داخلی ۱۱۳دستگاه واگن
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل شهرداری تهران در مورد آخرین وضعیت تولید انبوه قطار ملی مترو در تهران خبر داده که هم‌افزایی توان علمی و اجرایی شرکت‌های دانش‌بنیان و ارگان‌های مرتبط با صنایع داخلی، یک‌بار دیگر این واقعیت را متبلور ساخت که می‌توان با تکیه بر توانمندی نیروهای ایرانی، کارهای بزرگ، سخت و پیچیده را به سرانجام رساند. این پروژه نیز محصول همراهی نهادهای مختلفی ازجمله نهاد علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، جهاد دانشگاهی، مپنا لوکوموتیو و شرکت واگن‌سازی‌ تهران بود که خوشبختانه زحماتشان با موفقیت به بار نشست. برای تأمین منابع مالی، اجرای قرارداد تولید ۱۱۳دستگاه واگن مترو توسط شرکت واگن‌سازی‌ تهران طی سال اخیر گام مهمی برداشته شده است.
آنگونه که هرمزی خبر داده تخصیص بودجه از محل فروش حواله نفت به میزان ۷۷میلیون یورو مصوب شد که بانک شهر باید آن را کارسازی کند و چنین روندی مستلزم مجوز ترک تشریفات است و باید وزرای کشور، اقتصاد و دارایی و صنایع و معادن آن را امضا و تأیید کنند. البته این امر در حال انجام است و بعد از آن و با محقق شدن و قطعیت تأمین منابع مالی، خط تولید قطار ملی مترو متناظر با قرارداد ۱۱۳دستگاه واگن راه می‌افتد.

قطار ملی از 2جبهه
در شرایطی که روند تولید قطار ملی مترو ادامه دارد، فعالیت‌های جاری شرکت واگن‌سازی‌ تهران نیز برای تولید قطار ملی مترو ادامه دارد. در حال حاضر یک نمونه از قطار ملی به‌صورت کامل ساخته شده و برای سیر آزمایشی در یکی از خطوط برون‌شهری شبکه متروی تهران تا مسافت ۵۰هزار کیلومتر آماده است. همچنین 2قطار دیگر از این نمونه هم در حال ساخت است که بدنه یکی از قطارها کامل و از اتاق رنگ نیز خارج شده و مراحل ساخت بدنه قطارهای دوم و سوم نیز در حال انجام است.
درصورت تأمین بموقع منابع مالی لازم، سال آینده ۳ تا ۵رام قطار از روی نمونه نخست قطار ملی ساخته شده، تولید و به ناوگان حمل‌ونقل ریلی پایتخت افزوده می‌شود. در حقیقت به موازات قرارداد تولید واگن مترو از محل فاینانس خارجی با چینی‌ها، تولید داخلی نیز با قوت دنبال می‌شود تا جبران عقب‌ماندگی شبکه متروی پایتخت در زمینه تأمین ناوگان حمل‌ونقلی و پاسخگویی به نیاز انباشته این شبکه، هرچه سریع‌تر برطرف و جبران شود. البته در قرارداد خرید واگن از چینی‌ها نیز قرار بر این شده که فناوری ساخت قطعات و تجهیزات قطار مترو به شرکت‌های ایرانی منتقل و حتی بخش قابل‌توجهی از واگن‌ها در داخل کشور تولید شود.

نقش قطار ملی در توسعه مترو
طبق اعلام مدیران شهری به‌زودی علاوه بر تکمیل نواقص خطوط هفتگانه موجود، عملیات اجرایی ساخت ۴خط جدید نیز آغاز خواهد شد. شبکه متروی تهران با بیش از 300کیلومتر طول و بیش از ۱۵5ایستگاه، بزرگ‌ترین ناوگان ریلی زیرزمینی کشور است که قرار است این شبکه تا پایان سال‌جاری توسعه یابد. در چنین شرایطی دستیابی به قطار ملی مترو می‌تواند دستاوردی ارزشمند برای توسعه متروی تهران و شهرهای اقماری اطراف شود. با احتساب خطوط جدید و اتمام ایستگاه‌ها و مسیر باقی مانده در خطوط۶ و ۷ مترو، طول کلی شبکه متروی تهران در نهایت به ۵۰۴کیلومتر مسیر ریلی و ۳۰۵ ایستگاه خواهد رسید. حالا به این شبکه ۵۰۴کیلومتری مسیر حومه را نیز بیفزایید. براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و مصوبات شورای‌عالی ترافیک باید شهرهای هشتگرد، شهریار، ملارد، شهرقدس، اسلامشهر، پرند، ورامین، پیشوا و پردیس از طریق شبکه مترو به شهر تهران متصل شوند. در عین حال شهرداری تهران به‌عنوان پروژه‌ای با همراهی دولت به‌عنوان کارفرما در این خطوط حومه‌ای می‌تواند وارد شود و توان اجرایی خود در ساخت مترو را با حمایت مالی دولت به‌کار گیرد. با چنین توانی ا‌ست که رسیدن قطار ملی اهمیت دوچندانی می‌یابد و ریل توسعه اطراف تهران گسترده می‌شود.