پیامدهای بستن آب روی غزه

حسین کاظم‌زاده؛ کارشناس مسائل منطقه

قبل از طوفان‌الاقصی، 97درصد آب غزه شرایط استاندارد شرب را نداشت، اما سرانه همین آب مصرفی غیراستاندارد، در این باریکه به 2 تا 3 لیتر رسیده است؛ سرانه‌ای که در کرانه‌باختری 80 لیتر اعلام شده است، خوب است بدانید بنا بر حدنصاب اعلامی سازمان بهداشت جهانی، هر فلسطینی به 100لیتر آب نیاز دارد.
در مقابل اسرائیلی‌ها به 300لیتر آب تمیز در روز دسترسی دارند. این عدم‌توازن به نوع کنترل اسرائیل بر آب منطقه ارتباط دارد.
اسرائیل 2 حوزه آبی اصلی سرزمین‌های اشغالی را کنترل می‌کند. یکی حوضچه مانتین است که بیشتر کرانه باختری و بخش‌هایی از اسرائیل را دربرمی گیرد. براساس قرارداد اسلو قرار بود این حوضچه به‌صورت منصفانه و برای استفاده هر دوطرف مدیریت شود؛ اتفاقی که هرگز رقم نخورد. اسرائیل حدود 87درصد این آب را برای شهروندان خود استفاده می‌کند.
علاوه بر این، کنترل آب باران کرانه باختری هم به‌دست اسرائیلی‌هاست و فلسطینی‌ها حق حفر چاه جدید، نصب موتور آب و یا تعمیق چاه‌های موجود را ندارند. به دفعات متعدد، تاسیسات آبی و دستگاه‌های تصفیه و استخراج آب فلسطینی‌ها توسط اسرائیل، تخریب شده است. در 5سال گذشته بیش از 270سیستم آب و فاضلاب متعلق به فلسطینی‌ها تخریب شده است. به این جهت 80درصد آب مردم کرانه باختری، با قیمت بالاتر از اسرائیل خریداری می‌شود. این دسترسی بی‌حد و حصر اسرائیلی‌ها به منابع آبی، سبب احیای کشاورزی، باغداری و دامداری در این رژیم غاصب شده است.
دومین حوزه آبی، حوضچه کوستال است که از اسرائیل، غزه و مصر می‌گذرد. تنها منبع طبیعی آب مردم غزه همین حوضچه است؛ آبی که به‌دلیل بمباران‌های مکرر و ورود فاضلاب خام به آن بسیار آلوده شده است. بنا بر آمار سال 2022، حدود 90هزار مترمکعب فاضلاب خام از غزه وارد مدیترانه می‌شود که نزدیک به 97درصد آب خانگی را آلوده ساخته است. فلسطینی‌ها برای تصفیه این آب به تصفیه‌خانه‌هایی متکی بودند که در بمباران‌های این روزهای اسرائیل کاملا از بین رفته است. علاوه بر این، بدون دسترسی به سوخت و برق، تصفیه آب، تقریبا غیرممکن شده است. مقدار ورودی فاضلاب هم از همیشه بیشتر شده است که بحران سلامتی بی‌سابقه‌ای را ایجاد کرده است.
براساس گزارش سازمان ملل، هیچ‌یک از لوله‌های آبی که از اراضی تحت اشغال رژیم صهیونیستی به غزه متصل می‌شود، آب در آنها جریان ندارد و لوله آب متصل‌کننده شهرهای جنوبی رفح و خان یونس نیز دچار نشتی شده است.
باسم نعیم از رهبران حماس این سیاست غیرانسانی اسرائیل را ابزاری برای تسلیم مردم می‌داند: «به جامعه جهانی و سازمان‌ملل می‌گوییم که اجازه دادن به این رژیم که آب را به روی یک ملت ببندد، ننگ‌آور است. اینکه از آب به‌عنوان ابزاری برای وادار کردن مردم به ترک منازلشان استفاده شود، این ننگ‌آور است.»
همه جمعیت 2میلیون ‌و300هزار نفری غزه اکنون، با روزی 2 تا 3 لیتر آب زندگی می‌کنند؛ این روزها برخی از غزه‌ای‌ها سراغ آب آلوده و شور دریا رفته‌اند آنجا که با فاضلاب آلوده شده و به روشنی سبب شیوع شدید بیماری‌های عفونی خواهد شد؛ مسئله‌ای که با فروپاشی نظام درمانی غزه، حالت بغرنج‌تری نیز به ‌خود خواهد گرفت.
برخی دیگر از مردم ساعت‌ها برای دریافت آب آلوده‌ای که به باور آنها، باعث بیماری‌شان شده در صف می‌ایستند.
گاردین به نقل از امان بشیر، معلم فلسطینی در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: کودکان غزه از زمان ترک خانه‌شان حال مساعدی ندارند. آنها از آنفلوآنزای معده رنج می‌برند که علائم آن دردهای شکمی و تهوع و اسهال است. وی نوشت: من همیشه فکر می‌کردم که این بیماری نتیجه خوابیدن در زمین یا تغییر آب و هواست، اما اکنون معلوم شد که آب آلوده‌ای که روزانه مصرف می‌کنیم و ساعت‌ها برای دریافت آن در صف می‌ایستیم، علت این بیماری است.
به همین جهت کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف، در بیانیه مطبوعاتی خود که توسط این سازمان منتشر شد، گفت: با توجه به اینکه یک میلیون کودک در غزه اکنون با یک بحران حمایتی و انسانی روبه‌رو هستند، رساندن آب یک مسئله مرگ و زندگی است و هر دقیقه (برای رساندن آب) اهمیت دارد.
البته هنوز تصفیه‌خانه‌هایی هستند که به‌صورت شبانه‌روزی و جهادی مشغول تامین آب مردم هستند، اما مسئله این است که آب تصفیه‌ای این مراکز باید با کانتینر به سراسر غزه برسد؛ مسئله‌ای که جهت خراب شدن بسیاری از راه‌های این شهر، تقریبا غیرممکن شده است. بماند اگر همین مقدار به‌صورت کامل هم به‌دست مردم برسد چیزی نزدیک به 5درصد آب مورد نیاز مردم غزه را تامین می‌کند.
کمک‌های انسان‌دوستانه کشورها هم تا به امروز کفاف مصرف روزانه مردم را نداده است.
سازمان ملل اعلام کرد کامیون‌های کمک‌رسانی که از مصر وارد این منطقه شدند آب کافی تنها برای مصرف ۱۵هزار نفر از ساکنان این منطقه برای یک روز را حمل می‌کردند؛ حال آنکه بیش از یک‌میلیون ‌و۴۰۰هزار نفر از مردم اکنون در این منطقه آواره هستند.
اسرائیل به‌روشنی و به موازات جنگ در میدان نظامی، رسانه‌ای، سیاسی و اقتصادی در حوزه محاصره آبی مردم بی‌گناه غزه از هیچ جنایتی فروگذار نکرده است. بیش از 2‌ماه است با این وضعیت آبی بغرنج و مقاومت مردم زیر موشک‌باران و گلوله‌باران اما باز زبانشان به ذکر و آیات الهی می‌چرخد. امروز ایمان مردم غزه همه سلاح‌های رژیم صهیونیستی را از کار انداخته است.
چقدر این صحنه‌ها انسان را در عمق تاریخ تا روز هفتم محرم (روز بسته شدن آب روی کاروان امام‌حسین(ره) ) می‌برد و چقدر زیبا این مردم، خاطره و روضه تشنگی و حماسه را جلوی چشمان ما آوردند.
سلام و رحمت خدا بر مردم با ایمان غزه