توفان سارینا!

سارینا ویگمن؛ این نام در چند روز گذشته بیشتر از هر نام دیگری در دنیای فوتبال شنیده شده است. در مورد او، با یک مربی بسیار موفق طرفیم که در چند سال گذشته کارهای بزرگی در فوتبال زنان انجام داده و حالا صحبت از این است که جانشین گرت ساوت‌گیت در تیم ملی انگلیس شود؛ خبری که سروصدای زیادی به راه انداخته و جامعه فوتبال در انگلیس را چند دسته کرده است. چرا درخشش ویگمن تا این اندازه مورد توجه قرار گرفته؟ شاید بیشتر از همه به این خاطر است که تعداد مربیان زن بزرگ و موفق در ورزش دنیا کم است چه برسد به فوتبال. او در همین دوره از جام‌جهانی فوتبال زنان نیز یک استثنای بزرگ است چرا که بسیاری از تیم‌های ملی زنان در دنیا نیز هدایتشان را به مربیان مرد سپرده‌اند. آیا ویگمن می‌تواند نگاه‌ها به مربیان زن در دنیای ورزش را کاملا تغییر بدهد؟

  یک استثنا در جام‌جهانی
موفقیت ویگمن یک موفقیت مرسوم در فوتبال زنان نیست. در همین آخرین دوره از جام‌جهانی زنان که در استرالیا برگزار شد، هیچ‌کدام از تیم‌های مدعی دیگر در این تورنمنت مربی زن نداشتند. آمریکا که قدرت اول فوتبال زنان در دنیا به شمار می‌رود، با مربی مرد در تورنمنت شرکت کرد و حتی تیم سابق ویگمن یعنی هلند نیز به سراغ یک مربی مرد رفت. اسپانیا نیز با هدایت خورخه ویلدا به فینال جام‌جهانی رسید. در کشورهایی مثل آلمان و ایتالیا هم مربی زن، جواب نداد. پس موفقیت ویگمن، بدون شک یک استثنا بوده است.

  موفق، موفق و باز هم موفق
سارینا ویگمن به‌عنوان بازیکن، عضو تیم ملی هلند بود و سال‌ها برای این تیم به میدان رفت. هر چند که آن روزها نگاه‌ها به فوتبال زنان قابل مقایسه با امروز نبود. او در تیم ملی هلند به‌عنوان دستیار و مربی موقت هم کار کرد اما به محض نشستن روی نیمکت این تیم به‌عنوان سرمربی، موفقیت‌های بزرگ او نیز کلید خورد. ویگمن توانست با چند نمایش درخشان، هلند را به مدال طلای یورو 2017 برساند. نارنجی‌ها برای این قهرمانی همه بازی‌هایشان در این جام را بردند. این نخستین قهرمانی زنان هلند در جام ملت‌ها بود. 2سال بعد او هلند را برای نخستین بار به فینال جام‌جهانی رساند، هر چند که این بار این تیم در دیدار نهایی مغلوب آمریکا شد. ویگمن پس از آن، سرمربیگری انگلیس را بر عهده گرفت و سال 2022 این تیم را به قهرمان اروپا تبدیل کرد. او حالا با تیم ملی زنان انگلیس، به فینال جام‌جهانی 2023 رسیده است. در حقیقت این مربی پای ثابت 4فینال آخر یورو و جام جهانی بوده است؛ موفقیتی که حیرت‌انگیز به‌نظر می‌رسد.

   به‌دنبال بهترین شخص
علاقه انگلیسی‌ها به جذب این مربی برای تیم مردان، چیزی بیشتر از یک گمانه‌زنی رسانه‌ای است. اخیرا مارک بولینگام نیز تأیید کرده که ممکن است این اتفاق رخ بدهد. البته این تصمیم قرار نیست همین حالا گرفته شود. انگلیس فعلا سرمربی دارد و ساوت گیت تا پایان یورو 2024سرمربی سه‌شیرها خواهد بود اما پس از آن، ممکن است هر اتفاقی بیفتد. بولینگام، این مربی را یکی از گزینه‌های احتمالی برای کار کردن در تیم ملی می‌داند:«همیشه می‌گویند بهترین مرد برای نیمکت تیم ملی اما ما به‌دنبال بهترین شخص هستیم. این مربی عالی ظاهر شده و به اعتقاد من می‌تواند هر کاری در دنیای فوتبال انجام بدهد. اگر ویگمن تصمیم بگیرد به جای فوتبال زنان در فوتبال مردان مربیگری کند، بدون شک او جزو گزینه‌های ما برای تیم ملی نیز خواهد بود».

  آنها انگشت‌شمارند
مربیان زن در دنیای ورزش، حضور چندان پررنگ و فوق‌العاده‌ای نداشته‌اند. اگر اینطور بود، خیلی از کشورها برای تیم‌های ورزشی زنانشان سراغ مربیان مرد نمی‌رفتند. همین حالا اگر برای رشته‌های ورزشی مختلف در ایران به‌دنبال مربی زن خارجی باشیم، خیلی سخت می‌توانیم مربیان درجه یکی برای هدایت تیم‌های ملی پیدا کنیم. با این حال به‌نظر می‌رسد در آینده نزدیک، این روند با تغییرات زیادی روبه‌رو خواهد شد.

  نگاه‌های دوگانه به یک تصمیم بزرگ
گروهی از انگلیسی‌ها معتقدند که این اتفاق باید رخ بدهد و تابوی حضور زنان روی نیمکت‌های فوتبال مردان باید شکسته شود. گروهی دیگر که هوادار جدی‌تر فوتبال هستند اما با تردید به مسئله نگاه می‌کنند، چرا که هیچ تجربه موفقی در بین تیم‌های بزرگ دنیای فوتبال در این زمینه وجود ندارد. به جز یک دوره که فابیو کاپلو سرمربی تیم ملی انگلیس بود، همیشه این مربیان انگلیسی بوده‌اند که تیم را هدایت کرده‌اند. سپردن هدایت سه شیرها به یک مربی زن متولد هلند، یک ریسک جالب‌توجه برای اتحادیه فوتبال در این کشور خواهد بود.