مجموعه اسرارآمیز غار هوتو
مسیر دسترسی: از بهشهر به سمت نکا و ساری رانندگی کنید. بعد از بیمارستان شهدا به سمت روستای تروجن بروید تا به محوطه غارهای کمربند و هوتو برسید.
کشفهای عجیب
جزو غارهای اسرارآمیز کشورمان است که قدمت آن به هزاران سال قبل از میلاد مسیح(ع) میرسد که در سال ۱۳۴۶ با شماره ثبت ۷۴۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در اکتشافات این غار در سال ۱۳۳۰ هجری شمسی اسکلتهای انسان کشف و به نام هوتو معروف شده است. این غار در سال ۱۴۰۰ توسط تیمی از دانشگاه تهران کاوش و علاوه بر تکه استخوانها، اشیای سفالی زیادی نیز از این غار بهدست آمد. طبق کاوشهای واندنبرگ در غار هوتو بهشهر سنگریزهها و اسکلت 3انسان کشف شد که 5تا7هزار سال قبل (در کتاب تاریخ مازندران باستان ق. م ذکر شده) در این منطقه زندگی میکردند. علاوه بر اسکلتهای انسان در این غار، قطعه سفال مربوط به دوره نوسنگی، ابزار سنگی شکار، ابزارآلات عصر آهن، قطعات ظروف سفالی و... یافته شده است. یافتهها از غار هوتو به موزه ایران باستان (موزه ملی ایران) انتقال یافته است.
افسانههای مردمی
غار هوتو دو ورودی دارد که یکی بالای دیگری کنده شده است. در سقف این غار هم حفرهای بهمنظور ورود و خروج هوا به داخل غار قرار دارد. اهالی برای نام اینجا دو روایت دارند. عدهای هوتو را به معنی «آهن تخت» میدانند که سنگی شبیه به آن در غار وجود دارد. دستهای دیگر معتقدند اسم این غار برای این هوتو است که اگر یک نفر در غار «هو» بگوید، انعکاس صدایش بهصورت «تو» برمیگردد. هرچند بهنظر میرسد نظریه اول درستتر باشد اما در داستان دوم هم روایت جالبی از اسم این غار باستانی نهفته است.