دلخور از خاموشی‌ها

مریم سرخوش ـ خبر‌نگار

 قطعی برق در کشور اتفاق جدیدی نیست و گاهی به‌صورت محدود مردم در شهرهای مختلف به‌خصوص در تابستان با این موضوع روبه‌رو می‌شوند، اما این‌بار به‌جای تابستان، روز زمستانی خاموش در برخی شهرهای کشور شرایط کلافه‌‌کننده و خسارت‌زایی را رقم زد. مسئولان وزارت نیرو این خاموشی‌های ناگهانی را در تهران، گیلان، کرج، اراک، اصفهان، خوزستان، سمنان، قم و اردبیل اعلام کردند اما بررسی‌های همشهری و گفت‌وگو با مردم نشان می‌دهد که در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، گلستان، مازندران و قزوین هم قطعی برق بدون اطلاع‌رسانی، مشکلاتی را برای مردم به‌وجود آورده است.
اما بعد از قطع ناگهانی برق و عدم‌اطلاع‌رسانی درست زمان‌بندی‌ها، گمانه‌زنی‌ها و حاشیه در فضای مجازی از دلایل این خاموشی‌ها بالا گرفت؛ از تولید بیت‌کوین و تاسیس ‌مزرعه‌های بزرگ چینی‌ها در برخی شهرهای کشور گرفته تا فروش و صادرات بیش از حد برق و گاز. البته درنهایت همه گلایه‌های مردم در شهرهای مختلف به یک نقطه مشترک می‌رسد؛ اینکه اگر مسئولان به هر دلیلی مجبور به زدن «کلید خاموشی» هستند، قطع‌کردن برق بدون اطلاع‌رسانی و ناگهانی درست مصداق بی‌احترامی شرکت‌های توزیع برق منطقه‌ای به مردم است و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به‌همراه دارد؛ هرچند مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق وزارت نیرو از اطلاع‌رسانی‌های آتی در صورت تداوم خاموشی‌ها در بخش خانگی خبر داده و گفته قطعی برق روز سه‌شنبه یک اتفاق بوده و تکرار نخواهد شد. گزارش همشهری از پیگیری خاموشی‌ها در برخی شهرهای کشور را بخوانید.

مگر مشترکان خانگی چقدر مصرف دارند؟
علیرضا مددبخش، شهروند ساکن رشت در انتقاد به قطع ناگهانی برق می‌گوید: » اینکه می‌گویند فقط 2ساعت قطعی برق بوده، صحت ندارد. ما 4ساعت برق نداشتیم و از هرجایی پیگیری کردیم کسی پاسخی نداد. خواهرم ساکن مازندران است و آنها نه یک‌بار که چندبار در طول روز برق‌شان قطع و وصل شده بود. مدرسه‌، دانشگاه ‌و باشگاه، تالار و همه مراکز ورزشی تعطیل هستند. برای کارهای اداری هم که مراجعه می‌کنیم کار انجام نمی‌دهند و بهانه کمبود نیرو به‌خاطر کرونا را می‌آورند. در بانک‌ها هم کار یک‌ربعه را 3ساعت معطل می‌شویم، چون فقط یک باجه کار می‌کند. خب در این شرایط قطعا کاهش مصرف گاز و برق وجود دارد. مگر مشترکان خانگی چقدر گاز و برق مصرف می‌کنند که تمام فشار مسئولان روی مصرف مردم است؟»
مجتبی نورعلی، شهروند ارومیه‌ای هم می‌گوید: شما بگویید 2ساعت قطعی برق، اما پشت ماجرا را هم ببینید که کل سیستم خدماتی و اداری با این جریان از کار می‌افتد. دفاتر پیشخوان شهرستان‌ها آنقدرها بنیه مالی قوی ندارند که مجهز به دستگاه‌های تامین برق در ساعات خاموشی باشند و کامپیوترهایشان روشن بماند. انجام برخی کارهای اداری هم در یک زمان خاص، ضروری است و اگر انجام نشود گاهی خسارت‌های زیادی دارد. حداقل حق مردم این است در مورد قطعی برق از قبل خبر داشته باشند تا کارهای ضروری خود را برنامه‌ریزی کنند.

