سرباز شکلاتی

«سرباز شکلاتی» نمایشنامه‌ طنزی ضدجنگ به قلم جورج برنارد شاو (1856-1950) نویسنده و طنزپرداز انگلیسی با ترجمه‌ زنده‌یاد سیمین دانشور است. این نخستین نمایشنامه شاو است که در آمریکا نمایش داده شد. در مقدمه‌ای که جلال آل احمد، نویسنده ایرانی بر این کتاب نوشته است می‌خوانیم: «برناردشاو، با انتشار همین نمایشنامه‌های شاد بود که روح شوخ و بذله‌گو و نقاد خود را نشان داد و کم‌کم توانست کار خود را به‌عنوان بهترین نمونه مطایبه و نقد شوخی‌آمیز اجتماعی و سیاسی، به مردمی که به‌اصطلاح عصا قورت داده هستند و کارشان شوخی‌بردار نیست، بقبولاند. شخصیت‌های آن آدم‌های پیچیده و پر از اسراری نیستند که برای روی صحنه آوردنشان دچار اشکالی بتوان شد. آدم‌هایی هستند خونسرد، شوخ و حسابدان و در کار خود استاد. «بلانچی» قبل از اینکه یک افسر داوطلب سوئیسی در قشون صربستان باشد، پیداست که یک انگلیسی خونسرد و کارکشته است. یک برنارد شاو است. هرکدامشان حسابگرند و اسراری را که از دیگران می‌دانند به آسانی از دست نمی‌دهند. شاید در نظر شما خنده‌دار بیاید که بشنوید یک افسر ادعا می‌کند در جنگ، شکلات بیش از فشنگ برایش ارزش دارد. ولی باید به جای «بلانچلی» بود تا مفهوم این ادعا را درک کرد. 48ساعت بی‌خوابی، فرار، گرسنگی و همه عواقب دیگری که در انتظار اوست علل اساسی این ادعای صادق هستند.» صحنه‌های این نمایشنامه دقیق و مفصل و با نظری پر از کنایه و انتقاد وصف شده. اشخاصی که وارد صحنه می‌شوند نیز قبلا وصف شده‌اند و گر چه این شرح و توصیف‌ها وقتی که نمایشنامه روی صحنه بیاید زیادی‌اند، ولی در انتخاب بازی‌کننده کمک بزرگی هستند. در این نمایشنامه انسان‌های شاو، اگر هم به جنگ رفته‌اند پیداست که برخلاف میل خود دست به چنین کاری زده‌اند. پیداست که در مکان مناسب خود نیستند. آدم‌هایی هستند که وقتی سلاح به دوش گرفته‌اند به‌صورت مسخره‌ای درآمده‌اند. نشر روزنه چاپ دوم سرباز شکلاتی را زیرنظر غلامرضا امامی، به‌بهای 25هزار تومان منتشر کرده است.