گفت‌وگو با مهسا میرزاطبیبی، نخستین دختر ایرانی که پرش با نیزه را تجربه کرد
33بار رکورد شکستم
مهرداد رسولی
پرش با نیزه یکی از تکنیکی‌ترین ورزش‌های جهان است و هیچ شک و تردیدی در آن وجود ندارد. ورزشکار باید با یک اهرم یا همان نیزه چهارمتری و با چرخش بدن و به کارگیری تکنیک‌های ویژه، خودش را از بلندترین ارتفاع عبور دهد، بدون اینکه میله قرارگرفته روی پایه‌های عمودی را لمس کند. حالا تصور کنید یک دختر ایرانی با پوشش اسلامی 33بار در این رشته ورزشی رکوردشکنی کرده و در بیست‌و‌دوسالگی می‌خواهد به رکوردهای آسیایی و جهانی حمله کند. مهسا میرزا طبیبی، دختر جسور و بی‌باک دوومیدانی ایران می‌گوید قصد خداحافظی با دنیای قهرمانی را داشته، اما حالا از رکورد چهارمتر عبور کرده و می‌خواهد چهارمین زن دنیا باشد که در پرش با نیزه از پنج‌متر عبور می‌کند. با او که شهریور سال قبل رکورد تاریخی چهارمتر را ثبت کرد گفت‌وگو کرده‌ایم.
پرش با نیزه یک رشته ورزشی خاص و مبتنی بر تکنیک و جسارت است. چطور شد که تصمیم گرفتید به‌عنوان نخستین دختر ایرانی به‌طور حرفه‌ای در این ورزش سخت و گاهی دلهره‌آور فعالیت کنید؟
می‌توانم بگویم به‌طور کاملا اتفاقی پرش با نیزه را انتخاب کردم. من از سه‌سالگی ژیمناستیک را شروع کرده بودم و از نه‌سالگی در مسابقات استانی و کشوری مسابقه می‌دادم. سابقه فعالیت در چند رشته ورزشی دیگر مثل شنا و اسکیت را هم داشتم، اما ژیمناستیک ورزش اصلی‌ام بود. ژیمناستیک در ایران محدودیت‌های خاص خودش را دارد؛ مثلا دختران ایرانی به‌واسطه نوع پوششی که دارند هیچ‌وقت به مسابقات برون‌مرزی اعزام نمی‌شوند و به همین دلیل در پانزده‌سالگی تصمیم گرفتم شانسم را در ورزش دیگری که امکان درخشش در مسابقات بین‌المللی را برایم فراهم می‌کند، امتحان کنم.
رؤیای حضور در مسابقات بین‌المللی تنها دلیل انتخاب پرش با نیزه بود؟
دلیل دیگرش این بود که حوالی اتوبان شهید بابایی و در نزدیکی ورزشگاه آفتاب انقلاب که مخصوص دوومیدانی است زندگی می‌کردیم. وقتی با اصرار مادرم به ورزشگاه آمدیم اصلا نمی‌خواستم پرش با نیزه را انتخاب کنم. آن روز فقط برای بررسی شرایط و آشنایی با فضای دوومیدانی به ورزشگاه آفتاب انقلاب رفتیم. اصلا نمی‌خواستم ورزش حرفه‌ای را ادامه بدهم چون 12سال به‌طور حرفه‌ای ژیمناستیک کار کرده بودم و برایم نتیجه‌ای نداشت. وقتی وارد شدیم اصلا از محیط ورزشگاه خوشم نیامد. عده زیادی دونده در حال دویدن بودند و ازدحام و شلوغی پیست دوومیدانی مرا جذب نکرد. تا آن روز خیلی اتفاقی با آنا ربانی که قهرمان پرتاب دیسک ایران بود آشنا شدم. خانم ربانی جزو معدود مربیانی بود که خیلی مرتب و منظم شاگردانش را آموزش می‌داد. مادرم گفت بهتر است با همین مربی که برای شاگردانش وقت می‌گذارد کار کنی تا زودتر به نتیجه برسی. آموزش مقدماتی دوومیدانی را زیرنظر این مربی یاد گرفتم و مدتی بعد خانم ربانی که می‌دانست به دویدن علاقه‌ای ندارم و قبلا ژیمناستیک کار کرده‌ام، پیشنهاد داد پرش با نیزه را انتخاب کنم. بعد هم تمریناتم را زیرنظر محسن ربانی، همسر خانم ربانی که رکورددار پرش نیزه ایران و قهرمان آسیا بود شروع کردم و شدم از معدود دختران پرش با نیزه ایران.
