وقتی از دو حرف میزنم/ گذشتن و رفتن پیوسته
آزاده بهشتی
اگر بگوییم ماراتن طاقتفرساترین رشته ورزشی جهان است، اغراق نکردهایم. نخستین نفری که مسافت 42کیلومترو195متر را دوید، به محض رسیدن به مقصد از دنیا رفت. هاروکی موراکامی، نویسنده 59ساله ژاپنی در یکی از مصاحبههای خود در پاسخ به این سؤال که نوشتن یک رمان دشوارتر است یا دونده ماراتن بودن؟ میگوید:« نوشتن سرگرمی است. حداقل در حالت معمولی اینطور است. من هر روز 4ساعت مینویسم. بعد از آن، شروع به دویدن میکنم، در اصل، حداقل 10کیلومتر(6.2مایل) میدوم، که از پیشبردنش آسان هست اما دویدن بهطور مداوم و مسافت 42کیلومتر(26مایل) سخت است؛ گرچه این همان سختی و مشقتی است که من بهدنبالش هستم؛ رنجی اجتنابناپذیر که تعمدا برای خودم ایجاد میکنم. برای من، این مهمترین وجه از دوی ماراتن است.» این بخش از مصاحبه را که میخوانم پیش خودم فکر میکنم احتمالا به همین دلیل است که هردونده استقامتی دوست دارد یکبار دویدن در یکی از ماراتنهای دنیا را تجربه کند؛ ماراتنهایی که در فضاهای شهری برگزار میشود و هم برای ساکنان شهرها و هم برای دوندگان جذاب است.
هر سال حدود 500مسابقه ماراتن در نقاط مختلف دنیا برگزار میشود. اکثر شرکتکنندگان این مسابقات، دوندگان تفننی هستند. تفننی بودن شرکتکنندگان به معنی تفریحی دویدن استقامتی نیست. آدمهایی که در این مسابقات بینالمللی شرکت میکنند بهدنبال شکست رکورد دیگران نیستند و آمدهاند تا خودشان را به چالش بکشند. بههمیندلیل، گاهی دههاهزار دونده در این مسابقات شرکت میکنند که بسیاری از آنها نیمههای راه از ادامه دادن منصرف میشوند؛ برعکس «جان استفن آکواری» که در سال ۱۹۶۸ مسابقات المپیک در شهر مکزیکوسیتی ساعت 6:45عصر با و جود اینکه بیش از یکساعت از زمان عبور نفر اول از خط پایان گذشته بود لنگلنگان با پای زخمی و بانداژشده وارد استادیوم شد. وقتی خبرنگار از او پرسید:« چرا با این درد و جراحت و در شرایطی که نفر آخر بودید و شانسی برای برنده شدن نداشتید از ادامه مسابقه منصرف نشدید؟» گفت:« من فکر نمیکنم شما درک کنید. مردم کشورم مرا ۹۰۰۰مایل تا مکزیکوسیتی نفرستادهاند که فقط مسابقه را شروع کنم. آنها مرا فرستادهاند که مسابقه را به پایان برسانم.» به پایان رساندن هر ماراتن برای دوندهای که در آن شرکت میکند مهمتر از هر هدفی است.
«آکواری» ارزشی را به ما یادآور میشود که خیلی ارزشمندتر و تحسینبرانگیزتر از چیزی مانند نفر اول شدن است؛ پشتکار و استقامت. اینکه اصالت حرکت، مستقل از نتیجه است. او یک لحظه به این فکر نکرد که نفر آخر است و شانسی برای نفر دوم یا سوم شدن هم ندارد، او باید به خط پایان میرسید؛ برای دونده ماراتن به خط پایان رسیدن مهم است.