خسارت‌هایی که دیده نمی‌شود 
یکی از نانوایان اردبیلی به مشکلات قطعی برق برای اصناف اشاره و عنوان می‌کند: در تابستان انتظار قطع برق را داریم، اما زمستان اینطور قطعی‌های ناگهانی عجیب است. با وجود این، اگر مسئولان صلاح می‌دانند برق را قطع کنند، حداقل از قبل اطلاع‌رسانی کنند. خاموشی در زمستان کمتر اتفاق می‌افتد و اگر از قبل بدانیم که از صبح تا ظهر چند ساعتی برق نداریم حداقل مغازه را دیرتر باز می‌کنیم. طرف‌های صبح مشتری زیاد است و خمیر بیشتری را برای پخت آماده می‌کنیم. این خمیرها حداقل یک یا 2ساعت زمان پخت دارند و بعد از آن دیگر قابل استفاده نیستند. حتی اداره برق یک نامه به اتحادیه نزده که ساعت قطعی برق را اعلام کند. او تأکید می‌کند: این فقط مشکل ما نبود و قصابی‌ها و لبنیاتی‌ها هم همین وضعیت را داشتند.
سمنانی‌ها هم از قطعی برق در شهرک صنعتی گلایه دارند. امیر آسرایی یکی از فعالان اقتصادی می‌گوید: مگر می‌شود که برق شهرک‌های صنعتی را قطع کرد؟ کسب‌وکار ما خوابیده و کسی هم پاسخگو نیست. از شرکت توزیع برق پیگیری می‌کنیم، پاسخ درستی نمی‌دهند و می‌گویند ما ملزم به اجرای این قطعی‌ها هستیم. خب ما خسارت از بین رفتن مواد اولیه‌مان را از چه‌کسی بگیریم و پول کارگران برای روزهای تعطیلی کارگاه را از کجا بیاوریم؟

استرس‌هایی که ادامه دارد 
شاید بتوان بیشترین استرس و اضطراب قطعی برق روز سه‌شنبه را در خانواده‌هایی جست‌وجو کرد که در بحبوبه امتحانات پایان ثلث فرزندانشان بودند. امینه معظمی، مادر دانش‌آموز اراکی می‌گوید: دخترم گوشی هوشمند ندارد و برای برگزاری کلاس‌های آنلاین از کامپیوتر برادرش استفاده می‌کند اما به‌دلیل قطعی برق از امتحان املای پایان ثلث جا ماند. مدرسه هم قبول نکرد که امتحان را کنسل کند. از اولیای مدرسه کسی پاسخ ما را نمی‌دهد که شرایط جایگزینی برای این بچه‌ها در نظر خواهند گرفت یا خیر. خب از روز قبل یا همان صبح به مدارس اطلاع‌رسانی می‌کردند حداقل امتحان در ساعت دیگری برگزار می‌شد. 
مادر یک دانش‌آموز اردبیلی هم می‌گوید: 4بار برق قطع شد و بچه‌هایم روز قبل از امتحان در تاریکی درس خواندند. شوفاژخانه‌ هم خاموش شده بود و از سرما منجمد شدیم. مگر یک نوجوان 12-10ساله چقدر می‌تواند این استرس و نگرانی‌ها را تحمل کند.
علیرضا نوروزی، دانشجوی قمی هم عنوان می‌کند: تاکنون سابقه نداشته که با قطعی برق، اینترنت تلفن همراه هم از کار بیفتد. اما روز سه‌شنبه سر کلاس آنلاین دانشگاه زمانی که برق منزل‌مان قطع شد، اینترنت موبایل را هم نداشتم و دیگر نتوانستم در کلاس‌هایم شرکت کنم. اگر این شرایط برای کاهش بار مصرف در کشور است حداقل یک زمان دیگر مثل غروب یا شب را تعیین کنند که مردم بیشتر برق مصرف می‌کنند.

