هارپ؛ راه فرار از خشکسالی؟

ساسان شادمان منفرد-روزنامه‌نگار

وقتی یک بلای طبیعی در نقطه‌ای از جهان شکل می‌گیرد، بلافاصله برخی آن را به هارپ مرتبط می‌کنند. اخیرا نیز در ایران، کاهش ‌ نزولات آسمانی و همچنین تشکیل‌نشدن ابرهای باران‌زا را به موضوع هارپ ارتباط داده‌اند.

هارپ چیست؟
هارپ‌، برنامه تحقیقاتی شفق فعال با فرکانس بالا (HAARP)، یک مرکز علمی برای مطالعه یونوسفر (بالاترین لایه جو زمین)، واقع در نزدیکی گاکنا، آلاسکا است. ابزار اصلی و ابزار تحقیقاتی یونوسفر، ارائه‌ای از 180آنتن رادیویی است که در مساحتی به وسعت 0.13کیلومترمربع گسترانیده شده است. یونوسفر خارجی‌ترین لایه جو زمین است که از حدود 50کیلومتری بالای سطح زمین شروع می‌شود و حاوی اتم‌ها و مولکول‌هایی است که توسط نور فرابنفش خورشید یونیزه می‌شوند؛ یعنی الکترون خود را از دست می‌دهند و دارای بار مثبت می‌شوند. هارپ یک برنامه تحقیقاتی بود که از سال1993تا 2014توسط ارتش ایالات متحده انجام شد. این نکته که چنین برنامه تحقیقاتی‌ای به ارتش سپرده شد، خود شک و شبهه‌هایی را ایجاد کرد. با این حال، هدف این برنامه، مطالعه یونوسفر بود.

پایان کار
در‌ماه مه2014، اعلام شد که برنامه هارپ تعطیل خواهد شد. درحالی‌که آزمایش‌ها در تابستان2014به پایان رسید، تعطیلی کامل و برچیدن تأسیسات حداقل تا‌ماه مه 2015به تعویق افتاد. در اواسط اوت2015، کنترل تاسیسات و تجهیزات این برنامه به دانشگاه آلاسکا فیربنکس واگذار شد که این تسهیلات را براساس پرداخت به ازای استفاده، در اختیار محققان قرار می‌دهد.

تئوری توطئه
باوجود اهداف علمی این برنامه، موضوع تئوری توطئه نیز بارها و بارها مطرح شده است؛ ادعایی که می‌گوید، از هارپ برای دستکاری آب و هوا، کنترل ذهن و سایر اهداف پلید استفاده می‌شود. با این حال، این ادعاها به‌طور گسترده توسط دانشمندان و متخصصان این حوزه رد شده است. جامعه علمی اعلام کرده است که هارپ قادر به ایجاد بلایای طبیعی، کنترل ذهن‌ها یا برقراری ارتباط با بیگانگان نیست. شواهد علمی از این ایده حمایت می‌کند که هارپ یک برنامه تحقیقاتی قانونی با اهداف علمی بود. تحقیقات آن به درک ما از یونوسفر کمک کرده است که پیامدهایی برای طیف وسیعی از زمینه‌های علمی و فناوری ازجمله ارتباطات، ناوبری و آب و هوای فضا دارد.

مبحث مورد علاقه مردم جهان
هارپ از زمان مطرح‌شدن به یکی از محبوب‌ترین سوژه‌ها در جهان تبدیل شد. تجهیزات هارپ در سال2004در بازی ویدئویی X-Men Legends هم بود. عنوان قسمت یازدهم فصل نخست مجموعه تلویزیونی «هفت روز»، «حمله هارپ» بود که در 27ژانویه1999پخش شد. همچنین این فناوری به‌طور خلاصه در داستان بازی Project Zomboid هم آمده است؛ یک بازی درباره زامبی‌ها.

يافته‌هاي كليدي
یکی از یافته‌های کلیدی تحقیقات هارپ، کشف پدیده‌ای به نام «گرمایش یونوسفر» بود. این موضوع پیامدهایی برای درک ما از سیستم آب و هوای زمین داشت، زیرا یونوسفر در تنظیم جریان انرژی بین زمین و فضا نقش دارد.