ناامیدی در رم

رهبران گروه20، در نخستین نشست حضوری خود بعد از همه‌گیری کرونا، با تمرکز بر واکسیناسیون کرونا، اقتصاد جهانی و از همه مهم‌تر تغییرات اقلیمی در رم گرد هم آمدند اما انفعال آنها در رسیدگی به تهدیدهای بنیادین پیش روی بشر، زمینه ناامیدی گسترده را فراهم آورده است.
انتظارها درباره میزان عملگرایی اعضای این گروه در راه رسیدگی به تغییرات اقلیمی بسیار بالا بود اما آنطور که رویترز گزارش داده، اعضای اصلی و تأثیرگذار این گروه، تنها کمی بر میزان تعهدات خود خواهند افزود. این کم‌کاری، در شرایطی که کارشناسان هشدار داده‌اند تعیین اهداف جدید برای جلوگیری از بروز فاجعه حیاتی است، بسیاری را ناامید کرده است. رویترز، بعد از دسترسی به پیش‌نویس بیانیه پایانی اجلاس جزئیات آن را منتشر کرده است.گروه 20 متشکل از 20 اقتصاد برتر جهان است. این نخستین بار است که از زمان شروع همه‌گیری کرونا، رهبران این گروه چهره به چهره در یک نشست همدیگر را دوباره ملاقات می‌کنند. با این حال تمامی رهبران در این نشست حاضر نیستند و
شی‌جین پینگ،رئیس‌جمهور چین و همینطور ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ترجیح داده‌اند از طریق ارتباط ویدئویی از راه دور، به‌صورت مجازی در اجلاس امسال شرکت کنند. این دو گفته‌اند با توجه به قوانین داخلی کشورهای خود در رابطه با همه‌گیری کرونا در این اجلاس شرکت نمی‌کنند. غیبت آنها، در آستانه نشست حیاتی محیط‌زیستی سازمان ملل در گلاسکو، نشانه‌ای از ناکامی احتمالی در مسئله توافق همگانی محیط‌زیستی است. نشست امسال گروه20، دیروز صبح با استقبال ماریو دراگی، نخست‌وزیر کشور میزبان از رهبران کشورهای عضو شروع شد. این گروه، که از 19اقتصاد بزرگ دنیا و همینطور اتحادیه اروپا تشکیل می‌شود، مسئول انتشار حدود 80درصد گازهای گلخانه‌ای دنیاست.
بوریس جانسون که قرار است بعد از گروه20، در اجلاس گلاسگو میزبان رهبران دنیا باشد، در آستانه نشست رم گفته است که مذاکرات در ایتالیا و انگلیس بسیار سخت خواهد بود اما هشدار داده که بدون اقدامات شجاعانه، تمدن بشری می‌تواند به همان سرعت که تمدن رم از بین رفت دچار فروپاشی شود.
اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل که از فردا در گلاسگو شروع می‌شود، از سوی برخی آخرین فرصت برای تغییر مسیر سیاست‌های کلان جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی است. جانسون در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی درباره شرایطی که بشر با آن مواجه است گفته: «اگر دمای زمین را تا 4درجه افزایش دهیم، که به‌نظر می‌رسد در همین مسیر هستیم، شاهد جابه‌جایی‌های اجباری، کاهش جمعیت، کاهش آب و غذا و فجایع شدید خواهیم بود. اینها مسائلی هستند که کنترل آنها بسیار بسیار سخت خواهد بود.»

گام‌های لرزان محیط‌زیستی
آنطور که در پیش‌نویس بیانیه پایانی اجلاس رم آمده، کشورهای گروه متعهد می‌شوند تلاش‌هایشان را برای محدود کردن گرمایش جهانی به 1.5درجه سانتی‌گراد افزایش دهند. دانشمندان هشدار داده‌اند که اگر بشر می‌خواهد از فاجعه فرار کند و گرفتار الگوهای ویرانگر اقلیمی جدید نشود، باید گرمایش زمین را در همین حد نگه دارد.
در این بیانیه همچنین آمده است که رهبران کشورهای گروه20، بر اهمیت دستیابی به هدف کربن صفر در میانه قرن تأکید می‌کنند. حذف کامل کربن، وعده‌ای است که همچنان بسیاری از آلاینده‌ترین کشورهای دنیا، خود را ملزم به رعایت آن نکرده‌اند.
سازمان ملل بارها هشدار داده است که دنیا در مسیر ترسناکی حرکت می‌کند و اگر کشورها تصمیم‌های سختی درباره کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای نگیرند، ممکن است بشر به نقطه بدون بازگشتی برسد.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در آستانه اجلاس گروه20 در رم، از کشورهای ثروتمندتر خواسته است تا در مقابله با بحران اقلیمی، به کشورهای فقیرتر کمک کنند. او گفته است: «من فکر می‌کنم ما همچنان وقت داریم که به مسیر درست برگردیم ‌و فکر می‌کنم این اجلاس فرصتی است تا این کار را انجام دهیم.»

