بیگانگی همسران

سیدعلیرضا شریفی|   اهواز- خبرنگار:

طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین هنگام ازدواج وجود داشته است، از میان می‌رود. طلاق معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که استحکام رابطه زناشویی از بین می‌رود و میان زوجین ناسازگاری و تنش وجود دارد. 
چند سالی است که در کشورمان طلاق روند افزایشی و ازدواج روند کاهشی گرفته‌اند. به گفته کارشناسان، در صورت ادامه این روند، معضلات و آسیب‌های اجتماعی در کشور رشد خواهند کرد.

طبق اعلام سازمان ثبت احوال کشور، بسیاری از طلاق‌ها در کشور ما طی سال‌های اخیر در 2 سال اول زندگی رخ می‌دهند و کارشناسان معتقدند که این آمار نشان می‌دهد همسران شناخت کافی از دنیای یکدیگر ندارند و مهارت‌های ارتباطی و زناشویی را یاد نگرفته‌اند.

جدیدترین آمار سازمان ثبت احوال کشور می‌گوید که به ازای هر 9/3 ازدواج، یک طلاق در کشور رخ می‌دهد. خوشبختانه‎ خوزستان در آمار ازدواج جزو 10 استان اول کشور و در طلاق جزو 10 استان آخر است.اما این اعداد و ارقام نشانه مطلوب بودن جایگاه خوزستان در این 2 مورد نیست. 

کارشناسان حوزه خانواده و جامعه‌شناسی معتقدند اگر دختر و پسر پیش از ازدواج در خصوص مهارت‌های ارتباطی و عاطفی آموزش ببینند، زندگی آنها پس از ازدواج دچار مشکل نخواهد شد.


علل عمده‌ طلاق در خوزستان

معاون اجتماعی اداره‌کل بهزیستی خوزستان در گفت‌وگو با همشهری درباره دلایل طلاق در این استان می‌گوید: عوامل طلاق در خوزستان مختلف است. دخالت بزرگ‌ترها، اعتیاد، ناباروری یکی از زوجین و فقر مالی به دلیل بیکاری مرد تعدادی از این عوامل هستند. اما مهم‌ترین و دلیل عمده این است که آنها نمی‌دانند در مواقع بروز مشکل در زندگی چه برخوردی باید داشته باشند.

«محمدرضا عباسی» آموزش ‌ندیدن همسران را در زمینه مهارت‌های زندگی عمده‌ترین دلیل طلاق در خوزستان عنوان می‌کند و می‌گوید: تنها راه کاهش طلاق، آموزش مهارت‌های زندگی به جوانان قبل از ازدواج است. 

عباسی می‌گوید: نمی‌توان آمار طلاق را در جامعه به صفر رساند چون ممکن است طلاق در برخی از مواقع به سود طرفین باشد. اما مهارت‌های زندگی باید در مدارس، دانشگاه‌ها و اجتماع توسط ادارات کل ورزش و جوانان، آموزش و پرورش و سازمان تبلیغات اسلامی به جوانان و نوجوانان آموزش داده شود تا آمار طلاق بی‌رویه بالا نرود و کنترل شود.

این مسئول می‌افزاید: مشکلی که امروز گریبانگیر جوانان ما شده، این است که آنها به دلیل نداشتن مهارت‌های زندگی مسئولیت‌گریز شده‌اند و این موضوع سبب افزایش ناهنجاری‌ها در زندگی زناشویی می‌شود.


زوجین از صحبت مشترک عاجزند

یک کارشناس مسائل اجتماعی نیز به همشهری می‌گوید: سال‌هاست که همه کارشناسان و مسئولان به این موضوع واقف هستند که نداشتن مهارت زندگی یکی از مهم‌ترین علت‌های طلاق است اما متاسفانه هیچ‌گاه اقدامی برای حل این مشکل صورت نگرفته و همین باعث شده است که مشکلات ما در زندگی مشترک زیاد باشد.

«زهرا نواصر» بیان می‌کند: یکی از عمده‌ترین مشکلاتی که بین زوجین در ابتدای زندگی وجود دارد، این است که آنها قوانین ارتباطی را نمی‌دانند. برای همین در اغلب اوقات یا نمی‌توانند با هم حرف بزنند یا این‌که صحبت‌هایشان خیلی زود به پایان می‌رسد. این در حالی است که برای رسیدن به فهم مشترک درباره مسائل مختلف زوجین به صحبت‌های بیشتر و رسیدن به زبان مشترک نیاز دارند.


افزایش اطلاعات حقوقی طرفین

این کارشناس مسائل اجتماعی عنوان می‌کند: برای کاهش طلاق باید به سمت آموزش زوجین برویم و بهترین و موثرترین کار در این زمینه در وضعیت فعلی، آموزش زوجین موقع ثبت واقعه ازدواج است. کلاس‌های مشاوره قبل از ثبت عقد که اکنون برگزار می‌شود، کاربردی نیستند و باید زمان این کلاس‌ها را افزایش داد.

نواصر با بیان این‌که بسیاری از زوجین از وظایف خود آگاه نیستند، ادامه می‌دهد: بسیاری از تعاریف ارائه شده درباره وظایف زنان و مردان در زندگی مشترک ناقص هستند. مثلا بسیاری از خانم‌ها معتقدند که کارهای خانه جزو وظایفشان نیست که البته این نگاه از نظر شرعی و قانونی درست است. بسیاری از آقایان نیز معتقدند که امور خانه، کارهای زنانه است و مردان فقط باید بیرون از منزل کار کنند. اگر زوجین فهم مشترکی از زندگی متاهلی داشته باشند، قدردان زحمات همسر خود در خانه و بیرون از خانه خواهند بود و به هم کمک می‌کنند، نه این‌که از قوانین علیه یکدیگر استفاده و زندگی را به کام هم تلخ
 کنند.

وی می‌گوید: برای کاهش طلاق، غیر از مسائل زناشویی، نیاز داریم که اطلاعات حقوقی طرفین را بالا ببریم. یعنی اگر طرفین از حقوق همسر خود مطلع باشند، به حقوق او تعدی نمی‌کنند و حق رای همسر خود را محترم می‌شمارند. این می‌تواند سبب کاهش برخی از مشکلات باشد.

***
خانواده‎ها در سال‌های مختلف برای پیشگیری از طلاق فرزندان خود راه‌های مختلفی مانند افزایش مهریه و سختگیری‌های پیش از ازدواج را امتحان کرده‌اند، اما هیچ‌کدام از این راه‌ها برای تداوم زندگی مشترک نتیجه‌بخش نبوده و روز به روز بر آمار طلاق افزوده شده است.
کاهش طلاق نه با کلاس‌های مشاوره هنگام ثبت عقد میسر می‌شود و نه با همایش‌های روان‌شناسی یک‌ ساعته، بلکه نیازمند یک برنامه‌‌ریزی بلندمدت در زمینه آموزش مهارت‌های ارتباطی است.