تصمیمی که برنامه‌ریزی‌شده نبود
بسیاری از شرکت‌های توزیع برق استان‌ها در گفت‌وگو با همشهری دلیل این قطعی‌های ناگهانی برق را اعلام یک‌باره از سوی وزارت نیرو  می‌دانند و در توضیح عدم‌اطلاع‌رسانی درست به اطلاعیه کشوری از شرکت توانیر به این شرح اکتفا می‌کنند: «به‌دلیل افزایش مصرف برق و گاز در بخش خانگی و تجاری و محدودیت سوخت تحویلی به تعدادی از نیروگاه‌ها، خاموشی‌های پراکنده در برخی مناطق اعمال شده است. خاموشی‌های ایجادشده قابل برنامه‌ریزی از قبل نبوده و تنها با 10درصد کاهش مصرف گاز و برق، ‌امکان استمرار تأمین مطمئن گاز و برق در کشور فراهم خواهد بود.»علیرضا کاشی، سخنگوی شرکت توزیع نیروی برق مشهد با بیان اینکه امکان اطلاع‌رسانی از قبل در این زمینه وجود نداشت به همشهری می‌گوید: قطعی برق برخی مناطق مشهد با هدف مدیریت بار توزیع برق با دستور کشوری و براساس میزان مصرف هر منطقه اتفاق افتاد و غیرقابل پیش‌بینی بود. بابت این قطعی برق شرمنده مردم هستیم و تقاضا داریم تا حد امکان در مصرف برق صرفه‌جویی کنند. وی تأکید کرد: مدیریت بار توزیع اقدامی ناگزیر است و چاره‌ای جز آن نداریم، اگر این قطعی‌های مقطعی صورت نگیرد با قطعی برق به نحو گسترده مواجه خواهیم شد.
امیر رمضانی، سخنگوی شرکت توزیع برق استان اصفهان هم از کاهش سقف تولید برق خبر می‌دهد و به همشهری می‌گوید: ما محدودیت تولید برق نداریم اما به‌دلیل افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، تامین و تحویل گاز به نیروگاه‌های کشور با محدودیت مواجه شده و شاهد این اتفاق هستیم. از مردم درخواست می‌کنیم تا با صرفه‌جویی در مصرف گاز و برق، مسئولان و صنایع را برای جلوگیری ازخاموشی و قطعی برق همراهی
 کنند.مهدی آهنین‌پنجه، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق قم هم می‌گوید: خاموشی روز سه‌شنبه به‌صورت اضطراری اعمال شده و خارج از عهده شرکت توزیع برق استان بود. خاموشی اخیر هم ناشی از افزایش مصرف گاز خارج از عهده شرکت توزیع برق استان و از سوی مرکز دیسپاچینگ ملی صورت گرفت و شهروندان گرامی می‌توانند از طریق نرم‌افزار «برق من» خاموشی‌های احتمالی مناطق خود را پیگیری کنند.


   قطعی برق در همه استان‌هاست 

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق آذربایجان‌غربی با تأکید بر اینکه این قطعی در همه استان‌های کشور اعمال شده و برخی مطالب درباره قطع‌نشدن برق در برخی استان‌ها پایه و اساس ندارد، می‌گوید: ‌این قطعی به‌علت کاهش سوخت نیروگاه‌های تولید برق در کشور اتفاق افتاده است. اکبر حسن‌بگلو به متوقف‌شدن روند قطعی برق درصورت همراهی مردم و کاهش مصرف از سوی شهروندان اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این قطعی‌ها به‌صورت 3ساعته مستمر انجام نمی‌گیرد و در ۲مقطع به‌صورت 1.5ساعته اعمال می‌شود و در روزهای آتی هم اگر مردم صرفه‌جویی در مصرف برق نداشته باشند، احتمال قطعی برق وجود خواهد داشت.