گزارش
خروج بازار املاک از انحصار پول‌های درشت
با آغاز معاملات نخستین صندوق املاک و مستغلات، امکان سرمایه‌گذاری در بازار مسکن با مبالغ کم از طریق بازارسرمایه فراهم شد
با آغازمعاملات نخستین صندوق املاک و مستغلات از روز گذشته در فرابورس، فعالیت این صندوق‌ها در حوزه مسکن رسما در ایران آغاز شد. وزیر اقتصاد درآیین آغاز معاملات این صندوق گفت: عده‌ای از مردم توان خرید کامل یک واحد مسکونی را ندارند، اما از طریق صندوق‌ها می‌توانند بخشی از یک واحد مسکونی را خریداری کنند.
به گزارش همشهری، نخستین صندوق املاک و مستغلات ایران از روز گذشته رسما با حضور مقام‌های مسئول فعالیتش را آغاز کرد. این صندوق‌ها می‌توانند نقش تعدیل‌کننده در بازار مسکن داشته باشند. صندوق‌های املاک و مستغلات صندوق‌هایی هستند که دارایی‌های خود را در بخش مسکن سرمایه‌گذاری می‌کنند، درواقع این صندوق‌ها مجموعه‌ای از دارایی‌ها را که شامل زمین، فروشگاه، برج و موارد زیادی از این دست است، مدیریت می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید یونیت‌ها یا واحدهای این صندوق‌ها بازدهی متناسب با بازده بازار مسکن به‌دست بیاورند. صندوق‌های املاک و مستغلات به سرمایه‌گذاران خرد امکان می‌دهد از سرمایه‌گذاری در املاک سود ببرند، بدون آنکه مجبور باشند ملکی را بخرند. از سوی دیگر این صندوق‌ها به‌عنوان سپر سرمایه‌گذاری در برابر تورم بخش مسکن عمل می‌کند. فعالیت اصلی این صندوق‌ها خرید و فروش املاک و مستغلات است. این صندوق‌ها با خرید املاک و اجاره آنها سود و درنهایت آن را بین سهامداران خود تقسیم می‌کنند.
سرمایه‌گذاری تدریجی در بازار مسکن
وزیراقتصاد دیروز در آیین آغاز معاملات نخستین صندوق املاک و مستغلات ایران گفت: نخستین ویژگی صندوق املاک و مستغلات می‌تواند خانه دار شدن گام به گام مردم باشد. درگذشته ابزاری که سرمایه‌های خرد را برای خرید ملک به خدمت بگیرد وجود نداشت، بیش از یک سوم هزینه‌های خانوار هزینه مسکن است و این هزینه سنگین دسترسی مردم به مسکن را بسیار سخت کرد.
او افزود: عده‌ای از مردم توان خرید کامل یک واحد مسکونی را ندارند، اما از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات می‌توانند بخشی از یک واحد مسکونی را خریداری کنند.
وزیراقتصاد تأکید کرد: درسال‌های گذشته در بخش عرضه مسکن با عقب‌ماندگی همراه بودیم و همچنین درکنترل تقاضای سوداگرانه هم دچار ضعف بودیم و این باعث شد وضعی ایجاد شود که مسکن برای عده‌ای دور از دسترس باشد. خاندوزی اضافه کرد: خانوارها این امکان را خواهند داشت که به‌صورت تدریجی صاحب یک واحد مسکونی شوند. از طرفی شرکت‌هایی که در تولید مسکن فعالیت می‌کنند نیاز به نقدینگی دارند و باید املاک و دارایی‌های آنها تبدیل به نقدینگی شود، اما هم‌اکنون عمده دارایی شرکت‌های دولتی و حتی خصوصی در قالب املاک و مستغلات منجمد شده است که با راه‌اندازی این صندوق‌ها می‌توان به نقدشوندگی دارایی‌ها کمک کرد. او تأکید کرد: در ترازنامه شرکت‌های دولتی بخش عمده‌ای از دارایی‌ها مربوط به ساختمان و مسکن است و اگر بتوان آن را با ابزارهایی تبدیل به نقدینگی کرد، می‌توان در جهت سرمایه‌گذاری از آن استفاده کرد.
وزیر اقتصاد اضافه کرد: صندوق‌های املاک و مستغلات می‌تواند دارایی‌های فریز شده شرکت‌ها و مؤسسات مالی را به جریان بیندازد و بدهی شرکت‌ها را کاسته و دارایی‌های آنها را به جریان بیندازد.
غفلت از بازار مسکن
رئیس سازمان بورس نیزگفت: حوزه املاک و مستغلات در بازار سرمایه مغفول مانده بود و درحالی‌که ٩٠ درصد سرمایه‌گذاران بازار سرمایه از فعالان بخش خصوصی هستند اما بازار سرمایه در بخش مسکن نقش قابل توجهی نداشت.
