ویژه نامه شورایاری ها
شناسایی لایه‌های پنهان شهر
احمد مسجد جامعی _ عضو شورای اسلامی شهر تهران
از زمان ورودم به شورای اسلامی شهر تهران که مصادف با سومین دوره آن بود، به سبب سابقه سکونت خانواده و علاقه فراوانی که به تهران و مردمان آن داشته‌ام، مباحث مربوط به شهر تهران همواره برایم از اولویت ویژه‌ای برخوردار بوده است. از همان روزهای نخست به علت ارتباطاتی که داشتم، با مردم و نخبگان بسیاری دیدار کردم و از مشکلات و مسائل این شهر و مردمش آگاه شدم. این آگاهی به لحاظ ماهیت و مقیاس جدای از آن اطلاعاتی بود که به‌طور رسمی و اداری دریافت می‌کردم. در دوره شش ساله مسئولیتم در ستاد شورایاری‌ها در دوره سوم، جلسات هم‌اندیشی منظم و بی‌واسطه‌ای با منتخبین مردم محله‌های شهر داشتم و از نزدیک با مشکلات اکثر محله‌های تهران آشنا می‌شدم.
در آن دوره تلاش کردیم تا سازوکارهای ارتباط با شورایاران و نهادهای محله‌ای را تسهیل کنیم و به همین دلیل هر دو هفته یکبار با شهرداران مناطق و نواحی و سایر مدیران اجرایی سازمان‌های دخیل در مدیریت شهر جلساتی را در سطح مناطق با حضور اعضای شورایاری برگزار می‌کردیم و از مسائل و مشکلات محله و دغدغه‌های شورایاران به‌عنوان بازوها و نمایندگان شورا در محله‌ها آگاهی پیدا می‌کردیم. برای پیگیری خواسته‌ها و مصوبات آن جلسات کمیته‌ای را با عنوان کمیته پیگیری با حضور نمایندگان ستاد شورایاری، شورا و شهرداری منطقه تشکیل داده بودیم که وظیفه‌اش پیگیری مصوبات جلسات فوق‌الذکر بود.
علاوه بر آن و برای نهادینه کردن جایگاه شورایاری‌ها در نظام مدیریت شهری هر هفته نمایندگان شورایاری مناطق و محله‌ها برای ارائه گزارش در صحن شورا حاضر می‌شدند و گزارش خود را در حضور خبرنگاران و اعضای شورا و مدیران کلان و محلی شهرداری ارائه می‌کردند. مجموعه این اقدامات باعث شد که سطح اعتماد به نفس شورایاران افزایش یافته و شهرداری در مقابل آنها پاسخگو باشد و البته حس مسئولیت‌پذیری شورایاران را نیز افزایش می‌داد.
در کنار همه این اقدامات، نشست‌های هفتگی برای توانمندسازی شورایاران طراحی شد که کمک می‌کرد ضمن اشراف بر مسائل شهر و مدیریت و برنامه‌ریزی، قدرت و سطح مهارت آنها افزایش پیدا کند و شورایاران در بودجه‌ریزی محلی ورود و پیشنهادهای خود را عملی کنند. تا پیش از آغاز شورای چهارم، از این طریق اطلاعات خوبی درباره مسائل و مشکلات محله‌ها شهر تهران به دست آوردیم. علاوه بر اینها، بازدیدهای بسیاری که از مناطق و محله‌های مختلف داشتم، در شناخت مسائل تهران بسیار مؤثر بوده است.
با شروع دوره چهارم شورا و انتخابم به‌عنوان رئیس شورای‌شهر تهران، تصمیم گرفتم تا علاوه بر دیدارها و بازدیدهای رسمی از بخش‌های مختلف شهر، به‌طور منظم، در روزهای جمعه و خارج از عرف دیدارهای معمول اداری، شهروندان و محله‌های تهران را از نزدیک ببینم و با مسائل و مشکلات و یادگارهای مادی و معنوی آنها آشنایی بیشتری حاصل و از دغدغه‌ها و پیشنهادهای شهروندان آگاهی پیدا کنم. این اهداف، بیشتر از وظایف معمول اعضای شورا در هر سمتی بوده است.
انتخاب روز جمعه تصادفی نبود، زیرا در سنت‌های کهن این سرزمین، روز جمعه، روز دید و بازدید است. اهدافی همچون آشنایی بیشتر و عمیق‌تر با شهر و محله‌های آن، شناختن و شناساندن‌لایه‌های پنهان شهر به خبرنگاران و متخصصان شهری، ارتباط با نخبگان و هنرمندان و چهره‌های مختلف و تقویت یا پیوند ارتباط با مجموعه مدیریت و مدیران ذی‌ربط در مسائل گوناگون شهری و در یک کلام شهر را از سایه و تاریکی به روشنی و آفتاب آوردن.
در این دیدارها که هنوز ادامه دارد، با یاری اصحاب رسانه، مسائل و موضوعات شهری که در شرایط عادی، ورود و حضور در آنها برای دیگران میسر نبود، مورد بازدید قرار می‌گرفت و اطلاعات آن انتشار می‌یافت. درگزارش حاضر، علاوه بر آنکه به‌طور اجمال، مناطق و اماکن مورد بازدید در جلسات با شورایاری‌های محله‌ها و مناطق و برنامه‌های تهرانگردی معرفی شده، عموم مسائل و مشکلات این کلانشهر که در طول این بازدیدها و در ارتباط با مردم محله‌ها و بخش‌های مختلف مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفته مشخص و تفکیک شده است. اینک که این سال‌ها را پشت سر گذاشته‌ام، به خوبی درک می‌کنم که این روش تا چه میزان می‌تواند در حل و فصل و به‌ویژه فهم بی‌واسطه مشکلات شهری مؤثر باشد.
در همینه زمینه :
اندیشه اخلاقی
چاردیواری
گزارش
گفت و گو