ماجرای صف‌های نان در برخی استان‌ها

صف‌های طولانی نانوایی‌ها در برخی از استان‌های کشور غیر عادی به نظر می‌رسد. این روزها نانوایی‌های 4 استان سیستان و بلوچستان، گلستان، مازندران و کهگیلویه و بویراحمد شلوغ است و به نظر می‌رسد بعد از اجرای طرح «نانی‌نو» (سامانه کارتخوان) در نانوایی‌های کشور مردم در برخی استان‌ها با چالش تهیه نان روزانه مواجه شده‌اند.  یک نانوا در گلستان، اجرای این طرح را عامل کاهش سهمیه روزانه نانوایی‌ها می‌داند.
محمد مسعودی به همشهری می‌گوید: «در واقع خود دستگاه کارتخوان نانی‌نو سهمیه نانوا را کم می‌کند یعنی تعداد تراکنش با یک کارت عابربانک نباید بیشتر از حد مجاز باشد و اگر این اتفاق بیفتد، دستگاه کارتخوان خطا می‌دهد و من نانوا جریمه می‌شوم. مثلا سهمیه آرد روزانه 910 چانه نان می‌شود و با فروش آن از طریق تراکنش دستگاه طرح نانی‌نو باید یک میلیون و 183 هزار تومان شود. حالا من که آگاهی ندارم، اگر بیشتر پخت کنم، دستگاه اعلام می‌کند شما کم‌فروشی کرده‌اید و براین اساس، سهمیه آرد نانوایی بنده کاهش پیدا می‌کند، طوری که من روزانه 10 کیسه آرد سهمیه داشتم و الان 7 کیسه.»  همین عامل می‌تواند سبب کاهش عرضه و به موازات آن بالا بودن تقاضا می‌شود و تهیه نان برای مردم در این استان‌ها به دشواری صورت می‌گیرد.

افزایش تقاضا
نانوایی‌ها مجهز به دستگاه‌های کارتخوان جدیدی شده‌اند که در این سامانه گزارش‌های مدون از عملکرد نانوایی‌ها و پخت روزانه و پرداختی روزانه قابل تشخیص است. با وجود این، طرح نانی‌نو در اجرا با ضعف‌هایی روبه‌رو بوده چنانکه برخی انتقادها را از سوی مردم برانگیخته است.
مرتضی احمدی در این باره به ایرنا گفته است که «مشتری همیشگی نانوایی محل هستم. افغانستانی‌‌های منطقه را هم به خوبی می‌شناسم، اما در هفته‌های اخیر چهره‌های جدیدی از این افراد به نانوایی می‌آیند.
نشانه قانونی یا غیرقانونی بودن آن‌ها هم این است که اتباع غیرقانونی با پول نقد نان می‌خرند که البته این مورد، مطلق نیست.»  البته سالانه ۲۰ میلیون مسافر در جاده‌های گلستان که بخش عمده این سفرها در فصل تابستان انجام می‌شود، تردد می‌کنند و به نظر می‌رسد بخشی از دلیل شلوغی در نانوایی‌ها هم همین موضوع باشد. تجربه مازندران هم مشابه گلستان است.

ماجرای سیستان و بلوچستان
شهروندان و نانوایی‌های سیستان و بلوچستان با مشکلات دیگری متفاوت از گلستان مواجه هستند. مدیر بازرسی و نظارت بر بازار سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان معتقد است صف‌های طولانی جلوی نانوایی‌ها به زیرساخت‌های موجود برمی‌گردد.  منصور عدل به همشهری می‌گوید: «با تصمیم‌هایی که اخذ شده و با توجه به اینکه در حوزه بازرسی فعالیت می‌کنیم و حضور میدانی در نانوایی‌ها، باید بگویم صف نانوایی‌ها رو به کاهش است. احتمال می‌رود در چند روز آینده این مشکل رفع شود. اجرای طرح نانی‌نو جزو اتفاقات خوبی بود که رقم خورد و بسیار مفید و راهگشاست، ولی در استان‌هایی که زیرساخت حمل و نقل و اینترنت ضعیف‌ است، ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید و این دیگر به تخلف نانوا برنمی‌گردد.»  مدیر بازرسی و نظارت بر بازار سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان می‌افزاید: «بحث دیگر این است که مردم سیستان و بلوچستان به لحاظ ذائقه مصرف نان را بیشتر ترجیح می‌دهند. البته عوامل متعددی وجود دارد که این صف نانوایی‌ها در برخی استان‌ها مانند سیستان و بلوچستان طولانی شده است.»