معمای دام زنده مازاد و قیمت نجومی گوشت قرمز

علی ابراهیمی - روزنامه‌نگار

با وجود آنکه متولیان تامین گوشت قرمز از وجود 2میلیون رأس دام مازاد سبک خبر می‌دهند، در خرده‌فروشی‌ها قیمت هر کیلوگرم گوسفند زنده نر پرواری به بیش از 60هزار تومان، نرخ هر کیلو ران گوسفندی به 185هزار و ران گوساله به 180هزار‌تومان رسیده است. 
به گزارش همشهری، با فروکش‌کردن سونامی کشتار دام‌های آبستن و مولد، تداوم کمبود و گرانی نهاده‌های دامی، قیمت هر کیلوگرم از برخی انواع گوشت گوسفندی و گوساله به مرز 200 تا 300هزار تومان رسیده است.

رکوردشکنی قیمت و عرضه چندنرخی گوشت
مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری در مناطق مختلف شهر تهران حاکی از تندتر‌شدن شتاب گرانی گوشت در مراکز خرده‌فروشی است. این شرایط به تداوم عرضه چندنرخی و شکاف 20 تا 50هزار تومانی قیمت هر‌کیلوگرم گوشت قرمز، در مناطق مختلف منجر شده است. به‌نحوی که قیمت هر‌کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی در تهرانسر، شهرک آپادانا و مناطق شمال شهر تهران به‌ترتیب 142هزار، 165هزار و 173هزار تومان است. همچنین قیمت ران گوسفندی به‌ترتیب 168هزار، 188هزار و 195هزار، راسته با استخوان گوسفندی 158هزار، 173هزار و 185هزار، سردست گوسفندی 159هزار، 170هزار و 182هزار،  فیله گوسفندی از 275 تا 287 و 330هزار و قیمت هر کیلوگرم گوشت چرخ‌کرده مخلوط گوسفندی بنا بر کیفیت از 157 تا 161 و 170هزار تومان در نوسان است. همچنین قیمت خرده‌‌فروشی هر کیلوگرم گوشت ران گوساله در مناطق مذکور به‌ترتیب به نرخ 157هزار، 180هزار و 195هزار تومان، سردست گوساله از 165هزار تا 172هزار و 180هزار و فیله گوساله از 270 تا 300 و 320هزار تومان به مشتریان عرضه می‌شود.
سیر صعودی قیمت نهاده‌های تولید 
همزمان با رشد قیمت‌ها در مراکز خرده‌فروشی، تازه‌ترین بررسی‌های آماری از تداوم سیر صعودی قیمت دام سبک زنده حکایت دارد. براساس این آمارها متوسط قیمت هر کیلوگرم گوسفند نر زنده پرواری با رشد 2برابری از کمتر از 30هزار تومان در بهمن ماه سال98 اکنون به بیش از 60هزار تومان رسیده است. از سوی دیگر در زنجیره تولید گوشت، قیمت نهاده‌‌های دامی هم در بازارهای جهانی و داخلی سیر صعودی داشته، به‌طوری که قیمت هر کیلوگرم جو به‌عنوان یکی از نهاده‌های اصلی خوراک دام از ابتدای پاییز امسال تا‌کنون 70درصد رشد داشته و نرخ جو از 5هزار تومان در 3مهرماه1400 به 8هزارو275تومان در 18بهمن‌ماه جاری رسیده است. علاوه بر آن قیمت جهانی دانه سویا از 10دی‌ماه امسال تا‌کنون 17درصد افزایش داشته، به‌نحوی که نرخ سویا از ابتدای سال2022 تا‌کنون به 229.50دلار به‌ازای هر بُشل (17.14درصد افزایش) رسیده است.

ناکارآمدی عرضه عامل التهاب بازار گوشت
افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک در توضیح شرایط بازار مواد پروتئینی می‌گوید: میانگین قیمت دام سبک زنده با رشد 5هزار تومانی از ۵۵‌هزار به ۶٠ تا ۶١ هزار تومان رسیده و قیمت گوشت گوسفندی از کیلویی ١٢٠‌هزار به ١۶٠‌هزار‌تومان و بالاتر رسیده است. به‌گفته او، افزایش قیمت دام زنده با رشد ٣٠ تا ۵٠‌هزار تومانی قیمت گوشت گوسفندی تناسب ندارد. ابراهیم زارع، مدیر بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی نیز با بیان اینکه کمبودی در تامین گوشت قرمز وجود ندارد، گفت: امسال با مازاد کشتار و عرضه گوشت قرمز روبه‌رو هستیم. جمشید پوریان، رئیس شورای تامین دام نیز با بیان اینکه مصرف‌کنندگان توانایی خرید گوشت بالای 150هزار تومان را ندارند، گفت: حجم دام مازاد سبک آماده کشتار، بالای 2میلیون رأس است اما خرید حمایتی دام سبک 200هزار رأس و میزان صادرات نیز 250هزار رأس در نظر گرفته شد.

مکث
فضاسازی و نبود نظارت عامل گرانی گوشت

فرهاد اکبری، رئیس هیأت‌مدیره اتحادیه سراسری تعاونی‌های دامداران سنگین کشور هم در گفت‌وگو با همشهری، علت اصلی افزایش اخیر قیمت گوشت قرمز را تداوم جوسازی‌ها پس از زمزمه‌های حذف ارز 4200تومانی نهاده‌های دامی دانست. او گفت: قیمت هر کیلوگرم گوساله زنده نر پرواری به 58 تا 59هزار تومان رسیده است. فرهاد اکبری افزود: با توجه به قیمت کنونی گوساله زنده، باید قیمت خرده‌فروشی هر کیلوگرم گوشت لاشه گوساله 120 و ران گوساله 140هزار تومان باشد اما قیمت گوشت ران گوساله تا 180هزار تومان هم بالا رفته است. او با اشاره به اینکه دامداران از قیمت 180هزارتومانی گوشت گوساله نصیبی نمی‌برند، افزود: نه‌تنها هیچ کمبودی برای دام زنده سنگین نداریم بلکه با مازاد دام مواجه هستیم، خیلی از دامداری‌ها در نوبت کشتار دام هستند ولی برای خرید دام سنگین مازاد مشتری وجود ندارد. اکبری با تأکید بر اینکه صادرات دام از یک هفته پیش قطع شده، گفت: با مطرح‌شدن زمزمه‌های حذف ارز دولتی تخصیص‌یافته به نهاده‌های دامی، قیمت این نهاده‌ها همچنان در حال افزایش است به‌نحوی که دیروز، سه‌شنبه، قیمت هر کیلوگرم جو در بازار آزاد به 8هزار و900تومان، ذرت 8هزارو800، سویا به 11 تا 12هزار، یونجه به 7هزار و کاه در صورت موجود‌بودن به 5هزارو200تومان رسیده است. او افزود: متأسفانه هیچ نظارتی بر بازار و قیمت گوشت قرمز وجود ندارد. باید مشخص شود توزیع‌کننده، گوشت گوساله را به چه قیمتی خریده که ران گوساله را به قیمت هر کیلوگرم 180هزار تومان یا بالاتر می‌فروشد، درحالی‌که دام زنده روی دست دامدار مانده است؟