مجید عشقی گفت: در بحث سرمایه‌گذاری در بخش مسکن افراد فقط با پول درشت امکان خرید یک واحد را دارند اما با این صندوق افراد با هر مبلغی امکان خرید مسکن را خواهند داشت وحتی با مبلغ ناچیز امکان سرمایه‌گذاری در این بازار را دارند. او در ادامه افزود: با توجه به افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن، کسی که بخواهد در این بازار سرمایه‌گذاری کند احتیاج به سرمایه هنگفت دارد؛ اما در صندوق سرمایه‌گذاری املاک، سرمایه‌گذار با هر مبلغی می‌تواند در این بازار سرمایه‌گذاری کرده و از سود این بازار بهره ببرد، همچنین می‌تواند به‌مرور سرمایه خود را افزایش دهد.
عشقی تأکیدکرد: از طریق فروش متری مسکن شخصی که نمی‌تواند یک ملک ۸۰ متری را خریداری کند، با اندک سرمایه خود بتواند یک تا 2 متر یا متراژ کمتر خریداری کند. رئیس سازمان بورس ادامه داد: با راه‌اندازی این صندوق‌ها می‌توان در این بازار وارد فازی جدید شویم تا از این طریق بتوان دارایی‌های در اختیار بانک‌ها، دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی استفاده درستی کرد. او ادامه داد: این ابزار نقدشوندگی بالایی برای بانک‌ها در بخش دارایی‌ها خواهد داشت و هم‌اکنون که یکی از موضوعات مهم مولد‌سازی دارایی‌ها است می‌توان از طریق این ابزار وارد فاز جدیدی در مولدسازی‌ها شد و دارایی‌ها را فعال کرد.
به خدمت گرفتن نقدینگی جامعه
وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی هم که درباره آغاز معاملات نخستین صندوق املاک و مستغلات گفت:صندوق املاک و مستغلات همکاری چندبخشی برای خدمت گرفتن نقدینگی مازاد جامعه است. صولت مرتضوی گفت: صندوق املاک و مستغلات یکی از نیازهای کشور را می‌تواند درآینده برطرف کرده و آرامش را به جامعه تقدیم کند، این امر پیوند سرمایه‌ها بوده و سرمایه‌های مختلف را به هم نزدیک کرده و آن را مولد می‌کند. مرتضوی با بیان اینکه قدرت نقدشوندگی صندوق املاک بالاست، گفت: مانند النگویی است که بانوان دارند و هر زمان نیاز دارند می‌توانند آن را بفروشند و به پول تبدیل کنند. می‌توان به چندجانبه‌گرایی صندوق‌ها هم توجه کرد، زیرا مشارکت شهرداری‌ها را هم به مدد می‌طلبد.
وی ادامه داد: صندوق املاک و مستغلات می‌تواند نقدینگی سرگردان خرد که در کشور وجود دارد را به‌خود جذب و به سایر بازارها هم کمک کند.
امکان خرید و فروش سانتی‌متری مسکن
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری نیز به‌عنوان مدیر نخستین صندوق املاک و مستغلات گفت: با کمک ابزار صندوق املاک و مستغلات، امکان خرید و فروش ملک به نرخ روز نه فقط به‌صورت متری بلکه به‌صورت سانتی‌متری هم فراهم خواهد شد. محمد اسکندری اعلام کرد: اگر افراد بتوانند مسکن را از طریق این صندوق معامله کنند، دیگر از تورم ملک عقب نمی‌مانند. او افزود: دنیا در حال حرکت به سمتی است که نه‌تنها یک ساختمان، بلکه یک دفتر اداری، فرودگاه، میدان نفتی و حتی بزرگراه هم می‌توانند تحت عنوان صندوق‌های سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات(REITs) معامله شوند.او با بیان اینکه این اقدام آغازی برای ورود یک ابزار جدید برای توسعه بازار سرمایه است، افزود: آمریکا در سال ۱۹۶۰ یعنی ۶۰ سال پیش این صندوق را در بازار سهام خودش راه‌اندازی کرد و وارد بازار «ریت»شد.مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری با تأکید بر اینکه صندوق املاک و مستغلات امکان معامله روی املاک ساخته شده را فراهم کرده است، تأکیدکرد: امیدواریم به‌زودی صندوق‌هایی برای پیش‌فروش زمین و مسکن نیز ایجاد شود و وزارت راه و شهرسازی هم از این ابزار استفاده حداکثری کند.
مکث
عرضه املاک نهادها
مدیرعامل فرابورس نیز با تأکید بر اینکه نهادهای مختلف مملو از املاک مازاد هستند، گفت: این موضوع در بازار دارایی‌ها مشکل ایجاد می‌کند زیرا احتکار مصنوعی صورت گرفته است که بازار را از تعادل خارج می‌کند و به افزایش ملک دامن می‌زند. محمدعلی شیرازی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در ملک مختص به قشر خاصی شده است، ادامه داد: این صندوق‌ها ابزاری است برای اینکه هر فرد هر اندازه‌ای که مایل باشد در بازار ملک سرمایه‌گذاری کند. به‌گفته او مردم به ملک به‌عنوان یک محل سرمایه‌گذاری مناسب، کم ریسک و آینده دار نگاه می‌کنند. تا‌کنون این امکان وجود نداشت که همه مردم بتوانند اینگونه در بازار مسکن سرمایه‌گذاری کنند.