واکسن، برای همه
درحالی‌که دستور کار اصلی این اجلاس، تغییرات اقلیمی است اما روز اول آن با تمرکز بیشتر بر مسئله کرونا و بهبود اقتصاد جهانی برگزار شد. نابرابری در توزیع جهانی واکسن، که باعث شده شکاف بسیار عمیقی در نرخ واکسیناسیون در کشورهای ثروتمند و فقیر دنیا ایجاد شود، یکی از مباحثی است که با دقت زیادی در این اجلاس مطرح شد و از پیش از برگزاری نشست، درخواست‌های زیادی درباره رسیدگی به آن مطرح بود. به گزارش بی‌بی‌سی، تا  به‌حال‌ بیش از 6میلیارد دوز واکسن توزیع شده است اما آنطور که در نامه 160رهبر سابق و چهره جهانی به ماریو دراگی آمده‌، تنها 2درصد مردم در کشورهای با درآمد بسیار پایین یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند.
دراگی این تفاوت فاحش را از نظر اخلاقی غیرقابل‌قبول خوانده و از رهبران گروه20 خواسته است کمک کنند تا 70درصد جمعیت جهان تا میانه تابستان سال آینده واکسینه شوند. به‌گزارش سی‌ان‌ان، او گفته است: «حتی قبل از همه‌گیری، ما شاهد حمایت‌گرایی، یکجانبه‌گرایی و ملی‌گرایی بودیم. اما هر چه چالش‌ها بیشتر می‌شود، بیشتر هم واضح می‌شود که چندجانبه‌گرایی بهترین پاسخ به مشکلاتی است که امروز با آنها مواجه هستیم.‌»

کمک به بهبود اقتصاد دنیا
اقتصاد دنیا لطمات زیادی از کرونا دیده و حالا که دنیا به این نتیجه رسیده فعلا باید به زندگی با آن عادت کند، بهبود اقتصادی در دستور کار رهبران دنیا قرار گرفته است.‌بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با این هدف به رم رفته است تا به تولیدکنندگان بزرگ انرژی، ازجمله عربستان و روسیه که هر دو در این گروه هستند، فشار وارد کند تا تولید خود را بالا ببرند تا بهبود اقتصادی سهل‌تر پیش برود. در نخستین روز نشست رم، همچنین طرح اقتصادی مهمی به تصویب رهبران
دنیا رسید. ‌بر این اساس، رهبران گروه20 از طرح مالیاتی مهمی که هدفش جلوگیری سیستماتیک از فرار مالیاتی شرکت‌های بزرگ است حمایت کردند. این طرح شرکت‌های بزرگ چندملیتی را مجبور می‌کند تا دست‌کم 15درصد مالیات بدهند. آنها همچنین باید در هر کشوری که در آن فعالیت می‌کنند مالیات بپردازند.‌ یک مقام کاخ سفید در این‌باره به سی‌ان‌ان گفته است: «رهبران گروه20 در رم از برقراری تاریخی یک طرح مالیات پایه حمایت می‌کنند.» این طرح، که از سوی حدود 150کشور دنیا مورد حمایت قرار دارد، ابتدا در گروه7 در انگلیس مورد بررسی قرار گرفته بود و حالا در اجلاس گروه20 نهایی می‌شود.

معترضان در خیابان‌های رم
نشست گروه20 در رم، تحت شدیدترین تدابیر امنیتی آغاز شد و همزمان با برگزاری آن، مردم به خیابان‌ها ریختند و نسبت به بی‌اهمیتی کشورها به معضلات جهانی اعتراض کردند. رسانه‌ها خبر دادند که هزاران نفر در این اعتراض شرکت کردند. کارگرانی که شغل خود را به‌خاطر جهانی‌سازی از دست داده‌اند، فعالان محیط‌زیست، گروه‌های چپ و اتحادیه‌های کارگری برای این تظاهرات فراخوان داده بودند. دولت ایتالیا در آستانه برگزاری این نشست، ‌اقدامات امنیتی را در سراسر این کشور و به‌خصوص پایتخت آن، به‌شدت افزایش داده است. به‌گفته وزیر کشور ایتالیا، حدود 5هزار افسر پلیس به همراه 400واحد از نیروهای مسلح ایتالیا به حالت آماده باش‌ درآمده‌اند تا امنیت این نشست تضمین شود. در اطراف محل برگزاری نشست هم تردد، چه به‌صورت پیاده و چه به‌صورت سواره ممنوع است و هیچ هواپیمایی هم حق ندارد از آسمان رم عبور کند. برخی از فعالان محیط‌زیستی، دیروز صبح برخی از خیابان‌های منتهی به محل نشست را مسدود کرده بودند که پلیس و نیروهای امنیتی به زور آنها را متفرق و راه‌ها را بازکردند.‌