«شب» در یلدا
شیخ علی مهدیان؛ استاد حوزه
شب را اهل معنا مظهر بروز و رخنمایی محبوب میدانند. آنجا که آن معشوق کبریایی نازل در پرده کثرات میشود و در زلف پریشان خود هم پنهان میشود و هم آشکار، آنجا به شب میرسیم. شب را اهل سلوک بستر خلوت با معشوق میدانند؛ لذا «و جعل اللیل سکنا»؛ مایه آرامش است و سکون. بهترین فرصت برای اندیشیدن است که «ربنا ما خلقت هذا باطلا». آیاتی که نیمههای شب، امامان اهل معرفت خواستهاند تا تلاوت کنیم.
شب برای شیعیان حقیقتی پررمز و راز است وقتی نگران مسئولیتهای اجتماعیشان هستند و در فکر یاری محبوبشان، آن بینیاز پرناز به سفره شب دعوتشان میکند که «یا ایها المزمل قم اللیل الا قلیلا». چرا شب را پاس نداریم؟ پای سفره شب لذتها بردهایم از خلوت با محبوب.
شبهای زمستان اما نزد اولیای الهی ارزش دیگری دارد؛ چون فرصت بیشتری برای خلوت با او دارند. روایت است که زمستان برای اولیا ارزشمند است که روزهایش کوتاه است و روزه میگیرند و شبهایش بلند برای خلوت با خدا. البته زمستان عبادت کردن ساده میشود برای تازهواردها.
چقدر کج فهمند آنان که سنتهای ایرانی را درست نمیفهمند. این سنتها معماری قواعد الهی و فطری است که در روایات اجزای آن طرح شده است. بیان قواعد و مطلوبیتهای دینی یک چیز است و معماری آنها در ساحت سنتهای تثبیت شده یک فعالیت دیگر. زیارت اربعین و هیئت و سبک مبارزه در دفاعمقدس و طراحی و ساخت نهادهای انقلابی و همه اینها معماری داراییهای دینی ماست و شب یلدا هم.
دور هم جمع شویم به صلهرحم. خرج بدهیم. به رخسار پدرها و مادرها با محبت نظر کنیم که عبادت است پای سخن اهل معنا بنشینیم و حکمت بگوییم که
به می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید
که سالک بیخبر نبود ز راه و رسم منزلها