گفتوگو
تراژدی سینمای کمدی
رامین ناصرنصیر می‌گوید بعضی از فیلمنامه‌های کمدی را که می‌خوانم از خودم خجالت می‌کشم
شقایق عرفی‌نژاد-روزنامه‌نگار
رامین ناصرنصیر را با ساعت خوش و از سال1373 می‌شناسیم. در طول این سال‌ها او در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌ها که بیشترشان هم طنز بوده‌اند، حضور داشته است و همینطور تعدادی فیلم کودک که خودش می‌گوید «ژانر شریفی است و آن را دوست دارد.» علاوه بر فیلم و سریال، رامین ناصرنصیر در حوزه تئاتر هم فعال است. او علاوه بر بازی در نمایش‌های متعدد چندین نمایشنامه را هم به فارسی برگردانده است. ناصرنصیر این روزها با نمایش «توافقنامه» در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است. این نمایش نوشته فیلیپ کلودل است و کورش سلیمانی آن را با بازی خودش، بهنام تشکر و رامین‌ناصرنصیر روی صحنه برده است. در این گفتوگو، ناصرنصیر از این نمایش، وضعیت فیلم‌های کمدی در ایران و علاقه‌اش به ژانر کودک می‌گوید.
از توافقنامه بگویید که این روزها با آن روی صحنه هستید. چطور به این نمایش اضافه شدید؟
زمانی که این نمایش به من پیشنهاد شد در موقعیتی بودم که شرایط کار تئاتر را نداشتم؛ چون سر یک سریال تاریخی هستم که به‌طور فشرده در حال فیلمبرداری است. بهنام تشکر هم در این سریال با من همبازی است. او به نیابت از کورش سلیمانی، به من پیشنهاد کرد که در این نمایش باشم. وقتی متن را خواندم جذبم کرد. الان یکی از مشکلات ما در نمایش و فیلم و سریال‌سازی، متن است. متن خوب بسیار کم پیدا می‌شود. ولی این متن خیلی خوب بود. بابت فشردگی کاری مردد بودم که کار را بپذیرم یا نه. ولی هم متن خوب بود و هم ترکیب گروه این تئاتر ترکیب خوبی بود؛ بنابراین بازی در آن را پذیرفتم.
کارهای غیرطنز در کارنامه شما کم نیست ولی بیشتر در حوزه طنز و کمدی کار می‌کنید. دلیلش علاقه‌تان به این ژانر است یا چون اصولا کار حرفه‌ای را با ساعت خوش شروع کردید این روند به‌وجود آمد؟
طبیعتا هر دوی اینها مؤثرند. معمولا بازیگران را براساس کلیشه‌هایی که از آنها می‌شناسند انتخاب می‌کنند. نه فقط در کمدی، در تمام ژانرهای دیگر هم همین است. وقتی خسرو شکیبایی در هامون می‌درخشید عده زیادی سعی کردند همان نقش هامون را در فیلم‌های مختلف برای او تکرار کنند. توانایی‌های آقای شکیبایی بسیار بیشتر و متنوع‌تر از این بود، ولی کارگردان‌ها همان را از او می‌خواستند. درباره کسانی هم که کمدی کار می‌کنند همین مسئله وجود دارد. ولی در مورد من واقعیت این است که نگرشم به جهان کمدی نزدیک‌تر است هرچند در 4-3 سال اخیر کمدی کار نکرده‌ام. به‌نظرم کمدی کار کردن خیلی سخت‌تر از قبل شده است. میزان مشکلات مردم زیاد است و به سختی می‌شود آنها را خنداند. از طرف دیگر کمدی همیشه با کاستی‌ها و مشکلات سروکار دارد و آنها را دست می‌اندازد، ولی میزان مشکلات به حدی رسیده که دیگر نمی‌شود با آنها شوخی کرد. به همین دلیل کمدی کار کردن سخت شده است. برای من هم دیگر واقعا دشوار است که بتوانم در این ژانر کار کنم.
چرا در همین شرایط می‌بینیم فیلم‌های کمدی به محض اکران در سینما رکورد فروش را می‌زنند؟
چون مردم دنبال مفری برای فرار از مشکلات روزمره هستند. ولی کمدی بامعنا خیلی کم داریم. کمدی‌هایی که الان روی پرده هستند، هیچ ارتباطی با فضای زیست ما ندارند. انگار در یک خلأ ساخته شده‌اند. فقط هم می‌خواهند خنده بگیرند و پشت این خنده هیچ تفکری نیست. رفتن سمت کمدی که تفکربرانگیز و عمق داشته باشد در این شرایط واقعا سخت است. البته کمدی‌هایی هم هستند که کمی بهترند، ولی تعدادشان خیلی کم است. اصلا یکی از دلایلی که سال‌هاست کمدی‌ای‌کار نکرده‌ام صرف‌نظر از اینکه خودم روحیه‌اش را ندارم، فیلمنامه‌های بد است. گاهی کارهای کمدی‌ای به من پیشنهاد می‌شود که با اینکه نه آن را نوشته‌ام و نه مسئولش هستم، وقتی فیلمنامه را می‌خوانم در خلوت خودم از خواندنش خجالت می‌کشم و هرچه فکر می‌کنم می‌بینم من نمی‌توانم این حرف‌ها را بزنم و این کارها را بکنم. احساس پوچی می‌کنم.
سال گذشته و امسال شما خیلی فعال بودید. در شبکه نمایش خانگی« دیو و ماه‌پیشونی» و« روزی روزگاری، مریخ» را داشتید و« آتش و باد» و یک کار برای شبکه آموزش تلویزیون هم کار کردید. پخش اینها همزمان شد یا به‌طور کلی پرکار بودید؟
نه، با هم پخش شدند. آتش و باد پروژه‌ای بود که 3 سال درگیر فیلمبرداری آن بودیم و امسال پخش شد. در روزی روزگاری مریخ هم حضور کمی داشتم. در مورد دیو و ماه‌پیشونی هم باید بگویم ژانر کودک اصلا ژانر مورد علاقه من است. از سال‌های قبل هم کار کودک زیاد داشته‌ام و همچنان هم بسیار علاقه‌مند هستم. مثلا در تمام کارهای حسین قناعت، کارگردان ماه‌پیشونی‌که کار کودک بوده‌اند، حضور داشته‌ام. به‌نظرم ژانر شریفی است و آلودگی‌های مختلف سینمای بزرگسال را ندارد. ضمن اینکه بچه‌ها تماشاگران بسیار صادقی هستند. یا فیلم را دوست دارند یا ندارند، اصلا تعارف نمی‌کنند. ولی با کمال تأسف کار کودک خیلی کم ساخته می‌شود؛ با اینکه هرقدر کار کنیم باز جای کار دارد. ژانر سختی هم هست. مخصوصا اینکه تحولات شدیدی در دنیا در حال شکل‌گیری است و کودکی ما با کودکی بچه‌های امروز کاملا متفاوت است. بنابراین وقتی می‌خواهید کارکودک بسازید، اصلا نمی‌توانید با مراجعه به کودکی خودتان این کار را بکنید. باید شرایط بچه‌های امروز را بشناسید. به همین دلیل کار سختی است.
