خاطره بازی با یکی از قدیمیهای جنوب تهران
آخرین خان یافتآباد
مریم قاسمی
«مهدی کلهر» معروف به «مهدی خان» آخرین خان یافتآباد است که در 92سالگی همچنان سرحال و سرزنده، در زمینهای کشاورزیاش کار میکند. تنها برای اینکه فرد مفیدی باشد و بیکار نماند، مزارع کشاورزیاش را مثل سابق نگه داشته است. وارد خانه ویلایی مهدی خان در یافتآباد که میشویم، تابلو نقاشی سیاهرنگی از یک مرد با کلاهشاپو بر دیوار سالن پذیرایی نصب شده که با ابهت و غرور روی یک صندلی چوبی نشسته است. این عکس پدر مهدی خان، بزرگ کلهرهاست که در زمان حیاتش فرد سرشناسی بوده و 50آبادی دورتر او را میشناختند. در دورهای که در تهران قدیم تعداد محدودی عکاسخانه وجود داشت و عکس گرفتن خیلی باب نبود، او از یک عکاس خارجی دعوت کرد تا به خانهاش بیاید و از او عکس یادگاری بگیرد. وقتی پدر کلهر فوت کرد، مهدی خان جانشین خان یافتآباد شد.
مهدیخان بر عصای چوبیاش تکیه میزند و از فرزندانش میگوید. او 8فرزند دختر و پسر دارد که هرکدام در گوشهای از شهر برای خود خانه و زندگی مستقلی دارند.
خان یافتآباد از زحمتهایی که برای تربیت فرزندانش کشیده صحبت میکند و میگوید: «درگذشته امکانات قلعه یافتآباد بسیار کم بود و بیشتر خانوادهها اجازه درس خواندن به بچههایشان را نمیدادند.»
«مهدی کلهر» همه فرزندانش را وقتی به 7سالگی رسیدند، به مدرسه ادب در محله امیریه تهران فرستاد تا درس بخوانند و باسواد شوند. آن روزها امکاناتی مثل مترو، تاکسی و اتوبوس وجود نداشت. به همین دلیل رفتن به مدرسه به راحتی امروز نبود. خان یافتآباد تعریف میکند: «فرزندانم را هر روز با چند الاغ راهی مدرسه ادب میکردم. البته نتیجه آن همه زحمت را هم دیدم. یکی از فرزندانم نویسنده است و بقیه هم عاقبت به خیر شدهاند.»
اینطور که اهالی میگویند، مهدیخان آدم دست به خیری است. افراد بسیاری برایش کار کردهاند و بخش زیادی از زمینها و املاکش را به مردم بخشیده است. او چند کشاورز دارد که همچنان روی زمینهایش کار میکنند و از این راه زندگیشان را میگذرانند. او و اجدادش در آبادانی یافتآباد نقش زیادی داشتند و خیرشان به مردم رسیده است. ساکنان محله عنوان میکنند که مهدی خان حق بزرگی برگردن اهالی یافتآباد دارد. مهدیخان بزرگ محله است و طبق یک رسم قدیمی، هر وقت به قهوهخانه، قنادی، فروشگاه و... میرود، کسی حق ندارد دست به جیب شود چون مهمان خان یافتآباد است.