اقتصاد چوبی

مائده امینی_روزنامه نگار

جزایر سلیمان، اقتصاد کوچک و آرامی دارد؛ اقتصادی که حیات آن به چوب‌ها و جنگل‌های این کشور گره خورده است. در سال2018، رشد اقتصادی این جزیره، 2.7 درصد ثبت شده و رتبه155 اقتصاد صادرات محور را به خود اختصاص داده است. بررسی آمارهای oecworld‌ نشان می‌دهد که حجم صادرات جزایر سلیمان در سال2017 به 696میلیون دلار رسیده و تولید ناخالص داخلی این کشور آبی، 1.3 میلیارد دلار بوده است. گفتنی است که مساحت کلی این جزیره 28هزار کیلومترمربع برآورد شده که حدود 80درصد آن را جنگل‌های این جزیره پوشانده‌اند. منابع بزرگی برای تامین چوب مورد نیاز صادرات این کشور سرسبز در میان اقیانوس آبی آرام.
جزایر سلیمان به طبیعت خود وابستگی مفرطی دارد؛ بعد از چوب و مصنوعات چوبی، ‌ماهی، روغن زیتون و... برای ساکنین این 990جزیره کوچک، درآمدزایی می‌کنند. جمعیت این کشور براساس آخرین سرشماری‌ها، 611هزار و 343 نفر برآورد شده است که هر کدام از این افراد بیش از هزار دلار در سال به واسطه صادرات چوب این مجمع‌الجزایر درآمد دارند.

ویژگی‌های محصول صادراتی 
چیزی حدود 2/2میلیون هکتار جنگل در این جزایر وجود دارد و همین حقیقیت جغرافیایی موجب شده که چوب‌های سخت و الوارها، از مهم‌ترین کالاهایی باشند که توسط جزایر سلیمان صادر می‌شوند. حجم صادرات این چوب‌ها در سال2017 به 474میلیون دلار رسیده بود که 68درصد صادرات این کشور را دربر می‌گیرد. بررسی گزارش‌های میدانی و مقالات موجود در پایگاه‌هایی مثل فائو و گلوبال اج نشان می‌دهد که عموما مردم این ناحیه جهان با استفاده از ابزارهای پیشرفته، درخت‌ها را می‌برند و با ماشین‌های مخصوص تنه‌های بریده را کشیده و به لب ساحل می‌رسانند.

کشورهای خریدار 
چین، ایتالیا، فیلیپین، هلند و هند اصلی‌ترین خریداران محصول صادراتی‌ جزایر سلیمان هستند. چین به میزان 456میلیون دلار، ایتالیا 56.5 میلیون دلار، فیلیپین 30میلیون دلار، هلند 18.8 میلیون دلار و در نهایت هند با ارزش17.6 میلیون دلار مقاصد اصلی محصولات جزایر سلیمان به شمار می‌روند. اما در حوزه چوب و الوار ماجرا اندکی فرق می‌کند. جزایر سلیمان 4مشتری پر و پا قرص برای چوب خود دارد؛ 91درصد چوب این کشور را چین می‌خرد که ارزش آن به 430میلیون دلار می‌رسد. هند دومین مشتری بزرگ است که 3.7درصد چوب این کشور را می‌خرد. در رتبه سوم، نام کره‌جنوبی که در مقاصد اصلی صادرات این کشور نیست به چشم می‌خورد؛ کره‌ای‌ها 1.9 درصد چوب این مجموعه جزایر را می‌خرند. کشور آخر، کشور ویتنام است که کمتر از یک درصد چوب جزایر سلیمان به این کشور فروخته می‌شود.

مقایسه با درآمد نفت ایران 
درآمد صادرات چوب جزایر سلیمان طبق آخرین‌‌ آمارها 696میلیون دلار است؛ در مقابل ایران از محل صادرات نفت خود در سال گذشته، حدود 28.8 میلیارد دلار درآمد کسب کرده و این یعنی نفت ایرانی‌ها برای آنها 41 برابر بیشتر درآمدزا بوده است. این مقایسه اما زمانی حقیقی‌تر می‌شود که اندازه کشورها و جمعیت آنها را هم وارد ماجرا کنیم؛ جمعیت جزایر سلیمان به یک میلیون نفر هم نمی‌رسد و این یعنی سرانه درآمد ناشی از صادرات چوب در این جزایر، هزار و 138دلار بوده و این در حالی است که هر ایرانی در سال گذشته تنها 360دلار از فروش نفت درآمد داشته است؛ 31درصدِ درآمد یک ساکن جزایر سلیمان!

وضعیت اقتصادی 
تورم جزایر سلیمان در سال2017، 0.4درصد اعلام شده است. بررسی نرخ تورم سال‌های اخیر این کشور نشان می‌دهد که عموما، گرانی در این جزایر معنی ندارد. نرخ بیکاری هم تقریبا در جزایر سلیمان پایین است؛ ‌آخرین نرخ بیکاری ثبت شده در جزایر سلیمان مربوط به سال2019 است که1.79درصد اعلام شده است. بررسی آمارهای منتشر شده در گلوبال اج نشان می‌دهد که اگرچه اقتصاد این کشور وابسته به چوب‌ها و درخت‌ها و جنگل‌هایش است اما بیشتر از 75درصد نیروی کار این کشور از راه کشاورزی و ماهیگیری امرار معاش می‌کنند. عمده نیازهای مردم این جزیره از مبادی واردات تامین می‌شود و البته مشاهده گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که ساکنین این جزیره، مواد غذایی‌خود را از دل طبیعت تامین می‌کنند. تنها 3.9درصد از مساحت جزایر برای کشاورزی استفاده می‌شود و 78.1 درصد آن را جنگل‌ها تشکیل می‌دهند که همین درصد جزایر سلیمان را به‌عنوان نهمین کشور صاحب جنگل در جهان قرار می‌دهد.