چند‌ماه بعد از شروع فعالیت در پرش با نیزه، امکان حضور در مسابقات را پیدا کردید؟
شش‌ماه بعد از شروع تمرینات و پشت سر گذاشتن آموزش‌های مقدماتی در مسابقات پرش با نیزه پریدم و رکورد سه‌متر و 10سانتی‌متر را ثبت کردم. من و مینا پورنجار تنها دختران ایران بودیم که در مسابقات پرش با نیزه شرکت می‌کردیم.
برای شروع فعالیت در این رشته و ثبت رکوردها مانعی وجود نداشت؟
مشکلات و موانع زیاد بود. اول اینکه تعداد شرکت‌کننده‌ها به حد نصاب نمی‌رسید و رکوردها را ثبت نمی‌کردند. مشکل دوم این بود که می‌گفتند مگر دخترها هم پرش با نیزه کار می‌کنند و بدون دلیل قانع‌کننده‌ای به مسابقات برون‌مرزی اعزام نمی‌شدیم. اما آن‌قدر سماجت به خرج دادیم و آن‌قدر رکورد زدیم تا ما را جدی گرفتند و دختران دیگری هم به ما ملحق شدند. الان مسابقات پرش با نیزه دختران با حضور 10نفر برگزار می‌شود.
با افزایش تعداد شرکت‌کننده‌ها و ایجاد رقابت، رکوردهای‌تان بهتر شد؟
بیشترشدن تعداد شرکت‌کننده‌ها روی رکوردهای من تأثیر شگفت‌انگیزی داشت. طی شش‌سال اخیر 33بار رکورد پرش با نیزه زنان ایران را شکسته‌ام که برای خودش یک رکورد است. فکر نمی‌کنم ورزشکاری در ایران باشد که 33بار رکورد زده باشد. من در این شش‌سال مدام رکوردهای خودم را شکسته‌ام.
این رکوردها برای حضور آبرومندانه در مسابقات آسیایی کفایت می‌کند یا پرش با نیزه بانوان ایران راه طولانی‌تری درپیش دارد؟
سال2018 به‌عنوان نخستین دختر ایرانی در مسابقات آسیایی پرش با نیزه که در تهران برگزار می‌شد شرکت کردم و با همین رکوردها مدال نقره گرفتم. یک سال بعد هم به مسابقات آسیایی قطر اعزام شدم. وقتی پرش با نیزه را شروع کردم برای تمرین نیزه نداشتم و امکانات مطلوب نبود، اما بعد از ثبت رکوردهای تازه، حامیان مالی هم از راه رسیدند و با نیزه‌های استاندارد رکوردهای بهتری ثبت کردم.
الان رکورد پرش با نیزه دختران ایران چند متر است؟
من در چهارمسابقه اخیر چهاربار رکورد پرش با نیزه کشور را شکستم و به رکورد تاریخی چهارمتر رسیدم. قبل از من هیچ دختری در ایران بیش از چهارمتر نپریده بود. فیلم رکوردشکنی‌ام هم در فضای مجازی خیلی دیده شد و بازتاب زیادی در رسانه‌ها داشت.
ثبت 33رکورد در شش‌سال از عهده هر ورزشکاری بر نمی‌آید. برای ثبت هر رکورد روزی چند ساعت تمرین می‌کنید؟
وقتی تازه دوومیدانی را شروع کرده بودم برای کنکور آماده می‌شدم و روزی سه‌ساعت بیشتر تمرین نمی‌کردم، اما بعد از قبولی در دانشگاه هر روز دوجلسه و بین پنج تا شش‌ساعت تمرین می‌کنم.
اگر همه رقبا، به‌خصوص پرنده‌های چینی در مسابقات آسیایی حضور داشته باشند، با رکورد بالای چهارمتر شانس مدال دارید؟
رکورد بالای چهارمتر در پرش با نیزه زنان رکورد قابل اعتنایی است و در آسیا شانس مدال دارد. من دورقیب چینی دارم که در المپیک به میدان رفته‌اند و هر دو رکورددار آسیا بوده‌اند. رکورد آنها چهارمتر و 70سانتی‌متر است و تلاش می‌کنم در سال‌های آینده به این رکورد برسم.
