بازدارندگی و اطلاعات حقوقی
هوشنگ پوربابایی:
علم حقوق مانند تمام علوم و تخصص‌های دیگر اصطلاحات حرفه‌ای و خاص خود را دارد؛ اصطلاحاتی که دربرگیرنده معانی ویژه‌اند و در استدلالات حقوقی کاربرد دارند؛ هرازچندگاهی با رسانه‌ای‌شدن پرونده‌ای حقوقی، برخی از این اصطلاحات بازتابی وسیع می‌یابند، به محاورات مردم کوچه و بازار راه پیدا می‌کنند و کنجکاوی آنها را برمی‌انگیزند. مثلا وقتی پرونده‌ای جنایی وارد مرحله‌ای از رسیدگی می‌شود، برای بسیاری این سؤال مطرح می‌شود که «قسامه» یعنی چه و با چه هدفی انجام می‌شود؟ اما درباره اینکه آیا چنین مواردی باید کاملا تشریح و درباره چند و چون آن اطلاع‌رسانی گسترده‌ای شود، دو نظر در میان صاحبنظران و کارشناسان وجود دارد. برخی معتقدند که نمی‌توان و نباید این اطلاعات در دسترس همه افراد باشد، زیرا ممکن است تألی فساد و بدآموزی داشته باشد. از نظر آنها همواره این امکان وجود دارد، کسانی که به‌دلیل ترس از قانون و مجازات‌های پیش‌بینی‌شده در آن مرتکب تخلف نمی‌شوند با داشتن چنین اطلاعاتی به خیال خود راه دررویی پیدا کنند و تصور کنند مستمسک خوبی پیدا کرده‌اند. بنابراین ترس از مجازات در آنها رنگ ببازد و مرتکب تخلف شوند.
اما درمقابل کسانی هستند که حتی برخی از آنها به تأثیر منفی چنین اطلاعاتی اذعان دارند اما در عین حال معتقدند نمی‌توان جلوی آموختن را گرفت و مانع از کسب آگاهی و اطلاع شد. آنها استدلال می‌کنند کتاب‌های حقوق همواره در دسترسند. در فضای مجازی نیز توضیحات و مطالبی در این‌باره وجود دارد؛ بنابراین با وجودی که هدف از کسب آگاهی در این موارد همواره خیر نیست، با این حال نمی‌توان مانع از کسب اطلاعات شد. در عین حال می‌توان این اطلاعات را کامل، گسترده و علمی منتشر کرد.
به این ترتیب کسی که در جست‌وجوی چنین دستاویزهایی برای فرار از مجازات است درمی‌یابد که صرف اطلاع از معانی برخی واژه‌ها و آشنایی با برخی اصطلاحات نمی‌تواند کسی را از مجازات رهایی دهد و ای بسا همین تلاش برای یافتن گریزگاه بتواند از مصادیق قصد قبلی حساب شود.
فضای حاکم بر محاکم قضایی متأثر از آگاهی، تجربه، ذکاوت و نکته‌سنجی است و گره کور بسیاری از پرونده‌ها با یافتن سرنخ‌های بسیار کوچک باز شده است. بنابراین اگر آموزش‌ها کامل و سالم باشد، نمی‌تواند مخرب باشد.
