حکم: تکثیر انسانیت

فاطمه عباسی

زندان آدم‌ها را تغییر می‌دهد و این تغییر همیشه هم مثبت نیست. به همین دلیل است که در خیلی از کشورهای پیشرفته سال‌هاست برای متهمانی که جرمشان سنگین نیست احکامی صادر می‌شود که جایگزین حبس و زندان رفتن باشد. در ایران هم از سال92 مجازات جایگزین حبس به قانون مجازات اسلامی اضافه شد و برخی از قضات به جای نوشتن حکم حبس و شلاق برای آدمی که سهوا با عابر ‌پیاده یا اموال عمومی تصادف کرده، یا سارقی که سابقه‌دار نیست، یا کسانی که با حیوانات بدرفتاری می‌کنند و... حکم‌های خلاقانه، متناسب با جرم و مفید برای جامعه صادر می‌کنند؛ حکم‌هایی مثل تهیه کفش و کیف و لوازم‌التحریر برای کودکان محروم، تهیه علوفه برای حیوانات، خط‌کشی گذرگاه عابر پیاده، همیار پلیس شدن، نوشتن مقاله زیست‌محیطی و پاکسازی ساحل. یکی از جدیدترین حکم‌های جایگزین نیز روز گذشته در استان گلستان صادر شد. با حکم قاضی یک راننده متخلف به جرم تصادف غیرعمد، به جای رفتن به زندان، باید ۵۰۰اصله نهال جنگلی 3ساله ممرز، افرا و بلوط در عرصه‌هایی که منابع طبیعی علی‌آبادکتول اعلام می‌کند، بکارد و از این نهال‌ها مراقبت و نگهداری کند. هفته گذشته هم یک شکارچی غیرمجاز که کارش تهیه و تولید محتواست و برای شکار به شهرستان جغتای در استان خراسان‌رضوی رفته بود، به جای حکم زندان و جریمه، به ساخت مستند ۳۰دقیقه‌ای قابل‌پخش در شبکه‌های صداوسیما درباره حیات‌وحش محکوم شد. این حبس‌زدایی و احکام جایگزین به نفع جامعه بوده و باعث می‌شود افراد به جای مواجه شدن با آسیب‌های مختلف در زندان، از تبعات حبس دور شده و زمینه انجام خدمات مثبت برایشان فراهم شود. باید امید داشت که صدور چنین احکامی در جامعه فراگیرتر شود.