پس فعلا روی مدال برنز آسیا می‌توانید حساب باز کنید؟
با رکورد بالای چهارمتر به مدال طلای آسیا هم فکر می‌کنم. ممکن است در جریان مسابقه هر اتفاقی رخ بدهد. مسابقات پرش با نیزه آبستن حوادث زیادی است. شاید ورزشکاران رکورددار و مدعی بنا به هر دلیلی مسابقه ندهند یا رکوردشان را تکرار نکنند. آن‌وقت بقیه شرکت‌کننده‌ها شانس پیدا می‌کنند. البته من همیشه به ارتقای رکوردهایم فکر می‌کنم. تعداد رکوردهایی که در این شش‌سال زده‌ام نشان می‌دهد چقدر برای ثبت رکوردهای تازه اشتیاق دارم. الان 22سال دارم و فکر می‌کنم دست‌کم یک‌دهه فرصت دارم تا به رکوردهای تاریخی برسم.
سانتی‌مترها در پرش با نیزه تعیین‌کننده است و رکورد بالای چهارمتر هم فعلا در ایران دست‌نیافتنی به‌نظر می‌رسد. فکر می‌کنید فاصله 70سانتی‌متری با رقبای چینی قابل جبران است؟
از روز اول که پرش با نیزه را شروع کردم در ثبت رکورد هیچ حد و مرزی برای خودم قائل نبوده‌ام. یک موقع به من می‌گفتند اگر چهارمتر بپری فوق‌العاده است، اما الان چهارمتر می‌پرم و راضی نیستم. رکورد مطلوب من بالای پنج‌متر است. دوست دارم نخستین دختر آسیایی باشم که بالای پنج‌متر می‌پرد.
با توجه به امکانات محدودی که در ایران به‌چشم می‌آید و نوپابودن پرش با نیزه برای دختران ایرانی، ثبت چنین رکوردی بلندپروازانه نیست؟
الان سه‌نفر در دنیا بالای پنج‌متر پریده‌اند. من هم می‌توانم نفر چهارم باشم. همین دو حریف چینی که چهارمتر و 70سانتی‌متر می‌پرند 12سال در مسابقات مختلف بین‌المللی به میدان رفته‌اند و تجربه کسب کرده‌اند. پرش با نیزه یک ورزش کاملا تکنیکی یا بهتر بگویم یکی از تکنیکی‌ترین ورزش‌های دنیاست و اگر یک تکنیک به‌ظاهر ساده را عوض کنید خیلی به رکورد شما کمک خواهد کرد. تکنیک‌های این ورزش اگر مثل قطعات پازل به‌درستی کنار هم قرار بگیرند و صحیح اجرا شوند، پرنده، پرش موفقی خواهد داشت و در غیراین‌صورت از مانع عبور نمی‌کند.
به‌عنوان رکورددار پرش با نیزه بانوان ایران چه موقعی احساس می‌کنید پرش موفقی داشته‌اید؟
تماشاگر آن لحظه‌ای را می‌بیند که پرنده از مانع عبور کرده و روی تشک در حال خوشحالی است. من موقع چرخیدن و درست وقتی سر و گردنم را بالا می‌گیرم و پشت سرم را می‌بینم مطمئن می‌شوم که پرش خوبی داشته‌ام.
دوومیدانی زنان در ایران سابقه طولانی ندارد، اما دختران ایرانی در همین مدت‌زمان نسبتا کوتاه بارها رکوردشکنی کرده‌اند. فکر می‌کنید دوومیدانی زنان ظرفیت مدال‌گرفتن در مسابقات جهانی را هم دارد؟
در همه کشورهای دنیا، دوومیدانی زنان بعد از آقایان شروع به فعالیت کرده، اما سرعت پیشرفت زنان خیره‌کننده است. کشور ما هم در چنین مسیری قرار دارد. همین امسال رکوردهای زیادی در دوومیدانی زنان به ثبت رسید. من فکر می‌کنم اولویت ما باید درخشش در مسابقات آسیایی باشد. برای رسیدن به چنین جایگاهی امکانات می‌خواهیم. در پرش با نیزه، ورزشکار باید امکانات سخت‌افزاری خوبی داشته باشد؛ مثلا نیزه، تشک و لاین پرش استاندارد باشد و زیرنظر مربیان زبده تمرین کند. حامیان مالی وارد میدان شده‌اند و از ما حمایت می‌کنند، اما کافی نیست و فدراسیون دوومیدانی و وزارت ورزش باید چنین امکاناتی را برایمان مهیا کنند.
در همینه زمینه :
