گنج‌های پنهان این شهر شلوغ
تاریخ دیرینه تهران را از پنجره اکتشافات آثار باستانی و دفینه‌ها تماشا کنید
گستره تهران قدمتی هفت، هشت هزارساله دارد؛ از تپه کهن قیطریه تا قلب مولوی و ری. تاریخ کهن این محدوده زیر انبوه آپارتمان‌ها و خیابان‌ها مدفون است و گاهی کوزه‌ای سفالین، ابزار و آلات کشاورزی که از زیر خاک یافت می‌شود ما را با خود به تاریخ پر و پیمان این گستره می‌برد. در این صفحه در گفت‌وگو با داریوش شهبازی، تاریخ‌پژوه و تهران‌شناس، به معروف‌ترین یافته‌هایی که نشان از تاریخ کهن تهران دارند پرداخته‌ایم.
شاخه زیتون
تهرانیان باستان برای پختن غذا از ظروف سفالی استفاده می‌کردند؛ شاهد این مدعا کشف این ظرف در قیطریه است. جنس این ظرف‌های سفالی، سخت و محکم است و در برابر حرارت بسیار مقاوم. دهانه آن هم کوچک ساخته شده تا غذا سرد نشود و از دهان نیفتد. با کمی دقت پیداست که نقش روی ظرف هم یک شاخه زیتون است. آثار به‌دست آمده نشان می‌دهد که مردم آن زمان تهران، زیتون می‌کاشته‌اند و از چوب و روغن آن استفاده می‌کرده‌اند.
شیرمک باستانی
تهرانیان باستان چطور به نوزادان خود شیر می‌دادند؟ کشف این شیرمک که لوله آن تا ته ظرف کشیده شده و سرش هم مثل پستانک در دهان کودک قرار می‌گرفته، به این سؤال پاسخ می‌دهد. قبل از کشف این ظرف در تپه‌های قیطریه، باستان‌شناسان نمونه‌های مشابهی را در سیلک کشف کرده بودند اما کاربرد آن را نمی‌دانستند. کشف این ظرف در گور بچه‌هایی که کنار مادرشان دفن شده بودند، نشان داد ایرانی‌ها 3هزار سال پیش برای شیر دادن بچه‌هایشان از این شیرمک‌ها استفاده می‌کرده‌اند.
آجیل‌خوری مردگان
می‌گویند تهرانیان باستان برای آجیل و میوه‌هاشان هم ظرف مخصوص داشته‌اند. این ظرف زیبا هم کنار گورهای قیطریه کشف شده و به نوعی برای این بوده که مردگان در زندگی بعدی هم از تفریحات زندگی این دنیا، بی‌نصیب نمانند. اگر خوب به نقش و نگار آن دقت کنید، تصویر یک درخت با شاخه‌هایی پر از میوه را می‌بینید. امضای هنرمند صاحب اثر را هم می‌شود دید. اثر انگشتان سفالگر هنوز روی آن باقی است.
ظرف شگفت‌انگیز
این ظرف خاص با ظاهر عجیب را حدود 6دهه پیش در محله دروس پیدا کرده‌اند. برخی از ایرانیان باستان معتقد بودند هر کس از این ظرف بنوشد، ویژگی‌های آن حیوان به او منتقل می‌شود. این، اعتقاد ایرانیان باستان بود. مردم باستان، استاد هنرهای کاربردی بودند. اگر امروز یک نفر چنین حجمی را بسازد، به‌راحتی می‌تواند آن را در یک جشنواره آثار حجمی شرکت دهد. آنها برای کوچک‌ترین و پیش‌پاافتاده‌ترین ابزار زندگی‌شان تمام خلاقیت‌شان را به‌کار می‌گرفتند.
عدد خبر
350 گور باستانی
متعلق به بیش از ۳ هزار سال پیش در اکتشافات تپه قیطریه در حوالی بوستان قیطریه امروزی پیدا شد که نشان از تاریخ کهن این محدوده از تهران دارد.
6000 سال
قدمت سکونت در محدوده چشمه‌علی و متعلق به تمدن ری باستانی است. ظروف سفالین و آثار باستانی یافت شده در این محدوده در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.
3200 سال
پیش در کهریزک مردمی زندگی می‌کردند که در کوره‌های سفال‌پزی، مشغول به پیشه سفالگری بودند. این محدوده نیز بخشی از تمدن ری باستان با تاریخی غنی است.
600 متر مربع
مساحت کاوش محوطه چشمه‌علی بود که توسط گروهی از باستان‌شناسان به سرپرستی «اریک اشمیت» انجام شد و از تاریخ کهن این محدوده از گستره تهران پرده برداشت.
