سیگنال مثبت اقتصاد به دیپلماسی

خبرهای مربوط به‌احتمال وقوع یک توافق در عرصه دیپلماتیک و حل تنش‌های سیاسی، فضای بازارها را در نوردید و به رکورد‌شکنی بازار سهام و عقب‌نشینی قیمت دلار منجر شد.

به‌گزارش همشهری، از جمعه شب که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، به پاریس سفرکرده تاکنون پیام‌های زیادی منتشر شده که احتمال وقوع یک توافق سیاسی را تقویت می‌کند. تور اروپایی- آسیایی وزیر امور خارجه، از یکشنبه شب، بعد از آنکه محمدجواد ظریف به یکباره، به دعوت امانوئل مکرون، دوباره به فرانسه و محل اجلاس سران گروه 7 بازگشت، این پیام را به بازار مخابره کرد که شاید خبری در راه است.

این احتمال دیروز پس از آنکه حسن روحانی، رئیس‌جمهوری احتمال مذاکره را رد نکرد تقویت شد. روحانی گفت: اگر نتیجه ملاقات با فردی، آبادانی کشور است، دریغ نمی‌کنم. به‌نظر می‌رسد در روزهای اخیر اثر‌گذاری این پیام‌ها نسبت به قبل بیشتر شده و بازارها مثل همیشه زودتر به استقبال رویداد احتمالی رفته‌اند. به‌طوری‌که روز دوشنبه تحت‌تأثیر همین جو، قیمت دلار افت کرد و ارزش بورس با یک جهش خیره‌کننده مواجه شد. از نظر اقتصادی هر نوع گشایش سیاسی می‌تواند سطح مراودات تجاری را افزایش دهد و به افزایش ورود ارز به کشور منجر شود که این موضوع می‌تواند با کاهش ریسک‌های سیستماتیک، آینده قیمت ارز و روند حرکت بورس را ترسیم کند.

رشد انفجاری بورس و فرابورس
دیروز، از همان ابتدای صبح، بازار سهام با فشار سنگین تقاضا مواجه شد و در نتیجه این تقاضا سهام بسیاری از شرکت‌ها با صف‌های طویل خرید مواجه شدند. این موضوع درنهایت موجب شد از ساعت 9 تا 12:30 که معاملات بورس برقرار است جمعا سرمایه‌گذاران 2800میلیارد تومان سهام را بخرند که این عدد، رقم کم‌سابقه‌ای در تاریخ بورس تلقی می‌شود. به این ترتیب در پایان مبادلات روز دوشنبه، شاخص کل بورس تهران 2.1درصد و شاخص فرابورس 2.6درصد رشد کرد. دیروز همچنین برای نخستین بار در نیم‌قرن گذشته ارزش کل بورس تهران از 1000هزار میلیارد تومان و ارزش کل فرابورس از200هزار میلیارد تومان عبورکرد و ارزش کل شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سهام جمعا به 1200هزار میلیارد تومان رسید.

نزول 5درصدی دلار
به‌دنبال واکنش بورس، به تحولات سیاسی و احتمال وقوع یک توافق سیاسی، بازار ارز هم به این اخبار واکنش مثبت نشان داد. به‌طوری‌که دیروز قیمت هر دلار آمریکا تا سطح 11هزار و 100تومان عقب‌نشینی کرد. از روز جمعه که وزیر امور خارجه به پاریس سفر کرده قیمت هر دلار آمریکا با 5درصد نزول از 11هزار و 750تومان تا 11هزار و 100تومان افت کرده است. از نظر تحلیلگران، هفته جاری روز‌های حساسی برای قیمت دلار است و چنانچه قیمت هر دلار آمریکا به کانال 10هزار تومان سقوط کند، احتمال نزول بیشتر دلار تقویت می‌شود، اما در مقابل، افزایش دوباره ریسک‌های سیستماتیک می‌تواند وضع را نسبت به گذشته بغرنج‌تر کند.

دلایل نزول
موضوع حفظ قدرت ریال در برابر دلار به عاملی مؤثر در برابر تحریم‌های آمریکا تبدیل شده و تحلیلگران اقتصادی هم معتقدند نوسان ارزش دلار به کاهش یا افزایش سطح تنش‌های سیاسی وابستگی زیادی پیدا کرده است. تحلیلگران حتی برآورد می‌کنند چنانچه سطح تنش‌های سیاسی کاهش یابد قیمت دلار با نزول زیادتری مواجه خواهد شد زیرا کاهش تنش‌های سیاسی به تسهیل روابط تجاری منجر می‌شود و تسهیل روابط تجاری به افزایش جریانات نقدی ارز و افزایش ذخایر ارزی ایران منجر خواهد شد. از نظر اقتصادی افزایش ذخایر ارزی، قدرت بانک مرکزی را برای کنترل بازار ارز بیشتر می‌کند. حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه به همشهری می‌گوید: کاهش تنش سیاسی اثر زیادی بر قیمت دلار خواهد داشت و با توجه به اینکه عوامل اثرگذار بر رشد قیمت دلار به پایان رسیده است می‌توان انتظار داشت در صورت وقوع یک توافق احتمالی قیمت دلار هم در محدوده کنونی تثبیت شود. داریوش روزبهانه از تحلیلگران بازار سرمایه هم با بیان اینکه شواهد نشان می‌دهد به آرامی به سمت یک توافق پیش خواهیم رفت توضیح می‌دهد: وقوع یک توافق و گشایش سیاسی، اقتصاد ایران را به سمت کاهش نرخ بهره از 20درصد کنونی به ارقامی در سطح 12 تا 13درصد مجبور خواهد کرد و این موضوع به رشد بورس منجر خواهد شد. به گفته او، گشایش سیاسی به‌معنای افزایش مراودات تجاری است و در دنیایی که نرخ بهره به صفر میل می‌کند ما نمی‌توانیم نرخ بهره را در سطح 20درصد ثابت نگه داریم؛ در نتیجه ناگزیر خواهیم بود که نرخ بهره را کاهش دهیم و این موضوع رشد بورس را در پی خواهد داشت.