کاهش تولید خودرو برای دومین ماه متوالی

به‌دنبال نزول 18درصدی تولید خودرو‌های سواری در تیرماه تیراژ تولید در مردادماه هم با 9.5درصد افت مواجه شد. به‌نظر می‌رسد شرکت‌های خودرو‌ساز با مدیریت دولتی توانی بیش از این ندارند و فرمان 8ماده‌ای رئیس‌جمهور برای واگذاری سهام شرکت‌های خودرو‌سازی‌ به بخش خصوصی باید هرچه سریع‌تر اجرا شود.
به گزارش همشهری، طبق هدف‌گذاری وزارت صنعت، تیراژ تولید خودرو در سال‌جاری باید به 1.5میلیون دستگاه برسد تا قیمت‌ها در بازار خودرو با ثبات باشد. آنطور که مقامات وزارت صنعت قبلا اظهارنظر کرده بودند حجم تقاضا برای خرید خودرو در طول یک سال رقمی معادل 1.5میلیون دستگاه است و چنانچه این میزان خودرو در کشور تولید شود، کفه عرضه و تقاضا با هم متعادل و قیمت‌ها با ثبات می‌شود. پارسال تیراژ تولید خودروهای سواری در کشور فقط 850هزار دستگاه بود؛ یعنی برای متعادل شدن روند عرضه و تقاضا، تعداد خودرو‌های تولیدی توسط خودروسازان باید 650هزار دستگاه در سال‌جاری افزایش یابد. بر همین اساس وزارت صنعت با تدوین طرح تحول صنعت خودرو از ابتدای سال‌جاری تلاش کرده که میزان تولید را در شرکت‌های خودرو‌سازی‌ متناسب با تقاضای مردم افزایش دهد. محاسبات نشان می‌دهد برای اینکه شرکت‌های خودرو‌سازی‌ بتوانند به هدف‌گذاری انجام‌شده برسند باید ماهانه 125هزار دستگاه خودرو تولید کنند تا هدف‌گذاری انجام‌شده وزارت صنعت محقق شود. در چنین شرایطی آمار‌ها اما بیانگر آن است که احتمالا هدف‌گذاری انجام شده محقق نخواهد شد.

نزول دوباره تولید
با وجود آنکه شرکت‌های خودرو‌سازی‌ در خردادماه امسال با تولید 104هزار دستگاه خودروی سواری به ارقام هدف‌گذاری شده نزدیک شده بودند، اما از تیرماه امسال دوباره روند تولید نزولی شده. آمارها نشان می‌دهد این روند نزولی در مردادماه هم ادامه یافته است. اطلاعات منتشر شده از شرکت‌های خودروسازی در سامانه کدال نشان می‌دهد جمع کل تولید خودرو‌های سواری در 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مردادماه به 77هزار دستگاه رسیده که این میزان 9.5درصد نسبت به تیرماه و 26درصد نسبت به خردادماه کاهش را نشان می‌دهد. اوج تولید خودرو در خرداد سال‌جاری رخ داده است. این برای دومین‌ ماه متوالی است که تیراژ تولید خودرو با کاهش مواجه می‌شود. در تیرماه هم تیراژ تولید خودرو 19هزار دستگاه معادل 18درصد افت کرده بود.
آمارها نشان می‌دهد بیشترین میزان افت تولید مربوط به ایران‌خودرو بوده است. این شرکت در مردادماه امسال جمعا 41هزارو342دستگاه خودرو تولید کرده است که در مقایسه با تیرماه 10.3درصد و در مقایسه با خردادماه 29درصد افت نشان می‌دهد.
طبق این اطلاعات، تیراژ تولید در سایپا و پارس‌خودرو نیز در ماه گذشته به‌ترتیب 8.6 و 7.9 افت کرده است. جمع کل خودرو‌های تولیدشده در مردادماه امسال 8هزار دستگاه کمتر از تیرماه و 27هزار دستگاه کمتر از خرداد‌ماه بوده است. اهمیت نوسان تیراژ تولید خودرو‌های سواری در این است که کاهش آن موجب رشد قیمت و افزایش آن به تعادل در بازار منجر می‌شود. به باور بسیاری از کارشناسان و حتی تأیید مقامات وزارت صنعت، یکی از دلایل رشد قیمت خودرو در چند سال گذشته کاهش تولید و حذف برخی خودرو‌های پرتقاضا از شرکت‌های خودروساز بوده است.

آیا ثبات بازار خودرو ادامه‌دار است؟
آمارها نشان می‌دهد 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو که بخش عمده خودروهای سواری در ایران را تولید می‌کنند در طول 5ماه از سال 388هزارو440دستگاه خودرو تولید کرده‌اند. طبق هدف‌گذاری انجام‌شده باید 625هزار دستگاه خودروی جدید تولید می‌کردند که این آمار نشان می‌دهد شرکت‌های خودرو‌ساز از هدف‌گذاری انجام شده عقب هستند.
با توجه به اینکه میانگین تولید خودرو از ابتدای سال‌جاری تاکنون 78هزار دستگاه بوده برآورد می‌شود در خوش‌بینانه‌ترین حالت شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو تا پایان سال رقمی حدود 600هزار دستگاه خودروی دیگر تولید کنند که با احتساب میزان تولید انجام شده در 5ماه امسال احتمالا رقم کل تولید به‌ یک‌میلیون دستگاه نخواهد رسید. در چنین شرایطی با توجه به تقاضای انباشته‌ای که در بازار خودرو وجود دارد، نگرانی‌ها از این است که ثبات موجود در بازار دستخوش تغییر شود؛ مگر اینکه دولت تلاش کند از طریق واردات کمبود 500هزار دستگاه در بازار را جبران کند. این موضوعی است که ظرف چند هفته گذشته در دولت پیگیری شده و گمان می‌رود دولت در تلاش است با پرکردن این خلأ مانع از رشد دوباره قیمت خودرو شود. اما با توجه به سقف یک‌میلیارد یورویی که در آیین‌نامه واردات خودرو برای واردات خودروهای خارجی درنظر گرفته شده است، انتظار نمی‌رود تعداد خودروهای وارداتی از مرز 100هزار دستگاه فراتر رود. این موضوع نشان می‌دهد حتی با فرض تحقق واردات، بازار خودرو همچنان با کمبود 400هزار دستگاه خودرو مواجه است. تحلیلگران بر این باورند که راه‌حل این مشکل افزایش توان داخلی برای تولید خودرو‌های بیشتر است و این موضوع فقط از طریق واگذاری سهام شرکت‌های خودرو‌سازی‌ به بخش خصوصی امکان‌پذیر است؛ موضوعی که به‌دنبال فرمان 8ماده‌ای رئیس‌جمهوری طرح آن در وزارت صنعت نوشته شده، اما هنوز اجرا نشده است. اسفندماه پارسال سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور خواستار تحول در این صنعت و واگذاری سهام این شرکت‌ها به بخش خصوصی حداکثر ظرف مدت 6ماه شد.
 به‌نظر می‌رسد راه‌حل افزایش تیراژ تولید با وجود برنامه‌ریزی‌های وزارت صنعت عمل به فرمان رئیس‌جمهور و اصلاح ساختار صنعت خودرو از طریق فروش سهام به بخش خصوصی است تا از این طریق تیراژ تولید در این شرکت‌ها نیز به هدف‌گذاری‌هایی که انجام می‌شود، نزدیک شود.