تأثیر واکسن‌های کرونا بر سکته‌ و بیماری‌های مشکوک

یکتا فراهانی؛ روزنامه‌نگار

با توجه به اینکه در دوران کرونا همه مشکلات غیرمنتظره پیش آمد، برای مقابله با آن هم زمان زیادی وجود نداشت. درباره کرونا هم مثل دیگر بیماری‌های عفونی و ویروسی، یکی از مهم‌ترین راه‌های مقابله واکسن‌ها بودند که در مدت کوتاه و محدودی تامین شدند. از همان ابتدا هم مخالفان و موافقان زیادی داشتند و هنوز هم ابهامات زیادی درباره واکسن‌های مقابله با کرونا مطرح می‌شود. این در حالی است که برخی‌ افراد،  بسیاری از مشکلات، بروز بیماری‌ها و حتی مرگ‌ومیرها به‌دلیل بیماری‌های غیرواگیر را هم به واکسن‌ها و عوارض طولانی‌مدت آن ربط می‌دهند؛ این در حالی است که مطرح‌کنندگان چنین شکایت‌هایی حتی نمی‌دانند که آیا از لحاظ علمی ممکن است عوارض دارو یا واکسنی سال‌ها در بدن بماند یا خیر! مصطفی نوری‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در گروه بیوتکنولوژی درباره این ابهامات نکات جالبی را با همشهری آنلاین مطرح کرده است.

تأیید کارایی واکسن کرونا در دنیا
نوری‌زاده درباره عوارضی که به‌دلیل تزریق واکسن کرونا می‌تواند در افراد بروز کند، می‌گوید: «یکی از سؤالات مهم درباره واکسن کرونا این است که با توجه به تولید شتاب‌زده آن حتما عوارضی دارد که شایعه‌ای بیشتر نیست. موضوع مهم آن است که کیفیت واکسن به زمان خاصی مربوط نمی‌شود که قرار باشد برای دستیابی به کیفیت مطلوب حتما 7 تا 8سال تولید آن به درازا بکشد. در این‌باره ضرورت دارد که مطالعات بالینی فاز یک، 2 و 3 واکسن تمام و ثابت شود که مؤثر است تا بتوانیم از آن استفاده ‌کنیم.»او ادامه می‌دهد: «زمانی که روی واکسن‌های کرونا مطالعه می‌شد با بروز کوچک‌ترین اتفاقی کارآزمایی واکسن حتی در کشورهای خارجی هم متوقف می‌شد. الان مانند قدیم نیست که کارآزمایی واکسن محدود به یک کشور یا شهر کوچک باشد، بلکه مطالعات همزمان در دنیا و کشورهای مختلف انجام می‌شود. مطالعه روی چندین هزار نفر ثابت کرد که واکسن کرونا مؤثر است.»

ادعای ضد‌واکسن‌ها
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد درباره کسانی که به نوعی با تزریق واکسن کرونا مخالفت می‌کنند هم توضیح می‌دهد: «این افراد را می‌توان به چند گروه تقسیم کرد؛ گروهی که از بیماری مردم سود می‌برند و گروه دیگر هم توهم توطئه دارند. یک گروه دیگر هم هست که 2 گروه قبل توانسته‌ آنها را راضی کند که عوارض واکسن می‌تواند در طولانی‌مدت ‌خطرناک باشد.»
او تأکید می‌کند: «این گروه سوم مردم عادی و تعدادشان زیاد است. یعنی هنوز هم بعضی افراد بروز هر بیماری را به واکسن‌های کرونا نسبت می‌دهند و فکر می‌کنند دنیا آنقدر کوچک است که چند نفر بتوانند دست به یکی کنند و بخواهند به این طریق در طولانی‌مدت مردم را بکشند. درصورتی که اگر مردم واکسن نمی‌زدند هم ممکن بود ویروس کرونا آنها را بکشد؛ همانگونه که سویه دلتا در ایران روزانه بیش از ۷۰۰ فوتی را رقم زد. بنابراین، این حرف‌ها، حرف‌های غیرعلمی است و نمی‌تواند صحت داشته باشد.»‌

بی‌اطلاعی از محتوای واکسن‌های کرونا
یکی دیگر از ابهامات و سؤالات در مورد واکسن کرونا این است که افراد به محتوای چنین واکسن‌هایی مشکوک هستند. نوری‌زاده در این‌باره هم توضیح می‌دهد: «طبیعی است که مردم عادی نمی‌توانند از محتوای واکسن بااطلاع باشند، مانند بقیه داروها یا واکسن‌هایی که به هر دلیل ناچار به استفاده از آنها می‌شوند. تمام ترکیباتی که داخل واکسن کروناست پیش از این در واکسن‌ها و داروهای دیگر هم استفاده شده و تأییدیه گرفته است. فقط در زمان کرونا آنتی‌ژن مربوط به ویروس کرونا هم به آن اضافه شد. مطالعات هم ثابت کرد که محتوای آن مشکلی ندارد.»
به‌گفته این متخصص، اعتراض عده‌ای دیگر هم به‌وجود گرافن در واکسن‌های کروناست که باید گفت اصلا چنین چیزی داخل واکسن‌های کرونا نبوده است. برخی هم تصور می‌کنند واکسن کرونا می‌تواند ژنتیک ما را تغییر دهد. درصورتی که ساختار هیچ‌یک از واکسن‌های کرونا به‌گونه‌ای نیست که بتواند وارد «دی‌ان‌ای» شود. بنابراین چنین نگرانی‌ای هم در این خصوص بی‌مورد خواهد بود. عده‌ای می‌گفتند که در واکسن‌های کرونا میکروچیپ‌ هست و اینطور عنوان می‌کردند که افراد واکسن‌زده خاصیت آهن‌ربایی دارند. چنین ادعایی هم فاقد جنبه علمی است.نوری‌زاده درباره اینکه برخی عنوان می‌کنند پس از تزریق واکسن کرونا عوارض مختلف را تجربه کرده‌اند یا شاهد افزایش سکته‌های ناگهانی و بیماری‌های مشکوک هستند هم بیان می‌کند: «آمار سال‌های ۹۴ تا ۹۷ نشان می‌دهد ۴۵ تا ۴۷‌درصد فوتی‌های کشور ناشی از سکته بوده، بنابراین از هر دو فوتی در کشور، یک مرگ به‌دلیل سکته است. این آمار در حال حاضر هم هیچ تغییری نکرده. زمانی می‌توانیم بگوییم این موارد زیادشده است که مطالعات آن را ثابت کنند، اما بعضی افرادی که هیچ تخصصی ندارند بدون هیچ پشتوانه علمی به چنین شایعاتی دامن می‌زنند.»

شایعه عوارض طولانی‌مدت واکسن
این متخصص بیوتکنولوژی درباره عوارض طولانی‌مدت واکسن هم توضیح می‌دهد: «زمانی که واکسن‌ها را طراحی می‌کنیم، این را هم درنظر می‌گیریم که قرار است تا چه زمانی از بدن دفع شود. یعنی یک واکسن حداکثر6هفته می‌تواند در بدن باقی بماند. به همین دلیل است که پس از پایان مطالعات مربوط به واکسن اگر پس از 8‌هفته عوارضی نداشت، تأیید می‌شود و این درباره واکسن کرونا هم رخ داد.»